Shaxta va rudnik lotin p65

a 
b
6.5-rasm.  Sham ollatish oqim i tezlig in i o ‘lchashda anem om etrni
lah im larn in g  trap etsiy asim o n   kesim   yuzasi  (a)  va arkasim on  kesim 
yuzasi  (b) b o ‘ylab  h a ra k a tla n tiris h   yo‘n alish lari.
Havo tezligi  0,3  dan  5  m /s gacha bo‘lsa,  qanotchali  anemo- 
metrdan,  5  m /s  dan katta bo‘lganda  esa kosachali  anemometr- 
dan foydalaniladi.
Tezlikni  o‘lchash  uchun  smash  boshi  deb  qabul  qilinadi, 
so‘ngra anemometr oqimga kiritiladi va bir vaqtning  o‘zida ane- 
mometr bilan  sekundomer parallel  ishga tushiriladi.
O ‘lchash  davomida  (odatda,  100  s)  o ‘lchovchi  odam 
anemometrni  6.5-rasmda  ko‘rsatilgan  yo‘nalishlar  bo ‘yicha 
o‘rnatadi va lahim ko‘ndalang kesimi bo‘ylab  aylantirib  chiqadi. 
Belgilangan  vaqt 
t
  tugashi  bilan  anemometr  va  sekundomer 
o‘chiriladi  ham da 
n
2
  sanash  ko‘rsatkichi  olinadi.  Shundan 
so‘ng  1  soniyadagi bo‘linish belgilari  soni  quyidagi  ifoda  orqali 
aniqlanadi:
n
 =  n  -  n . 
(6.29)
O‘lchashlar  3  marta  qaytariladi.
V aqt  birligida  haqiqiy  havo 
oqim i  tezligini  aniqlash  u chun 
anemometr tarirovka  chizig‘i  bilan 
ta ’m inlangan b o ‘ladi  (6.6-rasm).
Anemometr  bilan  tezlikni  ikki 
usulda  o ‘lchash  mumkin:  «O‘z  ol- 
didan»  (lahim balandligi  2  m gacha