Shaxsning rivojlanishi

TARBIYA MAQSADI VA VAZIFASI

Reja:
1. Tarbiyaning mazmuni va asosiy yo’nalishlari.
2. Tarbiya usullari va shakllari.
3. Tarbiyaning tarkibiy qismlari.

Har bir ishning o’ziga xos, ma’lum qonun-qoidalari bo’lganidek, bola tarbiyasining ham o’ziga xos bir qator muhim qonun-qoidalari borki, ularga amal qilish tarbiya ishining samarali bo’lishini ta’minlaydi, chunonchi:

- tarbiyaning bir maqsadga qaratilganligi;
- tarbiyaning hayot, mehnat bilan, O’zbekistonimizning mustaqilligi, gullab-yashnashi yo’lida qilinayotgan fidoyi ishlar bilan bog’lanish;
- shaxsni jamoada, jamoa orqali tarbiyalash;
- tarbiyada bola shaxsini hurmat qilish va unga talabchanlik;
- tarbiyaviy ishlarning izchilligi, muntazamligi hamda birligi;
- tarbiyada o’quvchilarning yoshi o’ziga xos xususiyatlarini hisobga olish.
Tarbiya - bu insonni ijtimoiy tajribalar bilan, uning barcha shakllarida - bilim, his - hayajon, estetika, odob - axloq qoidalari bilan tanishtirish va individning ichki o’ziga hos jihatlarini, imkoniyatlari va layoqatlarini rivojlantirish bo’yicha faoliyat hisoblanadi.
O’zbekiston Respublikasining «Ta’liim to’g’risida»gi Konuni va «Kadrlar tayyorlash milliy Dasturi» ta’lim tizimini tubdan isloh qilish uni rivojlantirishning strategik yo’nalishlarini belgilab bergan. Hujjatda shaxs-kadrlar tayyorlash tizimining asosiy sub’ekti va ob’ekti sifatida qaraladi, demak, Respublikada amalga oshiralayotgan o’zgarishlarning asosiy maqsadi va harakatlantiruvchi kuchi - inson shaxsining rivojlanishi hisoblanadi. Savol tug’iladi: Inson qachon barkamol, komil inson bo’ladi ? Qachonki, u jismonan sog’lom, vijdonan pok, ma’naviyati yuksak bo’lsa. Bunda o’sib kelayotgan yosh avlodga beriladigan ta’lim-tarbiyaning o’rni beqiyosdir. SHu o’rinda Prezidentimiz I.A.Karimovning ushbu fikri o’rinlidir: «Ma’naviyatni shakllantirishga bevosita ta’sir qiladigan yana bir muhim hayotiy omil -bu ta’lim-tarbiya tizimi bilan chambarchas bog’liqdir... SHuni unutmasligimis kerakki, kelajagimiz poydevori bilim dargohlarida yoritiladi, boshqacha aytganda, xalqimizning ertangi kuni qanday bo’lishi farzandlarimizning bugun qanday ta’lim va tarbiya olishiga bog’liq...».
Tarbiya - jamiyatdagi hodisa sifatida o’sib kelayotgan avlodning jamiyat hayotida, turmushi, ijtimoiy ishlab chiqarish faoliyati, ijodi va ma’naviyligida ishtirok etishi murakkab qarama - qarshi ijtimoiy-tarixiy jarayon hisoblanadi. Ularning mukammal shaxs bo’lishlari, rivojlanishlari, shaxsiyliklari va individualliklari, jamiyatning ishlab chiqarish kuchlarining muhim elementlari, shaxsiy baxtlarini yaratuvchilari bo’lib ishtirok etadilar. U ijtimoiy taraqqiyot va avlodlar ketma-ketligini ta’minlaydi.