Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar



Download 3,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet55/225
Sana30.12.2021
Hajmi3,47 Mb.
#196228
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   225
Bog'liq
kompyuterning zamonaviy texnik va dasturiy taminoti

arxitektura deb  ataladi.  Arxitekturaning bunday  tuzilishiga  misol  tariqasida Intel 
firmasi  tomonidan  tayyorlangan  80x86  oilasiga  mansub  mikroprotsessorlarni 
keltirish  mumkin.  Real  vaqt  miqyosida  ishlash  uchun  mo‘ljallangan  bir  qator 
MPlarda ishchi registrlarning bir emas bir nechta to‘plami bo‘lishi ko‘zda tutilgan. 
Vaqtning  har  bir  lohida  fursatida  registrlar  to‘plamlarining  faqat  bittasi  ishlaydi. 
To‘plamlardan  birining  tanlanishi  tegishli  axborotning  muayyan  xizmat  registriga 
yozilishi bilan amalga oshadi. Ushbu urilmalarga misol tariqasida Intel firmasining 
MCS-48 oilasiga mansub mikrokontollerlarni keltirish mumkinyu 
Operandlar  va  operatsiya  natijalarining  manzillari  sifatida  asosiy  xotira 
qurilmasining  uyalaridan  foydalanishga  qodir  bo‘lgan  protsessor  arxitekturasi 
"xotira  -  xotira"  turiga  mansub  arxitektura  deb  ataladi.  Bunda,  bir  amaldan 
boshqasiga  o‘tish  mobaynida  ishchi  registrlar  ichidagilarni  ro‘yxatga  olish  uchun 
sarf  etiladigan  vaqt  istisno  qilinadi.  Biroq,  oraliq  ma’lumotlar  ichki  registrlar 
ichida emas, balki DSEG ichida saqlanishi bois, ushbu ma’lumotlarga kirib borish 
tezligi  sustlashadi.  Bunday  muammo  DSEGning  bir  qismi  MzP  bilan  birga  bitta 
kristallda  joylashtirilishi  hamda  XTSQning  ushbu  ichki  segmentini  ish  sohalari 
sifatida  qo‘llanilishi  bilan  hal  etiladi.  Intel  firmasining  MCS-96  oilasiga  mansub 
ikrokontollerlarni ushbu tuzilishga misol tariqasida keltirish mumkin. 


Deyarli barcha zamonaviy MPlarda "stek" (xipchin) nomi berilgan mustaqil 
xotira  sohasi  ajratiladi.  Umuman  bu  soha  bajarilayotgan  amallarga  parametrlar 
uzatish va ushbu amallardan qaytish anzillarini saqlash uchun ishlatiladi. Stek MP 
ichida  yoki  uning  tashqarisida  joylashgan,  DSEG  yoxud  RSEG  manziliga  oid 
makonning  bir  qismini  egallagan  holda  yoki  ulardan  alohida  joylashgan  bo‘lishi 
mumkin.  Stek  DSEG  yoki  RSEGdan  alohida  joylashgan  bo‘lsa  "apparatli  stek
to‘g‘risida  mulohaza  yuritiladi.  Akkumulyator  bajaradigan  vazifalarning  stek 
cho‘qqisiga  uzatilishi  "stekli  arxitektura"  yaratilishiga  olib  keladi.  MP 
arxitekturasining stekli rusumda tuzilishi kodlari eng qisqa zunlikka ega manzilsiz 
komandalardan  foydalanish  imkonini  beradi.  Ushbu  manzilsiz  komandalar  stek 
cho‘qqisida va bevosita cho‘qqi ostida mavjud ma’lumotlar bilan muomala qiladi. 
Operatsiya  bajarilayotganida  astlabki  operandlar  stek  ichidan  chiqarib  olinadi, 
natija  esa  stek  cho‘qqisiga  uzatiladi.  Stekli  arxitektura  hisoblash  amallarining 
yuksak  samarasiga  ega.  Manzilsiz  komandalar  asosida  tuzilgan  maxsus  FORTH 
yuqori  daraja  uslubi  (tili)  mavjud.  Bunday  arxitektura  yuqori  unumdorlikka  ega 
ixtisoslashtirilgan  protsessorlarda,  xususan  RISC-protsessorlarda  qo‘llaniladi.  MP 
ichida joylashgan xizmat registrlari MP ishining boshqarilishiga oid turli vazifalar 
bajarilishi  hamda  tarkibiy  qismlarining  holatiga  indeks  berib  borilishi  uchun 
mo‘ljallangan.  Ushbu  registrlarning  tarkibi  va  tuzilishi  protsessorning  ma’lum 
arxitekturasiga  bog‘liq  bo‘lib,  har  bir  muayyan  holatda  farqlanib  turadi.  Maxsus 
vazifalar  bajaradigan  registrlar  orasida  tez-tez  duch  kelib  turadigan  registrlar 
jumlasiga:  PC  "dasturiy  hisoblagich"  (ingl.  Program  Counter),  SP  "stek 

Download 3,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   225




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish