Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

  kiritish-chiqarish  portini 
o‘qish
 va
 kiritish-chiqarish portiga yozish sikllari 
qo‘shiladi. 
 
 
8-rasm. 

---

Magistralda,  ishlash  tezligi  MzPning  ishlash  tezligidan  past  bo‘lgan 
qurilmalar  ishlab  turgan  ayrim  holatlarda  RD,  WR  va  shu  kabi  boshqa  stroblar 
davomiyligi chetdagi modul tomonidan almashinish operatsiyasi to‘g‘ri bajarilishi 
uchun  yetarli  bo‘lmay  qolishi  mumkin.  Magistral  operatsiya  muvaffaqiyatli  kun 
topishini  tashkillashtirish  uchungina  CB  tarkibiga  maxsus  READY  signali 
kiritiladi. Kanalga  murojaatlarning har bir siklida RD yoki WR strobasi yakuniga 
yetishdan oldin MzP READY signalining holatini tekshiradi. Agar READY ushbu 
fursatda  hali  uloqtirib  yuborilmagan  bo‘lsa,  MzP  tegishli  stroba  muddatini  unga 
WS  (ingl.  Wait  State)  deb  nomlanadigan    kutish    taktlarini    o‘rnatib,  uzaytiradi. 
Mikroprotsessorning  ma’lum  modeli  va  ish  rejimiga  bog‘liq  holda  WS  ning 
maksimal miqdori cheklangan yoki cheklanmagan bo‘lishi mumkin. 
 
9-rasm. 
Magistralda  amalga  oshadigan  ishning  oddiy  rejimida  faqat  bitta  faol 
qurilma  ishlaydi,  u  ham  bo‘lsa,  MzP  bo‘lib,  magistralda  kechadigan  ma’lumotlar 
almashinuvining barcha sikllarini qo‘zg‘atadi. 
Biroq, shunday holatlar ham joizki, bunda ayni bitta magistralda bir nechta 
faol qurilma bo‘lib, ular ayni bir xotira va kiritish- chiqarish bloklari bilan ishlashi 
darkor  bo‘ladi.  Boshqa  faol  qurilma  ma’lumotlarni  magistral  bo‘ylab  uzata  olishi 
uchun MzPni vaqtincha dezaktivatsiya qilish zarur bo‘ladi. Bu maqsadda aksariyat 
zamonaviy  mikroprotsessorlar  "