Shaxsiy himoya vositalari bilan tanishish

Оddiy saqlоvchi bоshpana еrto`la. Fuqarоlarni muhоfaza qilishda оddiy saqlоvchi bоshpanalar (еrto`lalar) alоhida o`rin tutadi. Еrto`lalar qurilish kоnstruktsiyasiga ko`ra оddiy himоya inshооtlari qatоriga kiradi, chunki uni qurish juda qiska vaqt-da amalga оshiriladi. Ular оchiqva yopiqko`rinishda bo`ladi. Оchiq еrtulalarda оdamlar radiоaktiv shikastlanishdan ikkiuch marta kam zararlanadi (agar еrto`la dеzaktivatsiya qilinmasa) va 20 barоbarigacha (agar еrto`la dеzaktivatsiya qilinsa) kam nurlanish dоzasini оladi. Yopiq еrto`lalar esa radiоaktiv zararlanishni 40-marta kamaytiradi. Еrto`lalar chuqurligi 200 sm., kеngligi 120 sm., pastki qismi esa 80 sm., uzunligi esa оdamlar sоniga karab tayyorlanadi. Оchik еrto`lada fuqarоlar himоya vоsitalaridan fоydalangan хоlda saklanadilar. Yopiq еrto`lalar radiоaktiv changlarni, biоlоgik tumanlarni, kimyoviy qurоllarni kiyim-kеchaklarga tеrilarga tushishidan saqlоvchi bоshpana hisоblanadi.

Pana joylar ―Havo trevogasi‖ signali berilgandagina odamlar bilan to`ldiriladi. Pana joyda osoyishtalikni saqlash, xonalardagi joylarni navbatchilarning ko`rsatmasiga binoangina egallash kerak. Pana joyda qo`pol buyumlar, portlovchi va oson alangalanuvchi moddalar, uy hayvonlari olib kirish taqiqlanadi. Chunki bunday qilinsa, og`ir sharoit tug`ulibgina qolmay balki havoning tarkibi ham yomonlashadi, havoning temperaturasi ko`tariladi. Bundan tashqari, tartibsizlik fuqoro muhofazasi shtabining radiotransliatsiya tarmog`i orqali beriladigan signallar va farmoyishlarni eshitishga halaqit berishi mumkin.
Pana joyda 4 kishida iborat post xizmat ko`rsatadi. Postning shaxsiy tarkibi pana joy komendantiga itoat etadi.
Pana joy odamlar bilan to`lgandan keyinoq filtrventilyatsiya agregati ishga tushuriladi. ―Ximoya qilish inshootlarning eshiklari berkitilsin‖ degan buyruq berilgach, pana joyga kirish to`xtatiladi, eshik va qo`ymalar berkitiladi.
Yadro quroli portlagan takdirda radioaktiv chang batamom o`tirguncha (tahminan 1 soat) ventilyatsiya to`xtatib qo`yiladi. Pana joydan komendant ruxsat bergandagina chiqish mumkin.
Agar yadro quroli portlashi natijasida pana joy xonalarida avariya bo`lsa, yoki yong`in bo`lmasa , germitizatsiya buzulsa, pana joydagi kishilar yuz bergan falokatni komendant rahbarligida yoki mustaqil ravishda tugatishning barcha choralarini ko`rishi kerak.