Shaxs psixologiyasi Shaxs
“shaxs” so`zi (latin tilinen) a`wel bastan antik teatrda ha`reket etiwshi adamlardin` belgili bir tipleri menen
bekitilgen
(“qizg`anshaq”, “qaharman”h.t.b)
akter maskalarina (niqabina) tiyisli bolg`an.
Shaxs – sotsialliq ha`m shaxslararaliq mu`na`sebetlerdin` miywesi sanali xizmetinin` sub`ekti bolg`an individ esaplanadi.
jeke adam qa`siyetlerinin` turaqlilig`i. Jeke adamnin` psixikaliq ha`reketleri qanshama o`zgeriwshen` bolg`ani menen onin` psixikaliq du`zilisi belgili da`rejede turaqli
jeke adamnin` birligi. Jeke adam bir pu`tin na`rseden ibarat boladi, onda ha`rbir qa`siyet basqalari menen tig`iz baylanisqan
jeke adamnin` aktivligi. Aktivlilik do`gereke a`tiraptag`i du`n`yani bilip aliwg`a, o`zgertiwge, qayta du`ziwge bag`darlang`an ha`r ta`repleme xizmette ko`rinedi.
- Shaxsqa tiyisli 3 minezleme:
Men obrazi
Shaxstin` o`zi o`z minez-quliq qa`siyetleri, ja`miyettegi orni ko`z aldina keltiriwden payda bolg`an obraz – «Men» obrazi dep ataladi
- «Men» - obrazi tiykarinda da bir shaxsqa o`z-o`zin qarata baqlaw dizimi qa`liplesedi
O’zi o’zine baha beriw
Joqari
To’men
O`z - o`zine bahanin` to`men boliwi
ko`binese atirapimizdag`i shaxsqa qarat qoyip atrig`an talaplardin` ju`da` artiqlig`i, olardi orinlay almaslig`i, tu`rli qarsiliqlardin` ha`r dayim bildiriliwi, jumista, oqiwda ha`m so`ylewsiw dawaminda jen`iliwlerge ushiraw aqibetinde payda boliwi mumkin.
O`z-o`zine baha ju`da` joqari
shaxs minez-quliqina jaqsi ta`sir ko`rsetpeydi. Sebebi ol da shaxs jetiskenlikleri yag`niy onda sipatlardin` basqalar ta`repinen jasalma ta`rizde bo`rttiriliwi, orinsiz maqtawlar, tu`rli qiyinshiliqlardi shetlep o`tiwge umtiliwi sebebli qa`liplesedi.
1
2
- O`z-o`zi menen sa`wbet (o`zin kokret ta`rbiya ob`ekti sipatinda qabil etiw ha`m o`zi menen mu`na`sebet uyimlastiriw sipatinda);
- O`z-o`zine isendiriw (o`z imkaniyatlari, ku`sh ha`m erkine iseniw arqali, jaqsi minez normalarina boysindiriw);
- O`z-o`zine buyriq beriw (tig`iz ha`m ekstremal jag`daylarda o`zin qolg`a aliw ha`m o`zin jolg`a salip biliw sipati);
- O`z-o`zine ta`sir yag`niy autosuggestiya (ja`miyetlik normalardan kelip shiqqan jag`dayda o`zine maqul ustanovkalarin qa`liplestiriw);
- Ishki ta`rtib – o`z-o`zin basqariwdin` za`ru`r ta`repi, ha`r waqit ha`r jerde o`zinin` barliq ha`reketlerin turaqli tu’rde korrektsiya qiliw ha`m basqariw ushin za`ru`r sipat.
- O`z-o`zin ta`rbiyalaw faktorlari
Shaxstin’ qa’liplesiwi
Juwapkershilik
Maqsetler ha`m ideyalar
Qizig`iwlar ha`m du`niyaqaras
O’spirimler shaxsnin’ rawajlaniwi O’spirimlerdin o’zin-o’zi an’law protsesinde o;zine baha beriwi meyili ha’m qa’lewi o’zin basqa shaxslar menen salistiriw, o’zine og’ada itibar beriw za’rurligi payda boladi. Bular bolsa o’spirimlerdin psixikaliq dunyasina, aqiliw iskerligine, qorshag’an a’tirapqa muna’sibetinin’ formalarina ta’sir etedi.O’spirimlerdin o’zin an’lawinin’ rawajlaniwi jeke minez-qulqin tusiniwden baslanip, a’dep-ikramliliq paziletlerdi, xarakterin, aqiliy qa’biletlerin biliw menen juwmaqlanadi.. “Men” obrazi “Men” obrazi ush turli ko’rinisten ibarat. - Retrospektiv “Men” – o’tmishtegi o’zligin an’law.
- Aktual “Men” – o’zinin’ ha’zigi da’wiring sa’wlelendiredi.
- Ideal “Men” – jaqin keleshektegi ozin qalay ko’z aldina keltiriwi
Diqqatlarin’iz ushin raxmet
Do'stlaringiz bilan baham: |