Шавкат мирзиёев янги узбекистон стратегияси


Утмишдаги ютук ва галабалардан куч-кувват олиб



Download 307,71 Kb.
bet82/125
Sana13.07.2022
Hajmi307,71 Kb.
#789354
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   125
Bog'liq
Янги Ўзбекистон стратегияси китоби

Утмишдаги ютук ва галабалардан куч-кувват олиб, хато ва маглубиятларидан хулоса ва сабок чикариб яшайдиган халкузининг тараккиёт йули ва келажагини тугри белгилай олади.
Бизёшларимизнитарихдансабоколиш,хулосачикаришга ургатишимиз, уларни тарих илми, тарихий тафаккур билан куроллантиришимиз зарур. Бунинг учун, аввало, Узбекистонда тарих фанини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини самарали амалга оширишимиз лозим.
Узбек тилининг давлат тили макомини амалда кучайтириш, хорижда ва юртимизда уни урганиш буйича замонавий технологияларни ишлаб чикиш - долзарб вазифадир.
Халк,имиз, айникса, ёшлар уртасида китобхонлик даражасини ошириш борасидаги ишларни янада кучайтиришимиз зарур.
Албатта, кейинги йилларда "Беш мух,им ташаббус доирасида бу йуналишда куп ишларни амалга оширдик. Пекин бугун уларни янги боск,ичга кутаришни вазиятнинг узи талаб отмокла.
Ешларимизга замонавий таълим-тарбия билан биргаликда, к,он-к,онимизга сингган мукдддас динимизнинг инсонпарварлик мо\иятини тугри тушунтириб беришимиз, уларни эзгу гоялар рух,ида тарбиялаш хдкида жиддий уйлашимиз лозим.
Афсуски, бу масалага уз вакдида жиддий эътибор бермаганимиз туфайли ёшлар уртасида радикал окимлар таъсирига тушиш хрлатлари учраб турибди.
Дунёга бухорийлар, берунийлар, термизийлар, мотуридийлар, хоразмийлардек буюк аллома ва азиз- авлиёларни берган жонажон Ватанимиз ёшлари улуг аждодларига муносиб булиб улгайиши учун барча шароитларни яратиб беришимиз зарур.
Виз мамлакатимизда Учинчи Ренессанс пойдеворини яратиш учун аввало унинг бешта мух,им устуни ва хдлкдсини белгилаболдик. Шухалк.анингэнгмух,имбурини,х;ечшуб^асиз, ижодкор зиёлиларимиз, хусусан, маънавият вакилларидир. Улар жамиятимизни янгилаш ва таракдий эттиришга хизмат килаётган хдётбахш гояларни амалга оширишда барчага, айникса, ёшларга урнак булишлари зарур.
Тарбия ва таълимни бир-биридан алох,ида ажратиб булмайди, бу икки жараёнузароуйгун,узлуксиз асосдаташк,ил этилгандагина одобли, юксак маънавиятли, шу билан бирга, билимдон, зукко, рухдн ва жисмонан соглом, кенг дунёкараш, тафаккур ва замонавий касб-хунар эгаси булган ватанпарвар ёшларни етиштириб беради.
Биз илм-маърифатни кенг маънода тушунамиз. Шу сабабли юртимиздадунёвийтаъл им даргохдари билан бирга диний мактаб ва мадрасалар, илмий-маърифий марказлар ташкил этилмокда. Хусусан, Тошкент шах,рида куп асрлик маърифат хазинасини узида мужассам этадиган, фундаментал тадкикотлар олиб бориладиган Ислом цивилизацияси маркази бунёд этилаётгани бунинг яклол мисолидир.
Хдкикатан х,ам, х;озирги вак;тда ёшлар тарбияси биз учун уз долзарблиги ва ахдмиятини х;еч качон йукотмайдиган масала булиб к;олмокда. Бу сох,ада олиб бораётган кенг микёсли ишларимизни, хусусан, таълим-тарбия буйича к;абул килинган умуммиллий дастурларимизни мантилий якунига етказишимиз зарур.
Ёшлар тарбиясини замонавий асосда, илмий-технологик талабларни х,исобга олиб ислох; к,илиш, такомиллаштириш борасида олиб борилаётган ишлар уни бугунги кун эх,тиёжларидан келиб чикдан х,олда илмий ва маънавий асосда шакллантиришни так;озо этмовда. Тарбияга янгича, тизимли ёндашув, болада таянч фазилатларни шакллантиришда оила, мактабгача таълим, умумий таълим, урта махсус касб-хунар ва олий таълим муассасалари, махдллаларнинг ижтимоий-педагогик имкониятларини
тулик. юзага чикдриш ва улар орасида илмий-методик узвийликни янги даражага кутариш даркор.
Ушбу йуналишдаги ишларимиз самарасини ошириш учун яна куплаб тадбирларни амалга ошириш зарур. Жумладан:
♦♦♦ маънавий тарбияни бахрлашнинг илмий асосланган индикаторларини ишлаб чикиш;
♦♦♦ тарбия жараёнида узлуксизлик, узвийлик тамойилларига таянган холда, аввало, булажак ва ёш оналарга эътиборни кучайтириш;
♦♦♦ болаларни гудаклигидан бошлаб юксак маънавий кадриятлар рухида тарбиялаш буйича энг мухим йуналишларни белгилаш;
♦♦♦ ёшларда Ватанга садокдт, тадбиркорлик, мустахкам ирода, мафкуравий иммунитет, мехр-ок;ибат, масъулият, багрикенглик, хукукий маданият, инновацион фикрлаш, мехнатсеварлик каби мухим фазилатларни боск,ичма-боск,ич шакллантириш.
Навбатдаги долзарб вазифа - жойларда, хусусан, махаллаларда, хотин-к;излар уртасида олиб борилаётган маърифий-тарбиявий ишлар самарадорлигини кучайтириш билан боглик;.
Шу маънода, неча юз ииллик тарих ва маданиятимиз, ‘ . миллий узлигимизнинг ажралмас к,исмига айланиб кетган У мукаддас динимизни асраш, аждодларимизнинг бебах,о маънавий-маърифий меросини урганиш ва таргиб этиш биз учун доимий кун тартибида турадиган мухим масала булиб у колмокда.
с
/
Бунинг учун, такрор айтаман, жамиятимизни маънавий таадидлардан х,имоя килиш борасидаги илмий-амалий тадкикотларни, тахлилий ва таргибот материалларини тайёрлаш усулини, уларнинг методологик асосларини тубдан Кайта куриб чикишимиз зарур. Мухтасар айтганда, биз бутун жамиятдаги маърифат тизимини, таълим муассасаларини чинакам маънавият ва маданият учогига, баркамол авлодни тарбиялаш масканига айлантириш учун барча куч ва имкониятларимизни сафарбар этамиз.
Янги Узбекистон ва маънавий янгиланиш
Бутунги глобал маконда, узаро ракобат, турли сиёсий, идтисодий, гоявий кдрама-кдршиликлар нихоятда кучайган хозирги шароитда ёш авлод тарбиясининг урни ва ахамияти хар кдчонгидан хам ортиб бораётгани хеч кимга сир эмас.
Дунёдаги ракобатга бардошли, жахон майдонида уз урнига эга булишга интилаётган хар бир халк шу масалалар Хадида жиддий уйлайди, бу борада амалий чораларни куради. Акс холда, у хеч шубхасиз, халк ва миллат сифатида узлигини бой беради.
Олдимизга куйган улкан вазифаларни амалга оширишда биз учун куч-кудрат манбаи буладиган миллий гояни узлуксиз ривожлантиришимиз зарур.
Сир эмаски, хозирги вактда аксарият одамлар “мафкура” деган сузга бироз хадиксираб карайди, уни демократик жамиятга бегона деб хисоблайди. Пекин биз мафкура деганда,
аввало, фикр тарбиясини, миллий ва умуминсоний кддри- ятлар тарбиясини тушунамиз.
Шу муносабат билан таъкидлаб айтмокчиман: биз барпо этаётган Янги Узбекистан мафкураси аввало инсонпарварлик, эзгулик ва бунёдкорлик мафкураси булади.
Узбекистан таракдиётининг бугунги жараёнлари миллий гоя ва маънавий янгиланиш йуналишида х,ам жамият ва давлатимиз ривожининг янги боскичи бошланганидан далолат беради.
Афсуски, мазкур жабхдда олиб борилаётган муайян ишлар билан бирга, бир катар муаммолар х,ам кузга ташланмокда.
Мураккаб геосиёсий ва мафкуравий жараёнларнинг салбий таъсири ортиб, одамларнинг онги ва кдлби учун кураш кучайиб бораётган бугунги кунда юртимиз сархддлари ва мамлакатимиз хдётининг барча сохдларини гоявий х,имоялаш ишлари замон талаблари, ислох,от ва янгиланишлар суръатидан ортда колмокда ва бу ташвишли х.ол, албатта. Ушбу масалаларни урганиш борасидаги илмий тадкикотлар эса, тор доирада амалга оширилмокда. Уларнинг баъзилари хрзирги х,аёт вокелиги ва унинг талабларидан узилиб колгани, айримларининг натижалари амалиётга сует жорий этилётгани х,ам кутилган самарани бермаяпти.
Шу билан бирга, фикрлар хилма-хиллиги шароитида, ахолининг турли табакдлари вакилларида амалга оширилаётган кенг куламли янгиланиш ва ислох,отлар самарасини таъминлаш учун зарур булган, миллий гоя асосидаги умумий ёндашув ва тасаввурлар етарлича шаклланмаган. Турли мафкуравий полигонлар таъсирида юз бераётган хатарли жараёнлар мохиятини англаш даражаси пастлиги, бу х,ак,да зарур билим ва яхлит тасаввурнинг шаклланмагани эса, ушбу йуналишдаги тахдидларга кдрши кураш ва жамиятимизни гоясизлашиш хавфидан сахлашга харатилган ишларни такомиллаштириш вазифасини уртага куймохда.
Шунингдек, миллий гоя таргиботи ва мафкуравий профилактиканинг замонавий усул ва воситалари таъсирчанлигини таъминлайдиган, азалий кддриятларимиз, халхимизнинг асрлар давомида шаклланган хаёт тарзини барбод хилишга йуналтирилган бузгунчи гоялар ва ёт мафкураларга харши фаолиятни хозирги давр талаблари даражасида ташкил этишга ёрдам берадиган самарали механизм шаклланмаган. Фухаролар онги ва тафаккуридаги сифат узгаришларининг ислохотлар суръатлари ва эхтиёжларига хамоханглигини таъминлашга масъул давлат ташкилотлари, фухаролик институтлари, ОАВ ва хусусий сектор фаолиятини мувофихлаштириш ва мониторинг хилишнинг таъсирчан тизими мавжуд эмаслиги эса бу сохадаги ишларимизнинг хонихарсизлигини курсатмохда.
Миллий гоя таргиботи ва маънавий-маърифий тадбирларни ташкил этишда ватанпарварлик тарбияси, халхимизнинг эзгу идеаллари ва олижаноб махсадларига садохат гоялари шиор даражасидагина холиб, миллий гоянинг жахон тажрибасидан утган умуминсоний хонуниятлари ва Узбекистонга хос замонавий тамойилларини амалиётга татбих этишнинг самарали механизмлари жорий этилмаган. Юртимиздаги янгиланиш жараёнлари ва ислохотларга дахлдорлигини чукур х,ис кдладиган, мамлакатимизнинг энг ривожланган давлатлар кдторига киришидаги уз урни ва иштирокини теран англайдиган, бу йулда фаол фукдролик позициясига, креатив ва инновацион тафаккурга эга булган замонавий шахсларни тарбиялашнинг концептуал асослари ва амалий фаолият мезонлари ишлаб чикилмаган. Бу эса сохдда жиддий бушлик; мавжудлигини яна бир маротаба исботламокда.
Яна бир мух,им жих,ат. Жамият хдётида дунёвий ва диний омиллар уртасидаги соглом мувозанатни тулик таъминлашга ёрдам берадиган, кучли тарбиявий салохиятга эга ва халк;имиз маънавиятини асрлар мобайнида мустах,камлашга хизмат килиб келган умуминсоний ва миллий кддриятлар, азалий анъана ва урф-одатларнинг кадрсизланишига, деидеологизацияга йул куйиш х,оллари учрамокда. Дунёкдраши кенг, маънан баркамол инсонни шакллантиришга хизмат к;иладиган гоявий тарбия механизмининг таъсири камайгани сезилмокда. Жумладан, узлуксиз таълим тизимида миллий роя туркумидаги фанларга етарлича эътибор берилмаётгани ёш авлод кдлби ва онгида мустахдам мафкуравий иммунитетни шакллантириш буйича ишларнинг самарадорлигини оширишни так;озо этмокда.
Шу жихдтдан, жахоннинг энг илгор мамлакатлари аллакдчон утган ва самарали тажриба туплаган, уларнинг таракдиётига ижобий таъсир курсатган гоявий янгиланиш боск,ичининг Узбекистонга хос куйидаги устувор йуналишлари ва долзарб вазифаларига алохдда эътибор кдратишимиз керак:
♦♦♦ мамлакатимизнинг янги, демократик к;иёфасини яратишда гоявий-маънавий омиллар таъсирини ошириш;
♦♦♦ жамиятимизда янги маънавий маконни барпо этиш хамда халхимизда дунёвий тафаккур тамойилларини кучайтириш;
♦♦♦ турли тахдидларга бардошли давлат ва ривожланган фухаролик жамияти куришнинг мафкуравий тамойилларини мустахкамлаш;
♦♦♦ фухароларнинг мафкуравий иммунитетини мустахкамлаш ва маънавий баркамол авлодни тарбиялаш.
Такрор айтишга тугри келади, бугунги кунда дунёда кескин кураш ва рахобат хукм сурмокда. Жахонда манфаатлар тухнашуви кучаймохда. Глобаллашув жараёнлари башарият учун бехиёс янги имкониятлар билан бирга кутилмаган муаммоларни хам келтириб чихармохда.
Миллий узлик ва маънавий хадриятларга харши тахдид ва хатарлар тобора ортиб бормохда. Дунёдаги айрим сиёсий марказлар томонидан баъзи худудларда сунъий равишда бехарорвазиятюзагакелтирилмохда,норозиликкайфиятлари авж олдирилмохда. Айнихса, бугун тобора чукурлашиб бораётган глобал ихтисодий инхироз турли фитналар учун янада кулай шароит яратишини унутмаслигимиз лозим.
Мана шундай ута тахликали шароитда хаммамиз сезгир ва огох булишимиз, аввало, халхимизнинг тинчлиги ва осойишталигини, миллий манфаатларимизни уйлаб яшашимиз керак. Неча юз йиллар давомида шаклланган асл инсоний хадриятларимиз урнини бузгунчи гоялар эгаллаб олишига йул куймаслигимиз зарур.
Бугунги кунда аксарият одамлар, авваламбор, рах,барлар, давлат ходимларининг билимсизлиги, савиясининг пастлиги, замондан оркада крлаётгани, жадид боболаримиз “жах,олат” деб атаган иллат ислохртлар йулидаги жиддий тусик; булиб колмокда. Буни хдм очик, тан олишимиз лозим.
Биз таълим тизимига, ук;итувчи ва мураббийлар нуфузини оширишга катта ахдмият беряпмиз. Чунки жах,олатга кдрши - маърифат, гояга к,арши - гоя билан курашиш зарур, деган тамойил хдмон долзарб булиб келмокда. Пекин Ватан, халк; тавдири уртада турганда, нафакдт гоя, керак булса, конун х,ам уз кучини курсатиши шарт.
Бугунги шиддатли, мураккаб замон шуни курсатмокдаки, бу борада факат таълим-тарбия тизимининг узи мавжуд маънавий тахдидларга к.арши туролмайди. Бу масалага бутун жамиятнинг куч ва имкониятларини сафарбар этмас эканмиз, кутилган натижага эришолмаймиз. Чунки хрзирги кунда болаларимизни ота-она, богча, мактаб ёки институт эмас, аксарият х,олларда кулидаги телефон “тарбияламокда” Афсуски, ана шу кичкинагина телефон энди оддий алокд воситаси эмас, купинча ёт мафкурани таргиб этадиган катта куролга, зуравонлик, ёвузлик “вируси”ни таркдтадиган манбага айланмокда, десак, айни хдкикдтни айтган буламиз.
Буларнинг барчаси биз учун огохдик кунгироги булиб янграши зарур.

Download 307,71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish