Шассининг асосий қурилмалари

б) сирпанувчи устун типи
бу типда қўлда бошқарув қўлаги сирпаниш тизими устуни ва юқори ва пастга ҳаракатга мослашади (3-27-расм). Ушбу тип хоссалари қуйидагича:
① огиш, буйлама огиш ёки юқори/пастга ҳаракатланишда ўзгаришлар йўқ.
② ғилдирак буфери даври катта бўлиши мумкин эмас.
③ Шарнир тепага/пастга тўғри чизиқ ва айлана буйлаб ҳаракатланади, бир-бирига тускинлик килиши оддий хол.
④ сирпаниш қисми ейилишга мойил.

Рисунок 3-27 стойка скольжения

3. Осма тизими 2

Буферлаш тизими зарба ёки тебранишни юмшатади, ғилдиракларга йўл копламаси билан тула алоқани таъминлайди, хайдаш қўлайлигини оширади.

Буфер тизими ром ва ўқ орасида ўрнатилади ва амортизатор ёки стабилизатор билан бирга қўлланилади. Пружинали осма учун мухим бўлган шартлар

① эгилувчанлиги юқори бўлиши керак ва кучланиш бўлмаслиги керак

② ҳаракатда қўлай бўлиши керак ва зарбани тула ютиши керак.

1. Шасси пружинаси

(а) Шасси пружинаси

Эластик пўлат дисклардан ишлаб чиқарилади. Буфер самарасига қўшимча, у ўқ ва ром холатини таъминлайди (3-28-расм).

① Пружина диски хусусиятлари.
ⓐ ўқ ўнг тарафдан қўллаб-қувватланиши мумкинлиги туфайли, тузилиши оддий
Ⓑ ишкаланишдан диск тебранишини ишлаб чиқаради
Ⓒ у қаттиқ мустахкамлиги мавжуд.
Ⓓ титраш туфайли кичик тебранишларни чиқариш кийин
Ⓔ Hotchkiss хайдаш усулида қўлланиладиган пружина жуда юмшаб кетса, кўприк ва кузовни етарли бўлмаган ёрдам бекарор бўлиши мумкин



эритма

Осма қўлоги

Лист

халка

Скоба болти

амортизатор

хомут (кискич)

Ёрдамчи резина

хомут

Кронштейн пружинаси

Пружинасимон диск

Скоба болти

3-29-расм. Пружинасимон диск

3-28-расм. Пружинасимон диск

3-30-расм. Бирўқли диск пружина

② Тузилма

Энг юқоридаги 1 раками остида қуйилган, колганлари кетма-кет ракамланган.
Ромга ўрнатилган пружина қисми кронштейн ёки осма дейилади, бошқа учи эса хомут (қисқич) дейилади. (3-29, 30-расмлар)
Асосий ўқ U болтини пружина ёрдамида тўсиш орқали ўрнатилади, ва болт маркази пружинани бўзилишдан сақлайди.
Бўқилиш хомути – хомут қайтиши дейилади. У пружина диски бошқа томонга қочишига йўл қўймайди, пружиналар орасидаги резина прокладкаси эса тебранишдан чиқаётган шовқинни ютади.
Автобус ва юк автомобилларида якка ўқ учун 2 пружина ишлатилади. Бу қўш пружина диски дейилади. Транспорт воситаси бўш бўлганда, ёрдамчи пружина ишламайди. Ундан ташқари, кам литрли автомобилларининг ўқ вали марказда эмас, балки ассиметрик тузилмалар уртасида жойлашган. Ушбу тузилма титраш ва тормозлаш вақтида пружинанинг тебранишига имкон бермайди, ҳамда тез ҳаракат вақтида барқарорликни оширади (3-31, 32-расмлар)

Ёрдамчи пружина

олд

орқа

Асосий пружина

U болти

3-31-расм. Қўш платформа пружинаси 3-32-расм. Ассиметрик пружинасимон диск

③ осма ва хомут

Буферлаш вақтида пружина ўз ўзунлигини ўзгартиради. Ўзунлик ўзгаришини уддалаш учун осма ромга маҳкамланади, хомут эса автомобил кузови бўйлаб тўғри ва ортга ҳаракатланиши мумкин. Шу билан, пружина ўзгаришига қараб, хомут олдинга ва орқага ҳаракатланади.
Хомутлар кенгайган ва қисилган типларга бўлинади. Хомут ёки османи пружина кўзи учун ёқиш усули 3-33-расмда тасвирланган, асосан, U болти қўлланилади.

3-33-расм. Хомут турлари

Хомут транспорт воситаси ўқининг орқа валининг орқа қисмида, ва валнинг олд ўқи олд қисмида жойлашган. Демак, осма ром марказига йўналтирилган. Бу сирпаниш қисилишини олдини олади ва вал ҳаракатини сақлайди.