«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi

UO‘K: 91(075)

KBK 65.04(5U)ya722

ISBN 978-9943-00-764-2

© «Sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi Bosh tahririyati, 2007, 2011, 2013

KIRISH

Aziz o‘quvchilar! Siz geografiya fani bilan tanishishni boshlan- g‘ich sinflarda «Atrofimizdagi olam», «Tabiatshunoslik» o‘quv fan- larini o‘rganishdan boshladingiz. 5-sinfda «Tabiiy geografiya bosh- lang‘ich kursi» darslarida ko‘plab bilimlarni egalladingiz, y’ani geografik xaritalar, joy planini olish, Yer qobiqlari, ularning o‘ziga xos xususiyatlari, Yer yuzi tabiati, iqlimi, yil fasllarining almashi- nishi, tabiat zonalari, yirik daryolar, okeanlar, relyef shakllari va Yer yuzi aholisi haqidagi ma’lumotlarni o‘rgandingiz. 6-sinfda «Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi» fanidan har bir materikning kelib chiqishi va rivojlanish tarixi, relyefi, tabiati, iqli- mi to‘g‘risida ko‘plab qiziqarli ma’lumotlarni bilib oldingiz. 7-sinfda O‘rta Osiyo va O‘zbekiston tabiati haqidagi, 8-sinfda «O‘zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi» kursida mamlaka- timizning, 9-sinfda esa «Jahon iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi» kursida xorijiy mamlakatlarning iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi bilan tanishib chiqdingiz.

Ana shu egallangan bilimlarni amalda qanday qo‘llash, o‘rganilgan ma’lumotlar asosida har bir hududning o‘ziga xos muammolarini aniqlash, baholash va ular keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan salbiy oqibatlarning oldini olish masalalarini «Amaliy geografiya» fanini o‘zlashtirish orqali bilib olasiz.

Darslik ikki bo‘limdan iborat bo‘lib, birinchi bo‘limda «Amaliy geografiya» fani o‘rganishi lozim bo‘lgan dolzarb muammolar, ikkinchi bo‘limda esa geosiyosat asoslari yoritishga bag‘ishlangan qiziqarli mavzular o‘z ifodasini topgan.

Bu kursni o‘rganish davomida amaliy geografiyaning maqsadi, vazifalari, tadqiqot usullariga doir ko‘plab bilimlarni egallaysiz, shuningdek, bugungi kun geosiyosiy muammolari haqidagi ma’lu- motlar bilan ham tanishasiz degan umiddamiz.

Qadrli o‘quvchilar, «Amaliy geografiya» fanini o‘rganishda Sizga mustahkam iroda va ulkan muvaffaqiyat tilaymiz.