«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi

Bilimingizni sinab ko^lring:

1. 
   Landshaftlarning barqarorligi deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Antropogen landshaftlarning barqarorligi nimaga bog‘liq?
   
3. 
   Qumli cho‘llarda nima uchun landshaftlarning barqarorligi past?
   
4. 
   Qanday hollarda landshaftlarning barqarorligi juda yuqori bo‘ladi?
   
5. 
   O‘zingiz yashab turgan joydagi antropogen landshaftlar ro‘yxatini tuzing.
   

11. 
    §. TABIAT KOMPLEKSLARINING INSON
    TOMONIDAN O‘ZGARTIRILISHI
    

Tashqi omillar ta’sirida yoki rivojlanish mobaynida landshaft- larning yangi xossalarga ega bo‘lishi yoki avvalgi xossalarini yo‘qotishiga landshaftlarning o‘zgarishi deb ataladi.

Inson xo‘jalik faoliyati tabiatning rivojlanishiga ta’sir etuvchi eng muhim omildir. Inson o‘zining mehnati va ongi yordamida atrofini qurshab olgan tabiatga faqat moslashibgina qolmasdan, balki uni o‘zgartiradi. Tabiatning barcha tarkibiy qismlari o‘zaro bog‘liq bo‘lib, ulardan birining o‘zgarishi boshqalarining holatida ham aks etadi, shu sababli, inson tabiat komplekslarini o‘zgartirar ekan, uning oqibatlari qanday bo‘lishini ham bashorat qila bilishi lozim.

Yirik suv omborlari qurilganda landshaftda kompleks o‘zga- rishlar sodir bo‘ladi: yer osti suvlari sathi ko‘tariladi, namlikning o‘zgarishi natijasida botqoqliklar vujudga keladi, iqlim, tuproq va o‘simlik qoplami o‘zgaradi. Yirik suv omborlarining landshaftlarga salbiy ta’sirini o‘rganish natijasida shu narsa ma’lum bo‘ldiki, bitta yirik suv ombori qurgandan ko‘ra o‘zaro bir-biriga ta’sir etuvchi kichikroq suv omborlari tizimini qurish ancha qulay ekan.

Hozirgi paytda sayyoramizda antropogen landshaftlar keng tarqalgan. Ular madaniy va buzilgan landshaftlarga bo‘linadi.