«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi


§. XITOY GEOSIYOSIY YO‘LINING MOHIYATI



Download 2,02 Mb.
bet138/138
Sana06.01.2022
Hajmi2,02 Mb.
#324943
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   138
Bog'liq
amaliy geografiya

§. XITOY GEOSIYOSIY YO‘LINING MOHIYATI

Bir necha yuz yillar mobaynida Xitoyning geosiyosiy qarashlari ikki tomonlama xususiyatga ega edi. Bunday holat, birinchidan, Xitoy, ya’ni «O‘rtalik qirolichasi»ning qadimgi nomi Rimlandga qarashliligi va ikkinchidan, Xitoyning hech qachon dengiz mam- lakati bo‘lmaganligi bilan bog‘langan.

Xitoy XX asrning 70-yillaridan «Atlantik» geosiyosat olib bora boshladi. Bunday holat Xitoy islohotlarining «otasi» Den Syao- pinning pragmatik falsafasi bilan bog‘landi. Ana shunday geosiyo- sat Xitoyga g‘arbdan katta dividendlar olishga imkon berdi. Xitoy g‘arbdan pul, kredit va texnologiyalar olib, iqtisodiyotini tez sur’at- lar bilan rivojlantirishga erishdi.

Xitoy o‘ziga xos rivojlanish xususiyatlariga ega. Mazkur xusu- siyatlar quyidagilardan iborat:

a) tabiiy resurslarning chegaralanganligi; b) juda katta inson resurslariga ega ekanligi; d) ish kuchlarining nihoyatda arzonligi. Iqtisodiy rivojlanishning yuqori sur’atlari tufayli Xitoyda so‘nggi paytlarda qator muhim tabiiy resurslarning yetishmasligi kuzatil- moqda (ko‘mir, temir va mis rudasi, alumin xomashyosi, o‘g‘itlar). Hozirgi paytda Xitoyning qishloq aholisi 800 million kishini tash- kil qiladi, ularning 700 millionni qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishi- da band, 100 millioni esa ishsiz, shuning uchun har yili 10 million kishi qishloqlardan shaharlarga ish qidirib ko‘chib ketadi.

Jahon bankining ma’lumoti bo‘yicha XXI asr boshlarida Xitoyning tashqi savdo aylanmasi 650 mlrd dollar, Yaponiyaniki esa 850 mlrd dollarga teng bo‘lmoqda. Bu paytda uning yalpi ichki 152 i ■


24Bilimingizni sinab kolring:

?

1. Xitoyning geosiyosiy qarashlari to‘g‘risida nimalarni bilasiz?



25Xitoy islohotlarining «otasi» kim va u qanday iqtisodiy siyosat olib borgan?

26Xitoy — Rossiya munosabatlari to‘g‘risida nimalarni bilasiz?

• 4. Xitoy bilan O‘rta Osiyo davlatlari o‘rtasidagi munosabatlar qaysi



yo‘nalishda rivojlansa, ular uchun manfaatli bo‘ladi?

Eslab qoling!

Janubi G‘arbiy Osiyo mintaqasi tarkibiga Turkiya va Isroildan tashqari Arab mamlakatlari — Suriya, Livan, Iordaniya, Iroq, Quvayt, Saudiya Arabistoni, Bahrayn, Birlashgan Arab Amir- liklari, Qatar, Oman, Yaman kiradi.

27 Karimov I. O‘zbekiston buyuk kelajak sari. T.: «O‘zbekiston», 1998. 600-b.

Hl J K L M N

Download 2,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish