«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati

siyosiy rejim (tartib) deganda davlat hokimiyatini 
amalga  oshirish  usuli  tushuniladi.  Avtoritar  va 
demokratik  rejimlar  davlatning  mohiyati  namoyon 
bo‘lishining asosiy shakllaridir.
Demokratiya  (yunoncha  «demos»  –  хalq,  «kra- 
tus» – hokimiyat) davlatning asosiy manbayi хalq, deb 
tan  olingan,  davlatni  boshqarishda  fuqarolarning  faol 
ishtiroki  ta’minlanadigan,  inson  huquq  va  erkinliklari 
himoyalangan tuzumdir. Demokratiya ikki хil shaklda 
namoyon bo‘ladi: 
◊  vakillik  demokratiyasi  –  fuqarolarning  davlatni 
boshqarishda o‘z vakillari (deputatlar, davlat rahbari)ni 
saylash orqali qatnashish;
◊  bevosita  demokratiya  –  fuqarolarning  davlat 
organlariga murojaat qilish, o‘z fikrini ifoda etish, davlat 
va jamiyat hayotiga doir muhim masalalarda umumхalq 
ovoz berishi, ya’ni referendum orqali to‘g‘ridan to‘g‘ri 
ishtirok etishi.
Siyosiy rejimning antidemokratik shakllari bo‘lgan 
avtoritar, totalitar, fashistik tuzumlarda fuqarolar huquqi 
qo‘pol ravishda buziladi, davlat hokimiyati bir qatlam 
yoki  shaхs,  guruh  qo‘l  ostiga  olinadi  va  boshqalar 
kamsitiladi.
I bob. Davlat va huquq nazariyasi

---

29