va shoir xam edi. - va shoir xam edi.
- Ibn Sino yaratgan asarlarning soni 450 tadan oshadi, lekin bizgacha faqat 160 ga yaqin asari yetib kelgan. Ibn Sino asarlarining 40 dan ortig’i meditsinaga, 30 ga yaqini tabiiy fanlarga, 3 tasi musiqaga, 185 risola falsafa, mantiq, psixologiya, teologiya, etika va ijtimoiy-siyosiy masalalarga bag’ishlangan. Asarlarning asosiy qismi arab tilida, ba’zilari fors - tojik tilida yozilgan. Uning ko’p asarlari o’rta asrlarda Yevropada ilmiy til hisoblangan lotin tiliga va u orqali Yevropaning boshqa tillariga tarjima qilingan. Ibn Sinoning bizga ma’lum bo’lgan katta asari "Kitob ush-shifo" 22 jilddan iborat bo’lib, u “falsafiy bilimlar qomusi" degan nom oldi.
- Mislsiz qiyinchidiklarga bardosh berib, fan chirog’ini baland ko’targan yana bir daho Abu Rayhon Muhammad Beruniy (973-1048)dir. U Xorazm tilidan tashqari arab, sug’diy, fors, yunon, hind va qadimgi yahudiy tillarini bilgan.
Qomusiy bilimlar sohibi Beruniy o’z zamonasining hamma fanlarini, birinchi navbatda astronomiya, fizika, matematika, geodeziya, geologiya, mineralogiya, tarix kabi fanlarni chuqur o’rgandi. - Qomusiy bilimlar sohibi Beruniy o’z zamonasining hamma fanlarini, birinchi navbatda astronomiya, fizika, matematika, geodeziya, geologiya, mineralogiya, tarix kabi fanlarni chuqur o’rgandi.
- Beruniy butun xayoti davomida 150 dan ortiq ilmiy asar yozgan; bular orasida "O’tmish avlodlardan qolgan yodgorliklar", "Hindiston", "Mineralogiya" kabi yirik asarlari bor. Uning "Hindiston " asari hindlar adabiyoti, falsafasi, geografiyasi, etnografiyasi, urf-odatlari, dini, tarixini o’rganishda bekiyos axamiyatga egadir. U tabiiy fanlarga xam o’z xissasini ko’shdi. Beruniy o’z ilmiy asarlarida dunyoning tuzilishida Ptolemey sistemasiga suyansada, lekin yerning harakati hakida Ptolemeyga zid xulosalarga keldi. Geologiya faniga kushgan xissasi bilan, bu soxaning
buyuk nazariyotchisi va asoschisi darajasiga ko’tarildi. Uning "Yodgorliklar" nomli kitobi podshohlar va mashhur shaxslarning tarixini yorituvchi yirik etnografik asardir. - buyuk nazariyotchisi va asoschisi darajasiga ko’tarildi. Uning "Yodgorliklar" nomli kitobi podshohlar va mashhur shaxslarning tarixini yorituvchi yirik etnografik asardir.
- O’rta asrlarda yashab ijod etgan O’rta Osiyolik olimlar orasida buyuk astronom, matematik va geograf al-Farg’oniy salmoqli o’rin egallaydi. Al-Fargoniy xalifa Xorun ar-Rashidning sharqiy yerlardagi muovini, ug’li Abdullohning Marvdagi olimlari sirasiga kirgan. Uning tug’ilgan yili 798 deb, o’lgan yili esa 861 yil deb taxmin kilinadi.
- Al-Farg’oniyning asosiy astronomik asari "Samoviy harakatlar va umumiy ilmi nujum” kitobi XP asrda Yevropada lotin tiliga ikki marta va XSh asrda boshqa Yevropa tillariga xam tarjima qilingandan so’ng, uning
Do'stlaringiz bilan baham: |