Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Chlamydomonas 
- avtotroflar hisoblanib ularning orasida 
obligat avtotroflar va m iksotroflari ham bor.
Bu suvo'ti jinssiz va jinsiy y o ‘l bilan k o ‘payadi. Jinssiz 
ko'payganda hujayrada 2-4-8-16 ikki xivchinli, har biri tuzulishiga 
k o ‘ra kichkina xlam idom onadaga o'xshaydi. M itoz yarimyopiq, 
tarzda o'tadi. Protoplastni b o ‘linishi fikoplast yordamida va 
plazm olem m ani botib kirishi bilan am alga oshadi. Zoosporalari 
o ‘zaro hosil b o ‘lgan hujayradan chiqib suvda voyaga yetadi.
Jinsiy k o ‘payishi oziq m uhitda azotli birikm alar yetishm aganda 
sodir b o ‘lib izo-, getero- yoki oogam tarzda o ‘tadi. Gamotalli 
geterotalli turlari ham bor. G am etalari xivchinlari yordamida 
juftlashadi, protoplastlarida hosil b o ‘ladigan nay orqali qo‘shiladi, 
natijada zigota hosil bo ‘ladi.
(Zigota 
qalin 
qobiq 
bilan 
o ‘ralganidan keyin tinim davriga 
(gipnozigota) 
o ‘tadi. Uning qobi- 
g ‘i tarkibida sporopollenin b o ‘la- 
di. Uni unishida yadroni m eyoz 
bo 'linishi ro ‘y beradi va 4 tadan 8 
tagacha yosh gaploid hujayralar 
hosil 
b o ‘ladi. 
Shunday 
qilib,
Chlam ydom onas rivojlanishining 
diploid 
davri 
faqat 
zigotada 
b o ‘ladi.
Chlamydomonas m alum sha-roitda xivchinlarini y o ‘qotib 
palm elloid holatiga o ‘tadi. Bu holatda harakatdan to ‘xtaydi, 
shilim shiq bilan qoplanadi. Shu holatida b o ‘linishi mumkin. Suvga 
tushganida hujayra o ‘zida tezda xivchinlar hosil qiladi.
Chlamydomonas turli chuchuk suvlarda, tuproqda va boshqa 
quruqlik sharoitida tarqalgan. B ir qator turlari qorda va muzda ham 
uchraydi, uning 500 ga yaqin turlari bor.
Gonium
turkumi 
4,8,16,32 
xivchinli 
xlam idomonadaga 
o ‘xshash hujayralardan yassi koloniyalarni hosil qiladi. Koloniya 
tashqi tom onidan rangsiz shilliq bilan o ‘ralgan. Suvda koloniya 
aylanib harakatlanadi. Jinssiz k o ‘payganida ham m a hujayralari 
kichkinasenobiyni hosil qilaoladi. Jinsiy jarayon koloniya alohida