Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

К
 
’
< Y
■?>’ r
VAS 
} f$; 
s
. 
i \ r
:
: 
:
Prim neziofitlar 
sinfiga mansub suvo‘tlar
C hrysochrom ulina 
turkumi 
Prym nesiales
tarkibiga mansub 
b o ‘lib am eboid boskichni hosil qiladigan asosan dengizlarda 
tarqalgan turlardan iborat. 
Hujayrasidagi xivchinlari bir xil 
uzunlikda, gaptonem asi uzun, hujayrasida 2- 4 ta tillarang - sarik 
tusli xloroplast m avjud. K o ‘pchiligi m iksotrof oziqlanadi. H ujay­
rasini 
yuzasida 
turlicha 
k o ‘rinishdagi 
organik 
tuzilishli 
tangachalar bo'lishi 
mumkin. Ikkiga b o'linish bilan k o ‘payadi.
Prym nesium
turkum i bir hujayrali 
ikki xivchinli, organik tangachalar bilan 
qoplangan, katta gaptonemali. Sho‘rlan- 
ganligi turlicha b o ‘lgan suv havzalarda 
tarqalgan.
Pleurochrysis 
turkumi 
Coccolitho-
phorales
tartibiga m ansub b o ‘lib 5- 10
Pleurochrysis
228

---

hlkIII u/im hklardagi xivchinga ega, gaptoncmasi kalta. Hujay- 
fflniniliy yu/asida organik tangachalari bor.
Siloplazmasida ikkita jigarang tusli har biri pirenoidli 
K l'o m o to fo ri 
bor.
STRA M IN O PIL - STRA M INOPILA OLAMI
Straminopillar nomi grek: stramen-somon, ichi b o ‘sh nay, 
Pila-
tllk so'zlaridan tashkil topgan.
Stram inopillar - xilma-xil guruh hisoblansada, filogenetika 
jihatidan 
yagonaligi 
tufayli 
aloxida olam 
sifatida karaladi. 
Strominopillar Letpe etal, (1994) fikricha “xivchinlarida uch 
mastigonemagi va mitoxondiriylaridagi kristlari naysimon tuzilishli 
protistlar b o ‘lib ular shunday organizmlardan kelib kelib chikkan” . 
Bulardan tashqari subapikal yoki yonbosh geterom orf xivchinlari 
bor. Hujayrasining devorisellyulozali (bazan kremniy ham b o ‘ladi), 
g ‘amlanadigan maxsuloti ~ v- 1-3 glyukan. Fotosintezlovchilarida 
xloroplastli genom xalqa shaklida, xlorofill S bor. Xlorofill a, 
xlorofll v y o ‘q, karotinoidlar bor. Xloroplastlardagi lam allalar uch 
tilokoidli.
Fotosintezlovchi straminopillar oxrofita b o ‘limiga mansub (S. 
Noek van der et al. 1995). Oxrofitlar guruhiga xozirgi kunda 
Bolidophyceae, Shrysophyceae, Shrysomerophyceae, Dictyocho- 
phyceae (silikoflagellatlar), yeustigmatophyceae, Phaeothaminio- 
phyceae, 
Fucophyceae 
(phaeophyceae),
Pedinellophyceae, 
pelagophyceae, phaeothamniophyceae, pinguiophyceae,
Raphido- 
phyceae, 
schizocladophyceae, 
synurophyceae, 
tribophyceae
(xanthophyceae)
mansub. 
Bu 
guruhga 
oomitsetlar 
va 
gifoxitridiom itsetlar ham kiritilgan. Bulardan tashqari ilgari 
zam burug1 larga kiritilgan labirintulidlar va geterotrof tillarang 
suvo‘tlardan bukozoetsidlar ham mansub. M azkur olam doirasida 
avto - va geterotroflam ing kaysi biri birlam chi ekanligini 
m loekulyar — biologik uslublar k o ‘rsatgan. Strom inopillar getetrof 
guruh sifatida yuzaga kelgan. Molekulyar filogenetika metodi 
prim nezofitlarni strom inopillarga yaqinligini isbotlaydi.
O O M T K O T A - O O M Y C O T A B O ‘L IM I .
Oom ikota b o ‘limiga mansub organizmlar kuyidagi um um iy 
tavsiflardan ega.
229

---

1. K o ‘pchilik vakillarining vegetativ tanasi yaxshi rivojlangan 
aloxida 
hujayralarga 
b o ‘linmagan 
litselliy 
ko‘rinishida, 
ayrim laridagina-rizom itselliy.
2. Jinsiy k o ‘payishi ikkita yoki bitta (qisman) xivchinli. 
Tabaqalashganlarida zoosporangiy hosil boMgan joyida ajralib 
zoosporalarga aylanmay bevosita gifaga aylanadi.
3. Jinsiy jarayon-izogam iya yoki o ‘ziga xos oogam tipda o'tadi. 
Anteriyda gam etalar hosil boMmaydi.
4. Oziqlanish-saprotrof va tekinxo‘rlik bilan oMadi. Ayrim gu- 
ruhlarining rivojlanashida kum klik sharoitiga o ‘tishga moslanishlar 
nam oyon boMgan.