Шахс сифатида ўсиш усуллари

ксракли ҳисни 
қузғатмасак, 
бу 
кун ҳафта, 
ой 
ва йиллар ҳам 
бекор 
ўтиб кстади. Вақг 
чексиз 
эмас. Демак, биз орэу-мақ- 
садпарга эртага эришмоқчи бўлсак, бу йўлдаги 
биринчи 
қадамни бугундан бошпаб қўйишимиз 
керак.
“ ’ РЕЖАЛАШТИРИШ
Мен ғалати хусусиятли одамларни кўрдим. Улар ҳаёт- 
ларидан кўра таътияларни пухта режалаштирадилар. Ҳдётни 
режалаштиришдан кўра уни қилмаслик осонлиги учун балки 
шундай қилсалар керак. Ўзингизнинг режангиз бўлмаса,
9 9

---

бировнинг режасини амалга оширишга тўғри келади. Ле- 
кин бегоналарнинг режаси сизга нима беради? Ҳеч нима. 
Нега кўпчилик одамлар келажакни қўрқув, ҳадиксираш би- 
лан кутадилар? Улар эртанги кунни режалаштирмаганлар. 
Сабаби фақат шуки, ёш йигит: "Ишда мен ишлайман, уйга 
келганда кеч бўлиб қолган бўлади, овқатланиб, озгина те- 
левизор кўриб, ётиб ухлаш керак. Ахир ярим кечагача ўти- 
риб олиб ҳаётни режалаштириш керак эмас", деса, бу одам, 
билингки, машина сотиб олишга қурби етмайди.
Ёқимтой одамларни ўзингизга жалб этиш учун ёқим- _ 
ли бўлиш керак, кучлиларни жалб қилиш учун кучли, 
мукаммал инсонларни жалб қилиш учун мукаммал бўлиш 
керак. Бунинг учун сиз ўзгаришингиз керак. Агар шу- 
нинг уддасидан чиқсангиз, одамларга ўз таъсирингизни 
ўтказа оласиз ва уларни ўзингизга жалб қиласиз.
Олий мақсадларингизга эришиш учун самимий бўлинг, 
хайр-эҳсон қилинг. Узингизни шунга руҳлантиринг. Шуни 
тан оламанки, бошида менда хайр-эҳсон қилиш деган ту- 
шунча умуман йўқ эди. Булар мен учун ёт нарса эди. Ме- 
нинг ҳаётим "оқ қарға" деб аталувчи категорияга кирарди.
Ҳаётимни ўзгартиришга сабаб бўлган воқеа тўғрисида 
айтиб берсам. Мен билан содир бўлган бу воқеа ҳар қандай 
кишини эътиборсиз қолдирмайди. Бу воқеа жаноб Шоафф 
билан учрашмасдан сал олдинроқ бўлиб ўтган эди. Бир кун 
уйда ўтирганимда эшик оҳиста тақиллаганини эшитдим. 
Очсам, эшик олдида ўн ёшлар чамаси нозиккина бир қизча 
менга тикилиб турарди. У менга кичкина юракчасидаги бор 
мардлик, жасорат билан қараб Герл Скаут печеньеларини 
сотиб юрганини айтди ва менинг ҳам харид қилишимни сўра- 
ди. Бу жуда ажойиб таклиф эди. Бир қутида бир неча хил 
печеньелар бор. Бор-йўғи икки долларга! Бунга қандай қилиб 
рад жавобини бериш мумкин. Қолаверса, қизча таклиф эта- 
ётганда шунақанги ишонч билан табассум қилдики, менинг 
сотиб олгим келди. Мен сотиб олишни жуда хоҳлардим. 
Лекин менда икки доллар йўқ эди. Жуда хижолат бўлдим.
100

---

Мен коллеж талабаси ва иш жойим борлигига қарамасдан 
икки доллар пулим йўқ эди. Албатга, қизчага буларни айта 
олмадим. Мен унга ҳозиргина ҳудци шундай печенье сотиб 
олганимни, бунақанги печеньелар уйда жуда кўплигини га- 
пириб қизчани алдадим, ёлғон гапирдим. Негаки, қўлимдан 
келгани шу бўлди. "Яхши, кечирасиз, сэр", дея ўгирилиб 
кетди. Мен унинг орқасидан узоқ тикилиб қолдим. Кейин 
эшикни ёпиб, унга суянганча қичқириб юбордим: "Бас, 
пулсизлик жонга тегди. Бошқа мен бундай яшашни иста- 
майман!" Бугундан бошлаб мен ўзимга чўнтак харажатла- 
рим учун ҳамма вақт бир неча долларим бўлади, деб ваъда 
бердим. Мана шуни мен камбағалликнинг эффекти деб ай- 
таман. Балки бу ҳодиса охирги натижаларни олишда етарли 
таъсирга эга эмасдир. Лекин вақгинчалик муаммоларни ҳал 
қилишда етарли таъсирга эга деб ҳисоблайман. Бу воқеа- 
нинг охири яхшилик билан тугади. Бир неча йил ўтиб, мен 
банкка каттагина омонат қўйиб чиқиб кетаётгандим. К)шани 
кезиб ўз машинам томон юраётганимда печенье сотиб юр- 
ган иккита қизчага кўзим тушиб қолди. Уларнинг битгаси 
олдимга келиб: "Жаноб, озгина конфет сотиб олмайсизми?" 
деб сўради. ''Қанақа конфетларинг бор?” дедим.
- Лимонадли.
- Лимонадлими? Энг яхши кўрган конфетларим экан, 
қанча туради?
- Фақат икки доллар.
Мен ҳаяжонланиб кетдим.
- Беш қути.
- Сизда неча қути бор? - деб иккинчи қиздан сўрадим.
- Тўрт қути.
- Ҳаммаси бўлиб тўққиз қути.
- Яхши, мен ҳаммасини оламан, - дедим.
Қизчалар оғизлари очилиб бараварига "Ростданми?"
дейишди.
- Албатта, менинг дўстларим кўп. Узим ҳам уларни 
энди кўришга бормоқчи бўлиб турувдим, - дедим.

---

Қизчалар ғайрат билан қутиларни жойлаштиришга ки- 
ришиб кетдилар. Мен чўнтагимдан ўн саккиз доллар олиб 
бердим. Қутиларни олиб кетаверишимда қизчаларнинг бири 
"Жаноб, ҳақиқатадан ҳам сиз яхши одам экансиз", деди. Бу 
тўғрида нима дейсиз? "Ҳақиқатда сиз яхши одам экансиз", 
дейишлари учун бор-йўғи ўн саккиз доллар сарфласа, етарли 
эканини тасаввур қила оласизми? Мана шундай имконият- 
ларни ўтказиб юбормаслик учун ҳам мен ҳамма вақг чўнтак 
харажатлари учун бир неча юз доллар олиб юраман. Ўйлаб 
қарасам, икки доллар пулимнинг йўқлигига хижолат бўлдим. 
Шу хижолат бўлганим мақсадимга эришишга илҳом бер- 
ди. Сиз билан ҳам шундай бўлганми? Камбағаллик эффек- 
ти сизга ҳам ўз таъсирини кўрсатганми? Сизни яхши то- 
монга ўзгаришга мажбур қилганми?
МАЛАКА
Вақтини топиб, ўтган кунларингизни таҳлил қилинг. 
Ўз малакангизни жамлаб, эртанги кунга инвестиция 
қилинг. Ўз малакангизга танқидий кўз билан қаранг. Агар 
охирги ўн йил ичида бирон ишни нотўғри қилган бўлсан- 
гиз, бундай малакадан воз кечинг. Ҳаёт фақат вақт ўтка- 
зишдан иборат эмас. Ҳаёт малака оширишдан ва мала- 
калар натижасидан фойдаланиш, демакдир. Яхшиси, 
ўтган кунингизга худди кулфатдек қаранг. Худди сиз ўқиб 
чиққан мактабдек қаранг.