Shaharsozuk tarixi

Markaz-5 mikrorayonda ikki qavatli btokli turar-joylar, 1967-y. Arxitektorlar
B. Rubanenko, M. Vladimirova. Uinumiy ko‘rinishi va tarhi.
63

---

binolari almashib keladigan qurilish silsilasini vujudga keltirish asos 
qilib olingan. Ansamblli kompozisiyada tik dominantlar qo‘llangan. 
Masalan, M -4 mikrorayonida to ‘qqiz qavatli turar-joy uylari turar-joy 
jamg£armasining 64 foizini tashkil etadi. M -5 mikrorayonida to'qqiz 
qavatli turar-joy uylari 37,2 foizni, ikki qavatli uylar 2,8 foizni tashkil 
etadi. Kamqavatli binolam ing majmua tizimiga kiritilishi amaliy 
jihatdan o ‘zini oqlagan va xususan shu hudud iqlim xususiyatlariga va 
0 ‘zbekiston aholisining barqaror maishiy an’analariga javob beradi.
«Ukraina» mikrorayoni shahardagi 
asosiylaridan biri, u poytaxt markaziy 
qismida joylashgan. Mikrorayon peri- 
metral qismiga olib chiqilgan to'qqiz 
qavatli sinchJi-panel turar-joy uylari 
Sh.Rashidov markaziy shohroxi va 
muyulishda unga tutash Kosmonavtlar 
ko‘chasi qurilishida arxitektura aha- 
miyati kasb etadi.
Sh. Rashidov ko‘chasigaiga kiruv- 
chi, 198 xonadonli 10 qavatli turar- 
joy Markaziy univermag binosi bilan 
birgalik'da mikrorayonning shaharsozlik 
inshootlari hisoblanadi. Qurilish kom- 
pozisiyasining tabiiy va izchil davomi — qo'shaloq bir seksiyali to ‘qqiz 
qavatli turar-joy va ularga tutashtirib qurilgan savdo korxonalari va 
maishiy xizmat uylaridir. Bosh fasad qismining arxitekturaviy yechimi 
balkonlami ajratib turuvchi buriluvchan tik quyoshqaytargich quril- 
malari va unsurlarini, balkonlarni biriktirishi asosiga hal etilgan.
Mikrorayon to'rida joylashgan uzun-uzun turar-joylari ko'pqavatli 
uylarga tagzamin bo‘lib xizmat qiladi. Mikrorayonni Kiyev Z N IIEP 
ishtirokida Ukraina Davlat Qurilishining Giprograd jamoasi loyiha- 
lashtirgan.
Moskva arxitektorlari va muhandislari shaharni qayta tiklashga katta 
hissa qo‘shdilar (Chilonzordagi mikrorayonlar va shaharning markaziy 
qismi).
Shahar markazi bosh rejasiga muvofiq bu mikrorayonlar qurilishi 
Amir Temur xiyobonini yoydek o ‘rab olib, uzunligi yarim kilometr 
keladigan shinam savdo-jamoat ko‘chasi tashkil etgan. Majmualar 
birinchi qavatida xizmat ko‘rsatish muassasalari bo‘lgan qator seksiyali 
to ‘qqiz qavatli uylar bilan ochilgandek ko‘rinadi. Shahrisabz (sobiq