Шаҳарсозлик нормалари ва қоидалари

7. Анорганик боғловчилар билан ишлов берилган чақиқ тош, шағал ва қум материаллар (тош материаллар) дан асослар қуриш
7.1. Асосларни, одатда, йиғувчи бункерлар билан жиҳозланган мажбурий аралаштириш қурилмаларида тайёрланадиган тайёр аралашмалардан қуриш ло-зим. Боғловчилар тарозили ёки ҳажмий дозаторлар билан дозаланганда, ара-лашмани жойда аралаштириш усули билан тайёрлаш рухсат этилади.
7.2. Туйилмаган металлургия шлаклари ва иссиқлик электр централлари-нинг ҳўл ҳолатда тутилган кули очиқ майдончаларда сақланиши лозим. Боғлов-чи сифатида ишлатиладиган 6 ойдан ортиқ сақланган шлак ва кулни ишлатиш-дан олдин уларнинг фаоллиги синаб кўрилиши лозим.
7.3. Металлургия шлагининг фаоллигини ошириш учун уни олдин қури-тиш барабанида қуритиб шарли тегирмонда майдалаш лозим. Комплекс боғлов-чи ҳосил қилиш учун шарли тегирмонга кукунсимон активаторлар (цемент, оҳак, ишқор ва ҳ.) берилиши керак. Майдаланган шлак ёпиқ омборхоналарда сақланиши керак.
7.4. Зичлаш чоғида аралашмадаги сув миқдори аралашмани ташиш ва ёйиш жараёнида намликнинг йўқолишини ҳисобга олган ҳолда 1,05-1,25 опти-мал намликни таъминлаш керак. Ҳаво ҳарорати 20 °С дан юқори бўлганда авто-мобиль-самосваллар билан ташилаётган аралашманинг усти брезент билан ёпилиши керак.
7.5. Сиртқи-фаол моддалар ва хлорли туз эритмаларини аралаштириш қурилмаларининг қориш узелларида, зарур ҳолларда сувни қиздириб, тайёрлаш лозим.
7.6. Цемент-минерал аралашмани тайёрлаш ва уни зичлаш ўртасидаги технологик узилиш 2 h дан ошмаслиги керак.
Боғловчи сифатида цемент қўшилган майдаланган шлак ишлатилганда технологик узилишни (3-4) h гача, унга оҳак қўшилган бўлса ҳамда кўмир кули ва майдаланмаган донадор шлак ишлатилганда эса 2 d гача узайтириш мумкин. Технологик узилишни узайтириш учун аралашмага цементнинг тишлашиш муддатларини секинлаштирувчи моддалардан фойдаланиш рухсат этилади.
7.7. Анорганик боғловчилар билан ишлов берилган тош материалли асосни ҳавонинг ўртача суткалик ҳарорати 5 ⁰С дан паст бўлмаган қуруқ ҳавода қуриш лозим.
7.8. Зичланган ҳолатдаги қатламнинг максимал ва минимал қалинлиги 1-жадвалнинг 3-4-бандлари талабларига мувофиқ тез зичланадиган материал учун танланиши лозим.
7.9. Аралашмани ёйиш ва зичлаш 5.3-банд талабларига мувофиқ амалга оширилиши лозим.
7.10. Зичлаб бўлингандан кейин юзага автогрейдер ёки қиялаб текислаш машинаси билан нотекисликларни текислаб ишлов берилиши ва шундан кейин оғирлиги (6-8) t бўлган силлиқ валецли каток билан бир издан 2-4 марта ўтиб зичланиши керак.
7.11. Цемент ишлатилиб қуриладиган асосга 5.14-бандга мувофиқ ёки битум эмульсияси ва бошқа плёнка ҳосил қилувчи материал билан қараш лозим. Агар юқори қатлам бир сутка ичида қуриладиган бўлса, асосга қараш амалга оширилмайди.
7.12. Цемент қўшмасдан шлак ва кул ишлатиб қурилган асос устидан қурилиш транспорти ҳаракатини йўлга қўйиш ва кейинги юқори қатламни қуриш зичлаш ишлари тугаган заҳоти рухсат этилади.
7.13. Асосий боғловчи ёки қўшимча сифатида цемент ишлатиб қурилган асос устидан қурилиш транспорти ҳаракатини йўлга қўйиш ва кейинги юқори қатламни қуриш лойиҳавий зичликнинг камида 70% га эришилгандан кейингина рухсат этилади.