Ш. Вдурбонов болалар ва усмирлар


Усмирлик даври мактаб болалари



Download 12,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/299
Sana25.02.2022
Hajmi12,42 Mb.
#269746
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   299
Bog'liq
Bolalar va o'smirlar fiziologiyasi va gigiyenasi (B.Sodiqov va b.)

Усмирлик даври мактаб болалари
Тарбиячи ва педагоглар учун кейинги — усмирлик даври (11 — 12 
ёш дан — 15—17 ёшгача), айникса, катта азам и ятга эга. Бу давр 
усмирлар организмида катта эндокрин узгариш ларнинг булиши ва 
иккилам чи ж и н си й б елги л арн и н г ш аклланиш и д аври д и р. Н ер в 
ж ар аён лар и н и н г м увозанати издан чизади, зузгали ш ж ар ён л ар и
тормозланиш ж араёнларидан устун булиб золади. Пустло^ ф аолияти 
ва иккинчи сигнал тизим ининг ф аолияти зам кескин ривож ланиб 
кетади. М и ян и н г э л е к т р о ф и зи о л о г и к ж и з а т д а н та с н и ф л а н и ш и
п у с тл о з ости ту зи л м а л а р н и н г т а ъ с и р и ан ча катта экан л и ги н и
к^фсатади ва( уз навбатида, вегетатив ж араён ларн и н г издан чикиш и 
б илан (х ан си раш , го р м о н ал д и сб ал ан с, ю р ак д аги о гр и ^ л ар ва 
б о ш зал ар ) б и р га булади. Ж и с м о н и й ва а^ли й иш б а ж ар г ан д а
усмирлар тез чарчаб ^оладилар. П устлоз ости ядроларнинг таъсири
www.ziyouz.com kutubxonasi


п у ст л о з 
хУж айраларига кучаяди. Н атиж ада болаларнинг, ай н и кса 
Хизларнинг, эмоционаллиги ошади. Барча ф ун кц и он ал узгариш лар 
бу даврда усм ирларнинг ж и н си й ф аоллаш уви би лан боглихдир. 
Соглом хаёт тарзи, баркарор атроф —мухит, ж исм он и й тарбия ва 
спорт, мактабдан таш зари хизихарли ишлар, катталарнинг болаларни 
тушунишга харакат хилиши — усмирларнинг ж исм оний, атушй ва 
рухий ш аклланиш ининг асосидир.
Катта ёшдаги мактаб болалари
Б у давр (1 5 —18 ёш) о д а м н и н г б а р ч а м о р ф о — ф у н к ц и о н а л
т и зи м л а р и н и н г е ти л и ш и га т у г р и к ел ади . Т урл и ж а р а ё н л а р н и
бопщаришда пустлохнинг роли анча ошади. Ш артли реф лексларда 
иш тирок этувчи пустлох ости тузилмалар катта ярим ш арларнинг 
пустлох м арказларига тула буйсунади. И ккинчи сигнал тизим ини 
хулх — атворида етакчи булиб х ° лади. Асосий нерв ж араён лари н и н г 
хоссалари катта одамнинг дараж аси га етиб боради. Ш ундай хилиб, 
олий нерв ф ао л и яти н и н г м еъ ё р и й р и во ж л ан и ш и учун оптим ал 
ш а р о и т л а р н и я р а т и ш з а р у р . Б у в а з и ф а н и т у р л и с о х а д а г и
м утахассислар — педагоглар, психологлар, ф изи ологлар, ти бби й
Ходимлар ва гигиенистлар биргаликда иш лаганда хал хилиш лари 
мумкин.
Олий нерв фаолияти одамнинг тапщи мухитнинг турли омилларига 
адекват мослашувини таъминлайди. Ш унинг учун тапщ и мухитнинг 
у ёки бу омили олий нерв ф аолиятининг адекват узгариш ларини 
келтириб чихаради. Тапщи мухит ш ароитига хараб туриб олий нерв 
ф аолиятининг узгариш и м еъёрий, баъзан эса патологик хам булиши 
мумкин. Тарбиячи ва педагоглар олий нерв ф аолияти меъёрларини 
уш лаб туриш учун турли о м и л л ар н и н г олий н ер в ф а о л и я т и га
таъсирини хисобга олишлари зарур.

Download 12,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   299




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish