Sh. Pozilova

 
Ranglar bilan ishlash
   
Adobe Photoshop dasturida asboblar panelida ranglar bilan ishlash uchun 
toʻrtta asbob ajratilgan: 
Основной цвет. Ushbu asbobda qanday rang koʻrsatilgan boʻlsa, Ковш, 
Линия,  Карандаш,  Кисть,  Аэрограф  va  shuningdek,  Alt  klavishi  bilan 
birgalikda qoʻllanganda Палец asboblari uchun oʻsha rang asosiy hisoblanadi. 
Основной  цвет  asbobidagi  rang  Пипетка  yoki  ushbu  asbob  ustida 
«sichqoncha» tugmasini ikki marta ketma-ket bosish orqali oʻzgartiriladi.   
Цвет  фона.  Koʻrsatilgan  rang  Ластик  asbobi  bilan  ishlaganda 
qoʻllaniladi.  Цвет  фона  asbobidagi  rang  Основной  цвет  asbobida  rangni 
oʻzgartirish uchun qanday amal bajarilgan boʻlsa, bunda ham xuddi oʻsha amalni 
bajarish lozim yoki Pipetka asbobi bilan Alt klavishini birgalikda bosish orqali 
rangni almashtirish mumkin. 
Переключение  цветов.  Kursorni  ushbu  tugma  ustida  bir  marta  bosish 
orqali asosiy rang va fon rangi oʻrin almashadi. 
 Стандартный цвет. Kursorni ushbu tugma ustida bir marta bosish asosiy 
rang va fon rangini standart ranglar - qora va oq rangga almashtiradi. Ranglarni 
                                                           
16
 
http://library.ziyonet.uz/uz/book/download/30434
 
 

---

93 
 
tanlashda Adobe Photoshop dasturida Color yoki Swatches darchalaridan ham 
foydalanish mumkin. 
 RGB (Red. Green, Blue-qizil, koʻk, yashil) moduli tasvirni ekranda tahrir 
qilish nuqtayi nazaridan kelib chiqqan holda juda qulay va u 24 razryadli ranglar 
platasi yordamida deyarli 16 million rangning barchasini monitorda aks ettiradi. 
RGB  ranglar  majmuasi  bilan  ish-langan  barcha  tasvirlami  xohlagan  formatda 
diskka  yozish  mumkin.  RGB  ranglar  majmuasidagi  ayrim  ranglar  umuman 
tabiatda uchra-maydi. 
CMYK - tabiatda mavjud boʻlgan ranglar majmuasi. Quyosh nurlari inson 
koʻzlari  ajrata  oladigan  barcha  ranglarni  oʻzida  mujas-samlashtirgan.  Quyosh 
nurlari biror jismga tushganda, inson koʻzlari uning taʻsiri ostida jism shakli va 
rangini idrok etadi. Misol uchun, binolarning oʻt oʻchirish burchaklariga osib 
qoʻyilgan  oʻt  oʻchirgich-lar  toʻq  koʻk  va  zangori  ranglar  bilan  boʻyalgan 
boʻlishiga qaramay, bizning koʻzimizga toʻq qizil rangda koʻrinadi. Ranglarning 
bir-biriga qoʻshilishi natijasida boshqa ranglar hosil qilinadi: 
С - havorang; 
М - binafsharang;   
Y - sariq rang; 
К - qora rang. 
Bosma  mashinalar  va  bosmaxonalarda  tasvirlar  yuqorida  keltirilgan 
ranglarning kombinatsiyasidan foydalangan holda toʻla tasvirni ifodalaydi.   
RGB  ranglar  majmuasida  oq  rang  uchala  rangning  maksimal  ara-
lashmasidan hosil qilinadi. Qora rang esa buning aksi oʻlaroq olinadi. 
CMYK ranglar majmuasi bilan ishlaganda qora va oq ranglarni hosil qilish 
uchun buning aksini bajarish lozim. Yaʻni toʻrt rangning minimal qoʻshilishidan 
oq rang hosil boʻladi. Qora rang esa alohida kanalda mavjud. 
RGB  ranglar  majmuyi  keng  koʻlamdagi  ranglarni  taklif  etadi.  Lekin 
ularning koʻp qismi (ayniqsa, yorqinlari) tasvirni chop elganda monitordagidan 
keskin farq qiladi. Shu bois ham koʻplab mutaxassislar tasvirni chop etishdan 
awal uni CMYK sistemasiga oʻtkaza-dilar. Ayrim mutaxassislar esa tasvir bilan 

---

94 
 
CMYK sistemasida ishlashni maslahat beradilar. Ammo bu tasvir bilan ishlash 
turli qiyinchiliklami tugʻdiradi. Ana shunday qiyinchiliklardan biri - kompyuter 
juda  sekin  ishlashi.  Bunga  asosiy  sabab  Adobe  Photoshop  dasturi  RGB 
sistemasiga sozlangan boʻlib, har bir buyruqni bajarib, uni RGB sistemasidan 
CMYK sistemasiga almashtirguncha kompyuter qoʻshimcha vaqt talab qiladi. 
Bundan tashqari, skaner va monitor RGB sistemasida ishlashga moʻljallangan. 
Ranglar  bilan  ishlovchi  barcha  uskunalar  (rangli  printerdan  tashqari)  RGB 
sistemasida ishlaydi. 
17