Sh. Murodov, R. Ismatullayev

Tt va Qi tekisliklarning son belgilari bir xil bo‘lgan gorizontallarining kesishish nuqtalarini tutashtirish bilan ulaming kesishish chizig‘ini yasaymiz. Hamma nishab tekisliklarning qiyaligi bir xil /=2:1 bo‘lganligi uchun ularning o ‘zaro kesishish chizig‘i to‘rtburchakning tashqi burchak bissektrisalari bo‘yicha kesishadi.

P(P) bilan Q(Q) va T(T) tekisliklarning son belgilari bir xil bo‘lgan gorizontallarini kesishgan nuqtalari belgilanib tutashtirilsa, P tekislik bilan kotlovan nishab tekisliklarini kesishish chizig£i hosil bo‘ladi.

Nishab tekisliklarining bergshtrixlari chiziladi.

2.5-§. AYLANMA SIRTLARNING TEKISLIK BILAN KESISHISHI

Aylanma sirtlar ko‘pincha son belgili proyeksiyalash usulida gorizontal chiziqlari (parallellari) orqali tasvirlanadi.
Berilgan sirt bilan tekislikning kesishish chizig'ini yasash uchun ularning son belgilari bir xil bo‘lgan gorizontal
90
chiziqlarining o‘zaro kesishish nuqtalari belgilanib, so'ngra ular ravon tutashtiriladi.
2.14- va 2.15-rasmlarda o‘qlari H0 tekislikka perpendikular bo‘lgan to ‘g‘ri doiraviy konuslarni P(P) va ABC (A\B'SC 0)
uchburchak tekisliklari bilan kesishib hosil qilgan kesim shaklini yasash ko‘rsatilgan.
Bunda konuslarning gorizontal chiziqlari bo‘lgan aylanalar
va tekisliklarning gorizontal chiziqlari bo‘lgan to ‘g‘ri chiziqlar o‘tkaziladi.
So‘ngra son belgilari bir xil bo‘lgan konus va tekislik gorizontal
chiziqlari bolgan aylana va to‘g‘ri chiziqlarning mos ravishda o‘zaro kesishish nuqtalari belgilanib, son belgilarining ortishi yoki kamayishi tartibiga qarab tutashtiriladi.


2.14- rasm.


91

2.15- rasm.

2.16- a rasmda o‘qi # 0 ga parallel bo‘lgan to ‘g‘ri doiraviy silindrning P(P) tekislik bilan, 2.16- b rasmda esa H0 ga nisbatan

og‘ma silindrning ABC(A\B ’sC l) uchburchak tekisligi bilan kesishishidan hosil b o ‘ladig£n kesim chizig‘ini yasash ko‘rsatilgan.
B unda tekislik va silindrning gorizontal chiziqlari o‘tkaziladi. So‘ngra son belgilari bir xil bo‘lgan tekislik va silindr gorizontal chiziqlarining o ‘zaro kesishish nuqtalari belgilanib, son belgilarining ortishi yoki kamayishi tartibiga qarab tutashtiriladi.