Sh. Murodov, R. Ismatullayev

tekisligida yasash
S.B.P. usulida to‘g‘ri chiziq umumiy yoki proyeksiyalovchi vaziyatda bo‘lishidan qat'i nazar, uning faqat bitta izi mavjud bo‘ladi.
To‘g‘ri chiziqning H0 tekislik bilan kesishgan nuqtasi uning
shu tekislikdagi izi deyiladi.
Masalan, a (o') to‘g‘ri chiziqning asosiy H0 tekislik bilan kesishish nuqtasi % uning izi bo‘ladi (1.13-rasm).


15
Biror AB ( A\ B'4) kesmaning tf0 proyeksiyalar tekisligidagi
izini yasash uchun awal uning haqiqiy uzunligi A В yasab olinadi (1.14-rasm). a to ‘g‘ri chiziq kesmasining haqiqiy uzunligi
davom ettirilsa, u H0 tekislik bilan biror aHg nuqtada kesishadi. а'н0 nuqta fazodagi a to ‘g‘ri chiziqning HQ dagi izidir, ya’ni аслН0 = а'щ bo‘ladi.
1.14- rasm.

1.4-§. TO‘G‘RI CHIZIQNING INTERVALI, QIYALIGI VA PROMILLESI

S.B.P. larda geometrik shakllarga tegishli masalalar yechishda hamda amaliyotda to‘g‘ri chiziqning intervali, qiyaligi va promillesi tushunchalari alohida ahamiyatga ega.

1. To‘g‘ri chiziq intervali

Balandliklarining farqi bir birlikka teng bo ‘Igan ikki nuqta proyeksiyalari orasidagi gorizontal masofa to ‘g ‘ri chiziqning intervali deyiladi. To‘g‘ri chiziqning intervali I harfi bilan belgilanadi.
Fazodagi biror a to ‘g‘ri chiziqning AB kesmasi berilgan bo£lsin. Uning H0 proyeksiyalar tekisligidagi proyeksiyasi A \ 2F 53 bo‘lsin (1.15-rasm).
To‘g‘ri chiziqning ixtiyoriy ikki A va В nuqtalarining proyeksiyalari orasidagi A \ 2F 53gorizontal masofasi bo‘lgan kesma uning qoymasi deyiladi va u L harfi bilan belgilanadi. A va В


16

1.15- rasm.

nuqtalar vertikal masofalarining farqi a to ‘g‘ri chiziqning
ко ‘tarilishi deyiladi va u / harfi bilan belgilanadi.

2.