Sh. Abdullaeva pul, kredit va banklar

§. Pul tizimining baqarorligi va milliy valyutaning konvertabelligini

ta’minlash yo’llari
«Milliy valyuta - milliy iftihor, davlat mustaqillikning ramzi, suveren davlatga xos belgidir. Bu respublikaga tegishli umumiy boylik va mulkdir»^I
bar
Tayanch so’zlar

kupon; pul tizimi;

qog’oz pullar; kredit pullar; so’m-kupon; rubl zonasi;
pul islohoti; milliy valyuta; konvertatsiya;
milliy valyuta konvertatsiyasi; pul barqarorligi.
O’z bilimini tekshirish bo’yicha savollar

1. 
   Sobiq Ittifoq pul tizimi haqida nimalarni bilasiz?
   
2. 
   MDYo Davlatlarining Moskvada bo’lib o’tgan davlatlararo Majlisida qanday misollar ko’rilgan edi (1992 yil 6 sentyabr)?
   
3. 
   Rossiya Youkumati MDYo davlatlarining rubl donasida qolish uchun qanday shartlar qo’ygan?
   
4. 
   Nima uchun O’zbekiston o’z milliy pul tizimiga o’tishga qaror qildi?
   
5. 
   O’zbekistonda pul islohoti necha bosqichda amalga oshirildi.
   
6. 
   Rublni kuponga almashtirish qanday tartibda o’tkazilgan?
   
7. 
   So’m-kupon qachon muomalaga kiritilgan?
   
8. 
   O’zbekiston milliy valyutasi “So’m”qachon va qanday tartibda muomalaga kiritilgan?
   
9. 
   O’zbekiston Respublikasi pul tizimining asosiy elementlari nimadan iborat?
   
10. 
    O’zbekiston milliy valyutasining ichki va tashqi konvertatsiyasiga qanday
    

erishish mumkin?

8. 
   BOB. XALQARO VALYUTA MUNOSABATLARI
   

1. 
   §. Xalqaro iqtisodiy aloqalar-valyuta munosabatlarining asosi sifatida
   

Xususiy shaxslar, firmalar, banklaming valyuta va pul bozoridagi xalqaro hisob-kitoblar, kredit va valyuta operatsiyalarini amalga oshirish maqsadidagi kundalik aloqalarini o’z ichiga oladi. Valyuta munosabatlarining ba’zi bir elementlari kadimiy Rimda veksellar asosida va bir mamlakat savdogarining pulini ikkinchi bir mamlakat savdogariga almashtirib berish zaminida vujudga kelgan. Valyuta munosabatlarining rivojlanishining keyingi bosqichi kadimiy Lionda va boshqa G’arbiy Evropa mamlakatlarida o’tkaziladigan tratta operatsiyalarining rivojlanishi hisoblanadi. Ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanishi, jahon bozorining barpo bo’lishi, xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi va jahon xo’jalik tizimining rivojlanishi xalqaro valyuta munosabatlari rivojlanishining asosidir. Valyuta munosabatlari xalqaro iqtisodiy munosabatlarning bir bo’lagi hisoblanib, uning holati milliy va jahon iqtisodining rivojlanish darajasiga, siyosiy axvolga, mamlakatning iqtisodiy potentsialiga, uning jahondagi mavqeiga va boshqa omillarga bog’liq bo’ladi.
Xalqaro munosabatlar sharoitida kapitalning aylanish jarayonida pul kapitalining milliy pul ko’rinishidan xorijiy valyuta ko’rinishiga o’tish jarayoni yuzaga keladi.

2.