31.2-58,4-27,2 . 31,2+58,4-30,2’
2 13
26-17,8+8 — 3) 3 15 .
Л A 5
4) 8.75-19-^-10,65
5
2) 28,4-40.3-11,9 28,4+40,3-27.4'
Tenglamani yeching:
5jc+48:4=20:10+2-10;
8,75+19-7,75
5
3)4Ijc+3—-5=7—+18—; 2 10 13 13
2) 7jc+32:2=(72+18):3; 4) б1*+3--3=11—+5—.
/ v / 2 2 17 17
1
Ahmad velosipedda soatiga 10- km tezlik bilan 1- soat yo‘l
T
4 l
yurdi. So‘ngra soatiga 12- km tezlik bilan 2- soat yo‘l yurdi.
o‘g‘ri to'rtburchakning bo‘yi 8 sm ga teng. Eni bo'yidan 1,5 sm qisqa. To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzini toping.
To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzi 20,25 dm2 ga, eni 3,24 dm ga teng. Shu to‘g‘ri to‘rtburchakning perimetrini toping.
,,Tiko“ rusumli avtomobil 100 km masofaga 5 / benzin sarflaydi. Bu avtomobil: 50 km; 60 km; 70 km; 80 km; 120 km; 250 km; 360 km yo‘lga qancha benzin sarflaydi0
Sayyoh yo'lning qismini j o‘tdi: Hisoblab ko‘rsa, yo'lning yarmiga yetishi uchun yana 9 km yurishi kerak ekan. Sayyoh jami necha kilometr yo‘l yurishni mo'ljallagan?
,,Matiz“ rusumli avtomobil 100 km masofaga 8 I, ,,Jiguli“ rusumli avtomobil esa shuncha masofaga 10 / benzin sarflaydi. Agar har bir avtomobil bakida 32 / dan benzin bo‘lsa, bu yonilg‘i ular uchun necha kilometr yoiga yetadi?
1) Matoning narxi 20 % pasaytirildi. Ma’lum vaqtdan so‘ng, yangi narx ham 25 % pasaytirildi. Matoning narxi jami necha foiz kamaygan?
Gazlamaning narxi 20 % ortdi. Ma’lum vaqtdan so‘ng, yangi narx ham 25 % ortdi. Gazlamaning narxi jami necha foiz ortdi?
1- va 2-nav mahsulotlaming birgalikdagi narxi 10 800 so‘m. Savdogar 1- nav mahsulotni 24% foydasiga sotib, 7 812 so'mlik bo‘ldi. 2- nav mahsulotidan foyda ko‘rmadi: olgan narxiga sota oldi, xolos. Savdogar natijada jami necha foiz foyda ko‘rdi? Uning foydasi necha so‘m bo'lgan?
Chinni idishning narxi 200 so‘mga arzonlashdi, so‘ngra yangi narx ham 10 % ga arzonlashdi va endi idish 900 so‘mdan sotila boshladi. Idishning dastlabki narxi necha so‘m edi?
Tadbirkor I- va 2- nav mollami sotib, jami 5 400 so‘m foyda qildi. 1- nav molning narxi 12 000 so‘m edi, tadbirkor uni 15 % foydasiga sotdi. 2- nav moldan 20 % foyda ko rdi. 2- nav molning narxi necha so‘m? Ikkala nav molni sotib, tadbirkor necha foiz foyda ko‘rgan?
Tcrg‘ri to‘rtburchak asosining uzunligi 20%, balandligi 25% ort- tirilsa, uning yuzi necha foiz ortadi?
To‘g‘ri to‘rtburchak asosining uzunligi 10%, balandligi 20% kamaytirilsa, uning yuzi necha protsent kamayadi?
Amallami bajaring:
(-120): ((-8) - (—3)+12: (—3))—(—48): (— 16);
(-75) 4-204: (-3)+(-210): (-7);
(-20,25):(-3,6)+90,72: (-4,5)-7,5-3,2;
5—(-0,95)+2—(-0,34)-8-:2-.
17 7 7
Tenglamani yeching:
3x+2x=17+(-27); 3) 1,3jc-3,5jc=1 l-(-0,5);
6jc-7jc=3,5 (-l)+4; 4) 4x-2ijt=3-^:(-2).
5 ta sonning o‘rta arifmetigi 18,4 ga teng. Bu sonlarga yana bitta son qo‘shib, o‘rta arifmetik qiymat hisoblangan edi, u 20 ga teng chiq- di. Qo‘shilgan sonni toping.
Karim ota 90 yoshda. Uning nabiralarining o‘rtacha yoshi 20 da. Nabiralar yoshlariga Karim ota yoshi ni ham qo‘shib, o‘rta arifmetik qiymat hisoblangan edi, u 22 ga teng chiqdi. Karim otaning nechta nabirasi bor?
Avtomobil 72 km/soat tezlik bilan 3,5 soat, 60 km/soat tezlik bilan 2,5 soat yurdi. Avtomobil jami necha kilometr yo‘l yurgan? Uning o‘rtacha tezligini toping.
Proporsiyaning noma’lum hadini toping:
3,5:x=2,4:4,8; 3) 7,2:2,4=*:4-b
x:2^=9,2:2,3; 4) 4^:2^=3,2:x.
1-§Г
Algebra so‘zi buyuk o‘zbek matematigi va astronomi, vatandoshimiz Abu Abdulloh Muhammad ibn Muso al-Xorazmiyning „Kitob al- muxtasar fi hisob al-jabr va1-muqobala“ (,,Al-jabr val-muqobala“) asaridagi al-jabr (lotinchasiga algebra) so'zidan olingan. Bu asarda al- Xorazmiy dunyoda birinchi marta algebra fanini izchillik bilan bayon qilgan.
Algebraning asosiy masalasi algebraik ifodalar ustida matematik amallami o'rgamshdir. Algebraik ifodalaming eng sodda ko‘rinishi boigan sonli ifodalar V—VI sinf matematika kurslarida qaralgan edi.
Sonli ifoda sonlardan tuzilib, amallar belgilari bilan birlashtirilgan yozuv ekaniigini eslatib o‘tamiz. Masalan,
Do'stlaringiz bilan baham: |