Ш. А. Агзамова, Э. А. Шамансурова, Д. К. Ганиева, С. А. Убайдуллаева

Функционал диспепсия
Функционал диспепсия
– функционал бузилишлар симптотокомплекси, 
ўз ичига эпигастрал соҳада оғриқ ва ноқулайлик сезгиси ѐки оғриқни, 
оғирликни, овқатдан кейин тўлиб кетиш сезгиси, эрта тўйиш, қориннинг 
шиши, кўнгил айнаши, қусиш, ҳиқичоқ, жиғилдон қайнаши ва бошқа 
белгиларни олади. Бунда органик касалликларни аниқлаш мумкин эмас 
(маълум биокимѐвий ѐки морфологик сабабсиз). ФД билан касалланган 
беморни даволашни турмуш тарзини овқатланиш тартибини ва парҳезни 

---

143 
меъѐрлаштириш билан бошлаш керак. Бемор кундалигини ўрганиш аниқ 
хатоларни аниқлаш ва кўсратиш имконини беради, уларни ҳисобга олган 
ҳолда боланинг юкланишини камайтириш, қайта тақсимлаш, , кун тартибини 
оптималлаштириш мумкин. Овқатланишни тез-тез ва регуляр қилиш, кунига 
5-6 марта қилиш, тўйиб кетишдан сақланиш мақсадга мувоқиф. Парҳезда 
индивидуал хусусиятларни ҳисобга олиш зарур, ѐғли ва қовурилган 
овқатлардан, дудланган маҳсулотлардан, ўткир зираворлардан. газланган 
ичимликлардан сақланиш, ширинликларни чегаралаш керак. Баъзан мана шу 
оддий тавсиялар ФД клиник симптомларини йўқотиш учун етарли бўлиши 
мумкин. Даволашнинг жисмоний усулларидан қуйидагилар тавсия этилади6 
секретни тезлаштирувчи усуллар, гидрокарбонат-хлорид натрий-кальций 
ичимлик сувларини ичиш билан даволаш.
Вегетокорригирловчи усуллар
– транскраниал электроаналгезия; 
электросонтерапия.
Седатив усуллар
– ѐқа соҳасининг гальванизацияси, азот ва 
игнабаргли дарахтлар ванналари
Иммуномоделловчи усуллар
– умбилинар соҳани паст частотали 
СМВ-терапияси, тимусни юқори частотали магниттерапияси. 
МЕЪДА ВА 12 БАРМОҚ ИЧАК ЯРА КАСАЛЛИГИ 
Меъда ва 12 бармоқ ичак яра касаллиги- 
меъда ичак трактини 
сурункали касаллиги бўлиб, меъда ва 12 бармоқда турғун яра нуқсони билан 
намоѐн бўлади.