“Сервис” илмий-амалий журнал

СОТИЛГАН МАҲСУЛОТ ҲАЖМИГА ТАЪСИРИ 
Аннотация: мақолада туристик хизматлар турлари диверсификациясининг сотилган 
маҳсулот ҳажмига таъсирини ҳисоблаш усули ишлаб чиқилган. Унда сотилган маҳсулот 
(хизмат) ҳажмига туристик хизмат турларининг сони, яъни диверсификацияси, битта 
туристик хизмат турига тўғри келадиган туристлар сони ва битта туристга тўғри 
келадиган ўртача тушумнинг ўзгариш тенденцияларининг таъсирини ҳисоблаш йўллари 
аниқланган. Омилли таҳлил натижасида бошқарув қарорларини қабул қилишда 
нималарга аҳамият берилиши ҳам кўрсатиб ўтилган. 
Калит сўзлар: туристик хизматлар, хизматлар турлари, диверсификация, сотилган 
маҳсулот ҳажми, омиллар, омилли таҳлил, ички имкониятлар. 
Бозор муносабатларининг шаклланиб, босқичма-босқич амалга ошганлиги, 
унинг ҳар бир босқичининг ўзига хос ривожланиш даражаси бир-бири билан 
боғлиқ бўлган ихтисослашишни ва диверсификация даражаларини ҳисобга 
олишни тақозо қилади. Тарихий манбаларга кўра, кўплаб давлатларда 
диверсификациянинг иқтисодий категория сифатида юзага чиқиши XX асрнинг 
ўрталарига, тахминан 50-йилларга, яъни ишлаб чиқаришни самарали ўстириш 
учун ички манбалар нисбатан тугаётган бир даврга тўғри келади
1
. 
Иқтисодиёт 
ва 
илмий-техника 
тараққиёти 
ривожланишининг
секинлашаётганлиги муҳитида халқаро бозор учун кураш кескинлашиб боради. 
Бу ўз навбатида ишлаб чиқаришни глобал қайта қуришни талаб қилди. Бундай 
шароитда замонавий техника ва технологияларни қўлга киритиш, соҳага
1
Морозова М.А., Морозова Н.С., Карпова Г.А., Хорева Л.Б., Экономика туризма:учебник, Москва, 
2014, 306 с. 

---

“Сервис” илмий-амалий журнал
2018 йил 2-сон 
56 
инновацияларни жорий қилиш орқали иқтисодиётни ривожлантириш асосий 
ролни ўйнамади, натижада капиталнинг концентрациялашувида энг оммавий 
тарқалган диверсификация қилишга  эҳтиёж ошиб боради.