“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
45 
Қишлоқ хўжалигида 2019 йилда етиштирилган сабзавот ҳажмининг 73,4 фоизи 
деҳқон хўжаликлари, 25,7 фоизи фермер хўжаликлари, 0,9 фоизи эса қишлоқ хўжалиги 
фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар ҳиссасига тўғри келган. Бунда асосий 
кўрсаткич деҳқон хўжаликлари ҳисобидан келиб чиққан.
Юртимиз деҳқонлари ўз меҳнатлари натижасида нафақат оиласини, балки бутун 
мамлакат аҳолисини қишлоқ хўжалик маҳсулоти билан таъминлайди. Инсоният
яралибдики, озиқ-овқат ва кийим-кечак унинг кундалик эҳтиѐжи саналади. Деҳқончилик 
ҳудудларида етиштирилган мева, сабзавот ва полиз экинлари халқнинг озиқ-овқатга 
бўлган кунлик талабини қондирса, буғдой, пилла ва пахтадан олинган мўл ҳосил нон ва 
нон маҳсулотлари ҳамда кийим-кечакка бўлган эҳтиѐжини таъминлайди. 
Бугунги кунда қишлоқ хўжалиги ходимларига ҳам эркин, мустақил фаолият юритиш 
учун барча шарт-шароитлар ва имкониятлар яратилган. Улар давлат томонидан 
доимий қўллаб-қувватланиб, уларга молиявий кўмак, имтиѐзли солиқ ставкалари ва 
кредитлар ажратилмоқда. Демак, улар бундай имкониятлардан тўғри ва оқилона 
фойдаланиб, мамлакат ялпи ички маҳсулоти ҳажмини кўпайтиришга ўз ҳиссаларини 
қўшишлари мақсадга мувофиқдир. 
Хулоса ва таклифлар. Хулоса шуки, деҳқон хўжаликлари ер ва сув ресурсларидан 
унумли фойдаланиб, ташкилий, бошқарув ва иқтисодий имкониятларини ишга солиб, 
илмий ва амалий билимлардан тўғри фойдаланиб меҳнат қилмоғи лозим.
Деҳқон хўжаликларини ташкил этиш ва намунали бошқаришда, уларнинг иқтисодий
самарадорлигини оширишда, қуйидагиларни ҳисобга олиш лозим деб ҳисоблаймиз:
Мақсад ва вазифаларни аниқ белгилаб олиш. Бунда деҳқон хўжалигини ташкил 
этиш учун маблағ, ишчи кучи, моддий-техник база, ер, сув, замонавий технологияларнинг 
етарлилик даражасини аниқлаш лозим. 
Деҳқон хўжаликларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари. Энг муҳими, деҳқончилик 
ҳудудларидан 
аниқ 
меъѐрий 
ҳужжатлар 
доирасида 
фойдаланиш 
иқтисодий 
кўрсаткичларнинг юқори даражада ўсишига олиб келади.