“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
19 
нуқтаи назардан тижорат банкларимизнинг муайян фаолияти инвестицион активларнинг 
мувофиқ таркиби ва ҳажмини таъминлаш, таваккалчиликнинг мақбул даражасида активлар 
даромадлилигини оширишга йўналтирилиши керак. Ўз навбатида банк ресурс базасини 
кенгайтириш ва банк ресурслари сақланишини таъминлаш ҳам истиқбол мақсадлари 
қаторидан жой олиши лозим. Шундагина инвестицион қўйилмаларнинг ликвидлилиги, 
хавфсизлиги ва даромадлилиги ҳамда ўсиб бориши учун прагматик шароит яратилади. Шу 
ўринда инвестиция йўналишида тижорат банкларини рағбатлантирувчи омиллар бўйича 
қуйидаги таклифларни келтириб ўтиш мумкин: рақобатдаги устунликни ошириш, ресурс 
базасини кенгайтириш ҳисобига кредитлаш ҳажмини ошириш, кредит портфели 
таваккалчиликларини 
диверсификациялаш 
асосида 
таваккалчилик 
даражасини 
камайтириш, кредит қайтмаслиги таваккалчилигини камайтириш.[1]
Тижорат банкларининг узоқ муддатли кредитлаш жараѐнидаги иштирокини 
кучайтириш уларнинг узоқ муддатли ресурс базасини мустаҳкамлашни тақозо этади. Ўз 
навбатида, банклар ресурс базасининг мустаҳкамлиги юридик шахсларнинг депозитлари 
ва аҳоли омонатлари миқдорининг ўсиб боришига, уларнинг миқдор ва муддат жиҳатдан 
барқарорлигини таъминлашга боғлиқ. Чунки, тижорат банклари ресурслари таркибида 
жалб қилинган маблағлар салмоғи жуда ҳам юқори бўлиб, уларнинг миқдори 70-80 %ни 
ташкил қилади. Ўз навбатида, тижорат банкларининг мамлакат иқтисодиѐтини барқарор 
ривожлантиришдаги ўрнини таъминлаш, унинг инвестицияларни молиялаштириш 
жараѐнларидаги фаоллигини ошириш бевосита уларнинг узоқ муддатли ресурс базасини 
шакллантириш ва кенгайтиришга боғлиқ.[2] 
Тадқиқот методологияси. Тадқиқотнинг методологик асоси назарий ва амалий 
маълумотларни, қонунчилик ва бошқа ҳуқуқий хужжатларни, адабий манбалар ва 
нашрларни ўрганиш натижасида шакллантирилди. Тадқиқотда назария ва амалиѐт 
ўртасидаги боғлиқликларга асосланиб, шу билан биргаликда таҳлил, таққослаш, аналогия 
ва синтез каби усуллардан фойдаланилган.