Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar

3-mavzu. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: G‘arb falsafasi 
Agnostitsizm
Agnosticism
Агностицизм
yunon. 
agnosis 
— a — inkor, 
gnosis 
— 
bilish, bilishni inkor etish. noma’lum) 
— falsafiy ta’limot bo‘lib, moddiy 
tizimlar, tabiat va jamiyat qonuniyatlari 
mohiyatini bilish imkoniyatlarini rad 
etib, bilimni voqealikka muvofiqligini 
isbotlash mumkin emas, deb hisoblaydi. 
Geotsentrizm
Geocentrism 
Геоцентризм
(yunon. 
geep 
va lotin. 
centrum
mar-kaz 
so‘zlaridan olingan). Ptolomeyning 
geotsentrik nazariyasiga ko‘ra, Er butun 
cheksiz 
Koinotning 
markazi 
hisoblanadi. Uyg‘onish davrining yirik 
olimi, ilmiy astronomiyaning asoschisi 
Nikolay 
Kopernik 
geliotsentrik 
nazariyani ilmiy jixatdan asoslab berdi.
Irratsionalizm
Irratsionalizm
Иррационализм
(lotincha-ongsizlik,noma’lumlik 
(aqlsizlik) 
ma’nosini 
bildiradi), 
ongsizlik afzalligini olamning va bilish 
jarayonining asosiy xususiyati deb 
hisoblovchi falsafiy ta’limot. 
Pozivitizm
Pozivitizm
Позивитизм
(lotincha ijobiy) – falsafiy tafakkurning 
G‘arb mamlakatlarida keng tarqalgan 
ko‘rinishi 
bo‘lib, 
uning 
diqqat 
markazida falsafa va fan munosabati 
muammosi turadi. X1X asrning 30-40 
yillarida 
Fransiyada 
eski 
falsafiy 
an’analardan uzil-kesil voz kechish va 
yangi ilmiy falsafa yaratish zarurligi 

---

Glossariy 
354 
to‘g‘risida O.Kont bahs-munozaralar 
yuritadi va pozivitizm falsafasiga asos 
soladi.