Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar

1. Deduktiv xulosa chiqarish; 
2. Induktiv xulosa chiqarish; 
3. Analogiya bo’yicha xulosa chiqarish. 
Inson fikrining umumiylikdan yakkalikka qarab borishi natijasida hosil bo’lgan yangi bilim 
deduktiv xulosa 
deb yuritiladi.

---

11-MAVZU. MULOHAZA. XULOSA CHIQARISH 
162 
Induktiv xulosa chiqarishda 
fikr yakkalikdan umumiylikka qarab boradi. Alohida predmet va 
hodisalarning o’xshash va farqli tomonlarini tahlil etish asosida 
analogiya bo’yicha 
xulosa 
chiqariladi.
1. Deduktiv xulosa chiqarish. 
Deduktiv xulosa chiqarish ikki usulda amalga oshiriladi:
1) bevosita deduktiv xulosa chiqarish;
2) bilvosita deduktiv xulosa chiqarish.
1) Bevosita deduktiv xulosa chiqarish. 
Bir asosdan mantiqiy tahlil orqali yangi fikr (bilim) ni 
hosil qilish bevosita deduktiv xulosa chiqarish, deb yuritiladi. Bunda ayrim mushohadalar qayta 
ishlanadi. Yangi fikr (bilim) ga asos bo’lgan mushohada xulosaning asosi, hosil bo’lgan yangi 
fikr - xulosa bo’lib hisoblanadi.
Bevosita xulosa chiqarishda mantiq usullar yordamida amalga oshadi.
Bunday mantiqiy usullariga quyidagilar kiradi: