Семинар машғулот топшириқлар

Angliyaning Buxoroga nisbatan qo`pol bir g‘arazda ekanining amir Nasrullo
tomonidan payqalishi natijasi edi. Angliyaning Afg‘onistonga nisbatan olib
borayotgan agressiv muomalasi Buxoro hukmron doiralarining ko`zini ochmasligi
mumkin emas edi. Shuning uchun ham Rossiya bilan Buxoroning iqtisodiy
munosabatlari tarixida ochiqdan-ochiq agressivchilik g‘arazlarining yo`qligi va
Buxoroning iqtisodiy o`sishi, Rossiya bilan tarixiy bog‘lanib qolganligi bu
aloqalarga xalaqit beradigan har bir harakatga Buxoro hokim doiralarining shubha bilan qarashiga majbur etardi.
Inglizlarning Afg‘oniston poytaxti Kobulgacha bosib kelishi (1839) va
Angliya hukumati Stoddartni ozod etishni so`rab Buxoro amiriga xat yuborishidan ________________________________________________________________________________xavfsiragan amir Nasrullo elchini ingliz josusini zindondan bo`shatishga majbur
etadi.
Ammo Stoddart o`z qabih maqsadlarini amalga oshirmasdan Hindistonga
qaytishni istamaydi. Stoddart Hindiston hokimlaridan biriga: “Men bu yerda biroz
qolishga qaror qildim, yer sharining bu qismidagi mamlakatlarda Britaniya
mamlakatining zo`r ta’sirini joriy qilish uchun qo`limdan kelgan barcha chorani
ko`raman”, degan mazmunda xat yozgan edi 80
. Ammo, Stoddart Britaniya
agenturasi uchun Buxoroda deyarli hech qanday ish qilishga ulgurmasdan, yana
ikkinchi martaba zindonga tashlandi, uning to`plagan ma’lumotlari esa Buxoroda
qolib ketdi.
Kolonel Charles Stoddart 1838-yil 17-dekabrda Buxoroga keladi, U o`z
oldiga Amir Nasrullo bilan Biritaniya Ost Indiya kompaniyasi o`rtasida Rossiya
imperiyasiga qarshi ittifoq tuzish rejasini qo`ygan edi.
A. Leman o`z asarida XIX asrning 40-yillarida inglizlarning Buxoro
xonligida olib borgan tajovuzkorlik ishlariga oid ma’lumotlar ham keltiradi.