Selluloza ishlab chiqarish texnologiyasi

Sellulozani bo‘kishdagi vodorod bog‘larining susayish sxemasi:
a
– bo‘kishdan avval; 
b
– bo‘kkan ko‘rinishi.
Paxta momig‘ini vertikal qozonda pishirishning texnologik 
sxemasi 8.4-rasmda keltirilgan. Dastlab paxta momig‘i begona 
aralashmalardan tozalanib, namlanadi va qozonning ichiga joylash-
tirish uchun unga moslab halqa shaklida presslanadi. So‘ngra 
qozon ichiga joylashtiriladi. Har bir halqasion namlangan paxta 
momig‘i tolalari maxsus perforlangan disklar 7 ga o‘rnatiladi. 

---

57
Kimyoviy vositalar qozonning pastki qismiga o‘rnatilgan radiator 
8 ga bug‘ berib 135–140
o
C ga cha qizdiriladi. Qizdirilgan 
pishirish suyuqligi sirkulyatsiyalovchi nasos 2 yordamida qozonga 
joylashtirilgan halqa ko‘rinishidagi paxta momig‘ini o‘rta qismiga 
beriladi.
8.4-rasm.
 Paxta momig‘ini pishirish qurilmasining sxemasi:
1
– pishirish qozoni; 
2
– nasos; 
3
– oqova suvni yig‘uvchi havza;
4
– zangla-
maydigan po‘latdan yasalgan perforatsiyalangan silindr; 
5
– «korj» shaklida 
presslangan paxta momig‘i; 
6
– perforatsiyalangan disk; 
7
– bug‘ radiatori.
Suyuqlik, 0,3–0,4 MPa bosim berilganligi sababli presslangan 
tolalar qatlamidan o‘tib, perforatsiyalangan silindr bilan qozon 
orasidagi oraliqqa o‘tib, undan nasos 2 ga boradi undan yana 
qozonga yuboriladi. Shu tariqa pishirilgan paxta momig‘i avval 
issiq, keyin sovuq suv bilan yuviladi. Bog‘lanmagan suv siqilgan 
havo yordamida chiqariladi. Tayyor bo‘lgan paxta selluloza kran 
yordamida qozondan chiqarib olinadi.
So‘ngra o‘rtacha 25° ШР maydalik darajada maxsus apparatda 
maydalanadi. Selluloza tolalarini maydalash maxsus tegirmonlarda 
olib boriladi.

---

58