See discussions, stats, and author profiles for this publication at

Keywords: rural tourism, innovation, agritourism, eco-tourism, services, sanitation 
Hozirgi vaqtda qishloq turizmi alohida daromad keltiradigan tur hisoblanib, dunyo turizm 
xizmat bozorida alohida o‘rin tutadi. Qishloqda dam olish – bu tabiat qo‘ynida bo‘lish, yillar 
davomida shahar sharoitida yig‘ilib qolgan charchoqlarni chiqarish, toza havo, ekologik toza bo‘lgan 
oziq-ovqatlar, iqlim sharoitlarini o‘zgartirish, aholi sonining kamligi, boshqa tartib-qoida va yashash 
madaniyati, qishloq xo‘jalik ishlarida ishtirok etish, bog‘dorchilik, chorvachilik, tabiat bergan 
in’omlarni to‘plash va qolaversa, dam olishning arzonligidan iborat
1
. 
Qishloq turizmi dengiz kurortlari kabi katta hajmlar bilan raqobatlasha olmasa ham, shunga 
qaramay turizm ishlarida alohida o‘rin tutib, uni o‘rganib rivojlantirish alohida e’tiborga loyiq. 
Respublikamizda qishloq turizmi yo‘q darajada. Qishloqlardagi aholinig samimiyligi, tabiatning 
tozaligi, ekologik jihatdan qulayligi tufayli uning kelajagi bor. Umuman qishloqlarda turist bo‘lib 
turish, sanatoriy-kurort zonalarida yoki mashhur turistlik markazlarga nisbatan ancha arzon. Hamma 
ham qimmatbaho turistlik markazlarda dam olaolmaydi, shu jihatdan qishloq turizmini rivojlantirish 
katta ahamiyatga ega.
Shahar aholisining yozgi issiq kunlardagi va qishki qorli kunlardagi xordiq olishlarini to‘g‘ri 
tashkil etish imkoniyati mavjudligini e’tiborga olib, qishloq turizmini respublikamiz hududida 
quyidagi tarzda tashkil etish tavsiya etiladi: katta bo‘lmagan uylarni, qishloqlardagi katta bo‘lmagan 
xonalarni, kottejlarni, tabiat manzaralari chiroyli bo‘lgan joylarni ijaraga olish yo‘li bilan.
Turistlar qishloqdagi fermerning uyida oilasini joylashtirishi maqsadga muvofiqdir, bu – 
turistlarni qishloq hayoti va u yerdagi yangi insonlar bilan yaqindan tanishtirishga, ularning urf-
odatlari va qishloq xo‘jalik ishlari bilan kuchi yetgan darajada ishlashga imkon beradi.
2
Shubhasiz, bu 
uy egalari uchun noqulayliklar yaratadi, lekin fermerlar uchun qo‘shimcha pul va yangilik olib keladi. 
Bunda turistlar uchun maxsus bir yoki bir necha xona ajratilib, barcha zaruriy narsalar yetkazib 
beriladi. Bunday turizmdan davlat ham, fermerlar ham daromad ko‘radi. Shu jihatdan qishloq 
turizmini qulay va kamharajat turizm turi deyish mumkin.
Qishloq turizmi quyidagi hollarda amalga oshiriladi: 

qishloq joylarda alohida kategoriya odamlar uchun ularning pul mablag‘lari miqdoriga 
qaramay, oilasining an’analariga qarab amalga oshiriladi; 

shifokor maslahatiga binoan qishloq iqlim sharoitlarida sog‘lomlashtirishni olib borishga 
qarab; 

tabiat bilan yaqinlik, ko‘proq vaqtni toza havoda o‘tkazish maqsadida; 
1
Алиханова Е.В., Харченко К.В. Формирование программы развития сельского туризма на территории муниципального 
района // Практика муниципального управления. 
2
https://uzbektourism.uz/uz/newnews/view?id=1111 

---

79 

ekologik toza va arzon mahsulotlar bilan ovqatlanishi mumkinligi uchun; 

qishloq xo‘jaligi ishlari bilan band bo‘lishi, ishlash uchun real imkoniyatlar borligi uchun; 

boshqa ijtimoiy toifadagi odamlar bilan muloqotda bo‘lishi, ularning madaniyati, urf-odatlari 
bilan tanishish, bayramlari va o‘yinlarida qatnashish imkoniyatining mavjudligi uchun
1
. 
Hozirgi kunda hukumatimiz qishloq joylarda yangi ish o‘rinlarini yaratish va bu omil orqali 
aholining yashash darajasini yaxshilashga katta e’tibor bermoqda. Bu yo‘nalishda qishloq joylarda 
turizmni rivojlantirish muhim ahamiyatga ega bo‘lib uning salohiyatli imkoniyatlari ham bor.
Bu turdagi turizm sohasini rivojlantirish maqsadida qishloq turizmda ham innovatsion 
yangiliklar yaratilmoqda. Bunga misol qilib Parkent tumanidagi Kumushkon, Zarkent, So‘qoq 
hududlari mamlakat turizm bozorida o‘zining alohida o‘rniga ega. Ularni rivojlantirish, turistlar 
oqimini yanada ko‘paytirish xizmatlar hajmi va daromadlarni oshirish maqsadida innovatsion g’oya 
va yangiliklar kiritildi. Shu maqsadda Toshkent viloyati hokimligi va Turizmni rivojlantirish 
departamenti vakillaridan iborat maxsus ishchi guruh Kumushkon hududini o‘rganib chiqdi. Hozirda 
mavjud vaziyatni xisobga olgan holda xonadonlarning sanitar-gigiyenik holati kuzatildi, tibbiy ko‘rik 
o‘tkazildi, uyma-uy yurib, turistlarga xizmat ko‘rsatishni tashkil qilish bo‘yicha tavsiyalar berildi. 
Turizm ob’ektlari barpo qilish bo‘yicha yangicha innovatsion g’oyalar berilib, 10 dan ortiq investor 
bilan muzokara o‘tkazildi. Unda turizm qishlog‘i tashkil etish va innovatsion yangiliklardan 
foydalanish uchun zarur bo‘lgan 7 mezonning barchasi mavjud. Shu bilan birga xizmat ko’rsatish 
sifatini yaxwilash va innovatsion texnologiyalardan foydalanuvchi malakali xodimlar sifatini 
oshirirsh maqsadida qator xalqaro moliya institutlarining grantlari asosida o‘quv kurslari tashkil 
qilinadi. Rejalashtrilayotgan ishlar nafaqat turizmni rivojlantirish, balki o’sha hududda yashovchi 
aholi turmush darajari va salohiyatini oshirishga ham xizmat qiladi.