Science and education scientific journal

Paydalanılǵan ádebiyatlar 
1. Xodjaboev A., Xusanov I. “Kásbiy tálim metodologiyasi” Toshkent-2007. 
2. Azizxodjaev N.N. “Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat”. Toshkent-
2006. 
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 May 2022
76

---

IMMNUNOLOGIYA FANINI O’QITISH SAMARADORLIGINI 
OSHIRISHDA AXBOROT- KOMMUNIKATSIYA 
TEXNOLOGIYALARINING AFZALLIKLARI 
 
Sharapova Gulnoza Valentinovna 
Navoiy davlat pedagogika instituti 
 
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada immunologiya fanini o’qitish samaradorligini 
oshirishda 
axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarining 
afzalliklari 
va 
imkoniyatlariga oid fikr mulohazalar keltirilgan.
 
Kalit so’zlar: 
Veb-saytlar, axborot portallari, global tarmoq, axborot-ta’lim 
muhiti, elektron simulyatorlar, interaktiv o’quv dasturlari
 
Zamonaviy o’quv jarayonini axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan 
foydalanmasdan, an’anaviy vositalar va o’qitish usullarini AKT vositalari bilan 
uyg’unlashtirmasdan 
tasavvur 
qilib 
bo’lmaydi. 
Shunday 
ekan, 
axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarining (AKT) joriy etilishi umumiy kasbiy sikl fanlari, 
jumladan, “Immunologiya” fanlari bo’yicha o’quv asoslarini kengaytirish uchun katta 
imkoniyatlar 
ochadi. 
Biologiya 
ta’lim 
yo’nalishi 
bitiruvchilari 
umumiy 
kompetensiyalarga, shu jumladan kasbiy vazifalarni samarali bajarish, kasbiy va 
shaxsiy rivojlanish uchun zarur bo’lgan ma’lumotlarni izlash va ulardan foydalanish 
qobiliyatiga ega bo’lishi kerak; kasbiy faoliyatini takomillashtirish uchun axborot-
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish zarur. Shu munosabat bilan ta’lim 
jarayonida bilim, ko’nikma va malakalarni to’plashga qaratilgan an’anaviy 
mashg’ulotlarni o’quvchilarning umumiy va kasbiy kompetensiyalarini shakllantirish, 
ularning shaxsiy fazilatlarini rivojlantirish jarayoniga aylantirish zarurati paydo 
bo’ldi [1, b.20-28]. 
Hozirgi vaqtda internet-texnologiyalari axborot qidirish, o’quv materiallari va 
ilmiy maqolalarni o’rganish uchun keng qo’llaniladi. Kitoblar, darsliklar, jurnallar, 
deyarli barcha qiziq ma’lumotlar har bir internet foydalanuvchisi uchun istalgan 
vaqtda 
mavjud. 
O’quv 
materialini 
o’zlashtirishda 
veb-texnologiyalardan 
foydalanishning ahamiyati va dolzarbligini ta’kidlamoqchiman, chunki ular Oliy 
ta’limdagi darslarda ham, talabalarning mustaqil, darsdan tashqari ishlarida ham 
qo’llaniladi [3, b.10-12]. 
Elektron kutubxonalar, veb-saytlar, axborot portallari foydalanish qulayligi 
tufayli juda mashhur bo’lib, bu materialni yaxshiroq o’zlashtirishga va 
o’quvchilarning mehnat unumdorligiga olib keladi. Axborotning xilma-xilligi, 
o’zgaruvchanligi o’quvchilarda izlanish faoliyati, tadqiqot va materialni o’rganishga 
ijodiy yondashish ko’nikmalarini shakllantirishga imkon beradi; tanqidiy fikrlashni 
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 May 2022
77

---

rivojlantiradi, o’quvchilarning bilim faolligi va motivatsiyasini oshiradi. Ta’limda 
elektron manbalardan foydalanishning maqsadga muvofiqligi shundan iboratki, veb-
resurslar o’rganish uchun qulay shart-sharoitlarni yaratadi va qoida tariqasida, 
mehnat va o’qishda ijobiy natija beradi [2, b.50-52]. 
Internet-resurslarning afzalliklaridan biri ma’lum bir mavzu bo’yicha 
odamlarning turli fikrlari va nuqtai nazarlariga kirish imkoniyatidir, bu sizga 
ma’lumotni ob’ektiv idrok etish imkonini beradi. Shuningdek, Internet resurslaridan 
foydalanish talabalarga o’rganish vaqti va vositalarini tanlashda erkinlik beradi. 
Qo’shimcha ta’lim axborot manbalarini o’rganish o’quvchilarning dunyoqarashini 
kengaytiradi. Ma’ruza va amaliy mashg’ulotlarda talaba har doim ham barcha 
materialni o’rganishga, mavzuni har tomonlama, qiziqtirgan tomonlarini o’rganishga, 
shuningdek, har xil turdagi ko’rgazmali materiallardan foydalanishga vaqt topa 
olmaydi. Shuning uchun ham zamonaviy talabaning internet tarmog’ida axborot olish 
ko’nikmalarini egallashi, turli axborot resurslaridan foydalana olishi juda muhimdir. 
[1, b.55-56]. 
O’quv jarayonida oddiy axborot manbalaridan ham (tovush, tasvir, matn, video 
materiallar, modellar), shuningdek, giperhavolalar bilan bog’liq oddiy axborot 
manbalarini o’z ichiga olgan murakkab manbalardan (masalan, multimedia 
ensiklopediyalari) foydalanish mumkin. Elektron ta’lim resurslaridan foydalanish 
menga nazariy masalani chuqurroq yoritish imkoniyatini beradi, o’quvchilarga 
interfaol modellarsiz o’rganib bo’lmaydigan jarayon va hodisalarni batafsilroq 
tushunishga yordam beradi. [3, b.30-33]. 
Mening ishimda foydalaniladigan axborot vositalariga, birinchi navbatda, 
elektron simulyatorlar, interaktiv o’quv dasturlari kiradi, bunda talaba mustaqil 
ravishda bo’lim bilan tanishishi, keyin esa o’zini tekshirishi mumkin. Kompyuter 
testi ham axborot vositalariga tegishli. Kompyuter o’quv jarayonini kompleks (joriy, 
oraliq, yakuniy) nazorat qilishni amalga oshirishga yordam beradi [4, b.55-56]. 
Ta’lim jarayonida zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanishni o’rganib 
chiqib, oliy ta’limda axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish nafaqat 
davrning yangi tendentsiyasi, zarurati degan xulosaga kelish mumkin. AKT tabiatda, 
rivojlanishda, harakatda bo’layotgan har qanday jarayonni namoyish etish imkonini 
beradi; darsda o’rganilayotgan ob’ektlarni vizual tarzda namoyish qilish, xaritalarda 
kerakli geografik koordinatalarni ko’rsatish va boshqa ko’p narsalar. Bitta dars 
doirasida 
o’qituvchi 
videokliplardan, 
musiqiy 
diapazondan, 
rasmlar 
va 
reproduktsiyalardan foydalanish imkoniyatiga ega [5, b.18-19].