Schyot- lar № Schyotlar nomi Schyot turi «Buxgalteriya schyotlari va ikki yoqlama yozish»

Schyot- lar № Schyotlar nomi Schyot turi

«Buxgalteriya schyotlari va ikki yoqlama yozish»

mavzusi bo’yicha savollar.

1.Buxgalteriya schyotlari to’zilishi va mazmuni.

2.Aktiv schyotlar to’zilishi va mohiyati.

3.Passiv schyotlar to’zilishi va mohiyati.

4.Ikki yoqlama yozish va uning ahamiyati.

5.Schyotlar korrespondentsiyasi va buxgalteriya povodkasi.

6.Sintetik hisoblar va ularning mohiyati.

7.Analitik hisoblar va ularning mohiyati.

8.Sintetik va analitik schyotlar o’rtasidagi o’zaro boglanishlar.

Mavzu bo’yicha testlar.

1.Ikki yokdama yozuvning mohiyati nimadan iborat?

A) Xo’jalik operatsiyasi ta'sirida buxgalteriya hisobi ob'ektlaridagi o’zgarishlar

schyotlarda aks ettiriladi.

B) Xujalpk opsratsiyalarpnp schyotlarda aks etgirish.

V) Xo’jalik operatspyalrar ta'siri ostida iqtisodiy schyotlar tizimi vositasi bilan o’zaro

aloqador holda aks ettirishdir.

A) Oddiy.

B) Murakkab.

3) Oddiy va murakkab.

G) To’q’ri javob yuk.

3.Aktiv schyotlarda qoldiklar qaysi tomonda aks ettiriladi?

A) Debet va kredit tomonda.

B) Kredit tomonda.

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

V) Debet tomonda.

G) To’q’ri javob yuk.

4.Passiv schyotlarda krldikdar qaysi tomonda aks ettiriladi?

A) Debet va kredit tomonda.

B) Kredit tomonda.

V) Debet tomonda.

G) To’q’ri javob yuk.

5.Aralash schyotlarda qoldiqlar qaysi tomonda aks ettiriladi?

A) Debet va kredit tomonda.

B) Kredit tomonda.

V) Debet tomonda.

G) To’q’ri javob yuk.

Mavzu bo’yicha amaliy mashg’ulot.

Korxonani 01.04.2002 yilga buxgalteriya balansi.

schet Aktiv

summa

schet

passiv

summa

01.

Asosiy vositalar

1000000

8510

Ustav fondi

1345000

10.

Materiallar

20000

60.

Mol yetkazib

ber.h.k.

300000

20.

Asosiy ishlab

chiqarish

50000

67.

mehnatga hak to’lash

bo’yicha xod.b-n

h.k.

10000

28.

Tayyor

mahsulotlar

650000

64.

Byudjet bilan x.k.

60000

50.

Kassa

25000

75.

Uzoq muddatli k-

tlar.

100000

51.

hisob kitob

schyoti

200000

87.

Taqsimlanmagan

foyda

130000

Balans

1945000

Balans

1945000

Misol tariqasida korxonaning qisqartirilgan buxgalteriya balansi berilgan.

2-chorakda quyidagi xo’jalik operatsiyalari sodir etildi.

№

Mazmuni

Summa

Debet

Kredit

1

Asosiy ishlab chiqarishda qantashuvchi ishchi

va xodimlarga ish haqi hisoblandi.

100000

2

Korxonaga ustav fondi hisobidan asosiy

vositalar kirim qilindi

200000

3

Hisob

kitob

schetidan

mol

yetkazib

beruvchilardan bo’lgan qarz to’landi.

120000

4

Kassadan vaqtida olinmay qolgan ish haqi 22000

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

deponentga o’tkazilib bankdagi hisob - kitob

schyotiga topshirildi.

Topshiriq

1. Har bir xo’jalik operatsiyalariga buxgalteriya provodkalari (o’tkazmalari) berilsin.

2. Balansda aks ettirilgan har bir schyotlarga hisobvaraqlar ochilsin.

3. Hisobvaraqlarning boshlangich qoldiqlari qisqartirilgan balansdan olib yozilsin.

4. Xo’jalik operatsiyalariga asosan schyotlarning oborotlari tushirilsin.

5. Aktiv va passiv schyotlarning oxirgi qoldiqlari formulaga

asosan topilsin.

6. hisobvaraqlarning natijalariga asosan sintetik schyotlar bo’yicha oborot qaydnomalari

tuzilsin.

Sintetik schyotlar bo’yicha oborot qaydnomalariga asoslanib 01.07.2002 yilga qisqartirilgan

buxgalteriya balansi tuldirilsin.

Foydalangan adabiyotlar ro’yxati

1. O’zbekiston Respublikasining konstitutsiyasi. O’zbekiston 2001 yil Toshkent,

2. O’zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi to’q’risi»dagi Qonuni Toshkent,

1996 yil 30-avgust

3. Karimov I.A. O’zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yo’lida O’zbekiston,

1995.

4. Karimov I.A. O’zbekiston buyuk kelajak sari. T. .O’zbekiston, 1998

5. Buxgalteriya hisobining milliy andozalari Toshkent 1998-2000.

6. Umarova M va boshqalar. Buxgalteriya hisobi. Darslik. Toshkent, Mehnat 1999.

7. Inoyatov U va boshqalar Buxgalteriya hisobi Toshkent, Sharq 2001.

8. Gadoev E.F.va boshqalar Boshlovchilar uchun buxgalteriya hisobi. Toshkent 1996.

9. Xudoyberdiev U.Buxgalteriya ucheti nazariyasi. Samarqand 1995.

3- MAVZU: BUXGALTERIYA HISOBINING SCHYOTLARINI TURKUMLARGA

AJRATISH VA SCHYOTLAR REJASI

3.1. Buxgalteriya hisobining schyotlarni turkumlarga ajratish to’q’risida tushuncha.

3.2. Buxgalteriya hisobi schyotlarini tayinlanishi va to’zilishiga qarab turkumlarga ajratish.

3.3. Schyotlar rejasi.

3.1.Buxgalteriya hisobining schyotlarni turkumlarga ajratish to’q’risida tushuncha.

Korxona, tashkilot muassasalarda o’z xo’jalik faoliyatini amalga oshirish davomida

xo’jalik mablag’larini va ularning tashkil topish manbaalarini, xo’jalik jarayoni va sodir

bo’layotgan turli-tuman xo’jalik operatsiyalarini aks ettirish uchun bir kancha buxgalteriya

hisobi schyotlaridan foydalaniladi.

Buxgalteriya hisobining barcha schyotlari korxonadagi xo’jalik mablag’lari yoki

ularning tashkil topish manbalariga yoki xo’jalik jarayonining hisobini olib borishga

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

mo’ljallangan bulsada, ularning ko’pchiligini umumiy xususiyatlariga qarab bir xil

guruhlarga yig’ish mumkin. Buning natijasida xo’jalik operatsiyalarining hisobini

yuritish uchun kerakli miqdordagi buxgalteriya hisobi schyotlaridan foydalaniladi.

Buxgalteriya hisobi schyotlari o’zlarining xususiyatlariga qarab quyidagi turkumlarga

ajratiladi.

1 .Schyotlarning tayinlanishi va to’zilishiga qarab.

2.Schyotlarning iqtisodiy mazmuniga qarab.

Buxgalteriya hisobi schyotlarining tayinlanishi va to’zilishga qarab turkumlarga

ajratilganda bu schyotlarning nima uchun xizmat qilishi, ularning debet oboroti bilan kredit

oboroti hamda qoldig’ining qanday mazmunga egaligi hisobga olinadi. Bunday turkumlarga

ajratish schyotlardan xo’jalik operatsiyalarini yozish uchun to’q’ri foydalanish, kerakli

ko’rsatkichlarni olish uchun qaysi schyotlardan foydalanish zarurligini aniqlashga yordam

beradi.

Schyotlarning tayinlanishi va strukturasiga kura guruhlashtirishni urganish

buxgalteriya schyotlarida ikki yokdama yozish usulini uzlashtirishga katta yordam beradi.

Buxgalteriya schyotlarini iqtisodiy mazmuniga qarab turkumlarga ajratishda bu

schyotlarda nimalar hisobga olinishi hisobga olinadi. Bunday guruhlash xo’jalik

mablag’larini va ularning tashkil topish manbalarini hamda xo’jalik jarayonining

mavjuddigini,axvoli va harakatini tasvirlash.ma'lumotlar olish uchun qaysi schyotlardan

foydalanish zarurligini ko’rsatadi.Shuning uchun ham buxgalteriya hisobining schyotlar

rejasi iqtisodiy mazmuniga qarab turkumlarga ajratishga asosan ishlab chiqiladi.

Buxgalteriya schyotlarini ikki xususiyatiga qarab turkumlarga ajratish schyotlarning

tayinlanishi.strukturasi va iqtisodiy mazmunini tula aks ettiradi. Buxgalteriya hisobi

schyotlarini iqtisodiy mazmuniga qarab turkumlarga ajratishning zaminida buxgalteriya

hisobi ob'ektlarining xo’jalik mablag’lariga.va ularning tashkil topish manbaalariga va

xo’jalik jarayoiniga bulinishi hamda bu schyotlarda nimalar hisobga olinishi yotadi. Agar

buxgalteriya

hisobida

qo’llanilayotgan

schyotlar

ktisodiy

mazmuniga

qarab

guruhlashtirilsa.ular ikki guruhga bo’linadi.

1 .Xo’jalik mablag’larini hisobga oluvchi schyotlar.

2-Xo’jalik jarayonini hisobga oluvchi schyotlar.

Xo’jalik mablag’larini hisobga oluvchi schyotlardan xo’jalik mablag’larining holati va

harakatini aks ettirish va ular o’stidan nazoratni olib borish uchun foydalaniladi.

3.2. Buxgalteriya hisobi schyotlarini tayinlanishi va to’zilishiga qarab turkumlarga

ajratish.

Buxgalteriya hisobi schyotlarini tayinlanishi va to’zilishiga qarab quyidagilarga

bo’linadi.

1 .Asosiy schyotlar.

2.Tartibga soluvchi schyotlar.

3.Yig’ib taqsimlovchi schyotlar.

4.Kalkulyatsiya schyotlari.

5.Taqqoslovchi schyotlar.

6.Balansdan tashqari schyotlar.

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

1.Asosiy schyotlar xo’jalik sub’ektlarining xo’jalik faoliyatini olib borish uchun

ma’lum miqdorda xo’jalik mablag’lariga ega bo’lishi kerak. Shuning uchun buxgalteriya

hisobi xo’jalik faoliyati o’stidan nazorat qilish maqsadida schyotlar yordamida korxona

qanday mablag’larga ega va ular qanday mablag’lardan tashkil topganligi hamda hisob kitob

munosabatlari haqidagi ma'lumotlar bilan ta'minlashi kerak. Bunday vazifani asosiy schyotlar

yuritiladigan schyotlar guruhi bajaradi. Asosiy schyotlar uz navbatida korxonaning mehnat

vositalari.oborot mablag’lari va muomala munosabatlarini hisobga olish uchun atalgan uch

guruh schyotlarga bo’linadi. Keltirilgan bu uch guruh schyotlari aktiv schyotlardir. Bu

schyotlarning debetida xo’jalik mablag’larining ko’payishi aks ettirilsa, kreditida esa xo’jalik

mablag’larining kamayishi aks etgiriladi. Bundan tashqari asosiy schyotlar o’z navbatida

ikkiga bo’linadi.

1.Asosiy aktiv schyotlar.

2.Asosiy passiv schyotlar.

1.Asosiy aktiv schyotlar guruhi moddiy va pul mablag’larining harakatini hamda

debitorlar bilan hisob-kitob ishlarini olib borishga mo’ljallangan («Asosiy vositalar»,

«Materiallar», «Tayyor mahsulotlar», «Kassa» va boshqalar.).

2.Asosiy passiv schyotlar fondlar holatining o’zgarishini, kreditorlar bilan hisob kitob

hisobini olib borishga mo’ljallangan («Ustav fondi» kreditorlar bilan hisob-kitob schyotlari

va boshqalar) schyotlar kiradi.

2.Tartibga soluvchi schyotlar hisobga olinadigan xulalik mablag’lari va ularning tashkil

topish manbaalarining bahosini tartibga solishga mo’ljallangan schyotlar kiradi. («Asosiy

vositalarning eskirishi»,»Arzon baholi va tez eskiruvchi buyumlarning esikrishi» va

boshqalar.)

3.Yig’ib taqsimlovchi schyotlar guruhiga umumishlab chqarish xarajatlari va boshqalar

kiradi.

4.Kalkulyatsiya schyotlari guruhi mahsulot ishlab chqarish uchun ketgan xarajatlarning

umumiy summasini aniqlash va tannarxni hisoblashga mo’ljallangan schyotlar kiradi

(«Asosiy ishlab chqarish», «yordamchi ishlab chqarish» va boshqalar).

5. Taqqoslovchi schyotlar guruhiga kiruvchi schyotlar bo’yicha schyotning debet va

kredit tomonlariga yozilgan yozuvlar taqqoslanib, xo’jalik jarayonlarining natijalari

aniqlanadi.

6.Balansdan tashqari schyotlar korxonada vaqtincha foydalanishda bo’lgan mablag’larni

hisobga olishga mo’ljallangan schyotlar kiradi.

3.3. Schyotlar rejasi

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

Korxona, tashkilot, uyushma, kontsern va muassasalar buxgalteriya hisobida

qo’llaniladigan schyotlarning bir tizimga solingan ro’yxati buxgalteriya hisobi schyotlar

rejasi deb ataladi.

Korxonalar moliya xo’jalik faoliyatining buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi 2002 yil 1-

yanvardan boshlab yangi o’zgartirishlar bilan amalda qo’llanila boshlandi. Yangi schyotlaar

rejasi besh qism va tukkiz bo’limdan iborat.

1-qism: Uzoq muddatli aktivlar bunga 1-bo’lim kiradi.

1-bo’lim: Asosiy aositalar,nomoddiy va boshqa uzoq muddatli aktivlar.

2-qism: Joriy aktivlar bunga 2,3,4,5 bo’limlar kiradi.

2-bo’lim Tovar moddiy zahiralar.

3-bo’lim Kelgusi davr xarajatlari va muddati uzaytirilgan xarajatlar-joriy qismi.

4-bo’lim Olinadigan schyotlar.

5-bo’lim Pul mablag’lari.qisqa muddatli investitsiyalar va boshqa joriy aktivlar.

3-qism:Majburiyatlar bunga 6,7 bo’limlar kiradi.

6-bo’lim Joriy majburiyatlar.

7-bo’lim Uzoq muddatli majburiyatlar.

4-qism: Xususiy kapital bunga 8-bo’lim kiradi.

8-bo’lim Kapital.foyda va zahiralar.

5-qism: Moliyaviy natijalarning foydalanishi va shakllanishi

bunga 9-bo’lim kiradi.

9-bo’lim Daromadlar va haratlar.

Korxonalar moliya xo’jalik faoliyatining buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi.

Schyot-

lar №

Schyotlar nomi

Schyot

turi

1- QISM: UZOQ, MUDDATLI AKTIVLAR

1-BO’LIM: ASOSIY VOSITALAR, NOMODDIY VA BOSHQA UZOQ

MUDDATLI AKTIVLAR

01

ASOSIY VOSITALAR HISOBI SCHYOTLARI

A

ONO

Yer

0111

yerni obodonlashtirish

0112

Lizing bo’yicha olingan asosiy vositalarni obodonlashtirish

0120

Binolar, inshootlar va uzatkich moslamalar

0130

Mashina va uskunalar

0140

Mebel va jixozlar

0150

Kompyuter uskunasi va hisoblash texnikasi

0160

Transport vositalari

0170

Ishchi hayvonlar

0171

mahsuldor hayvonlar

0180

ko’p yillik usimliklar

0190

Boshqa asosiy vositalar

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

0199

Konservatsiyadagi asosiy vositalar

02

ASOSIY VOSITALARNING ESKIRISHI HISOBI

SCHYOTLARI

0211

yerni obodonlashtirish eskirishi

0212

Lizing bo’yicha olingan asosiy vositalarni obodonlashtirish

eskirishi

0220

Binolar, nshootlar va uzatkich moslamalar eskirishi

0230

Mashina va uskunalar eskirishi

0240

Mebel va jixozlar eskirishi

0250

Kompyuter uskunasi va hisoblash texnikasi eskirishi

0260

Transport vositalari eskirishi

0270

Ishchi hayvonlar eskirishi

0280

Ko’p yillik usimliklar eskirishi

0290

Boshqa asosiy vositalarning eskirishi

0299

Lizing shartnomasi bo’yicha olingan asosiy vositalar eskirishi

03

LIZING SHARTNOMASI BO’YICHA OLINGAN ASOSIY

VOSITALAR HISOBI SChYoTLARI

A

0310

Lizing shartnomasi bo’yicha olingan asosiy vositalar

04.

NOMMODDIY AKTIVLAR HISOBI SCHYOTLARI

A

0410

Patentlar litsenziyalar va nou-xau

0420

Savdo markalari,tovar belgilari va sanoat namunalari

0430

Dasturiy ta'minot

0440

Gudvil

0450

Tashkiliy xarajatlar

0460

franshizalar

0470

Mualliflik huquqlari

0480

Er va tabiiy resurslardan foydalanish huquqi

0490

Boshqa nomoddiy aktivlar

05

NOMODDIY AKTIVLAR ESKIRIShI HISOBI

SCHYOTLARI

KA

0510

Patentlar litsenziyalar va nou-xaularning eskirishi

0520

Savdo markalari,tovar belgilari va sanoat namunalarining

eskirishi

0530

Dasturiy ta'minotning eskirishi

0540

Gudvilning eskirishi

0550

Tashkiliy xarajatlarning eskirishi

0560

Franshizalarning eskirishi

0570

Mualliflik huquqlarining eskirishi

0580

Er va tabiiy resurslardan foydalanish huquqining eskirishi

0590

Boshqa nomoddiy aktivlarning eskirishi

06

UZOQ, MUDDATLI INVESTITsIYaLAR HISOBI

SCHYOTLARI

A

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

0610

qimmatbaho qog’ozlar

0620

Shuba korxonalariga investitsiyalar

0630

qo’sma korxonalarga investitsiyalar

0640

Uyushgan korxonalarga investitsiyalar

0650

Qaram korxonalarga investitsiyalar

0690

Boshka uzoq, muddatli investitsiyalar

07.

O’RNATILADIGAN USKUNALAR HISOBI SCHYOTLARI A

0710

Milliy o’rnatiladigan uskunalar

0720

Xorijiy o’rnatiladigan uskunalar

08

KAPITAL QO’YILMALAR HISOBI SChYoTLARI

A

0810

Tugallanmagan qurilish

0820

Asosiy vositalarni sotib olish

0830

Nomoddiy aktivlarni sotib olish

0840

Asosiy podani shakllantirish

0890

Boshqa kapital qo’yilmalar

09

UZOQ MUDDATLI DEBITORLIK QARZLAR VA

MUDDATI UZAYTIRYLGAN XARAJATLAR HISOBI

SChYoTLARI

A

0910

Olingan veksellar-uzoq muddatli qismi

0920

Olinadigan lizing

0930

vaqtinchalik farqlar bo’yicha muddati uzaytirilgan daromad

(foyda) solig’i

0940

Boshqa uzoq muddatli muddati uzaytirilgan xarajatlar (kelgusi

davr xarajatlari)

0990

Boshqa uzoq, muddatli debitor qarzlar

2-QISM JORIY AKTIVLAR

2- BO’LIM TOVAR MODDIY ZAHIRALAR

10

MATERIALLAR HISOBI SCHYOTLARI

A

1010

Xom ashyo va materiallar

1020

Sotib olingan yarim tayyor materiallar va butlovchi qismlar

1030

Yoqilg’i

1040

Extiyot qismlar

1050

Qurilish materiallari

1060

Em-xashak va tushamalar

1070

Idish va idish materiallari

1080

qayta ishlash uchun chetga berilgan materiallar

1090

Boshqa materiallar

11

USTIRIShDAGI VA BURDOqIDAGI HAYVONLAR HISOBI

SChYoTLARI

A

1110

Ustirishdagi va burdoqidagi hayvonlar

12

ARZON BAHOLI VA TEZ ESKIRUVChI BUYuMLAR

HISOBI SChYoTLARI

A

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

1210

Ombordagi arzon baholi va tez eskiruvchi buyumlar

1220

foydalanishdagi arzon baholi va tez eskiruvchi buyumlar

1230

Vaqtinchalik (titulsiz) inshootlar

13

ARZON BAHOLI VA TEZ ESKIRUVCHI

BUYUMLARNING ESKIRIShI VA HISOBLASh

SChYoTLARI

KA

1310

Arzon baholi va tez eskiruvchi buyumlarning eskirishi

14

15

MATERIALLARNI TAIYoRLASh VA SOTIB OLISh HISOB

SChYoTLARI

A

1510

Materiallarni tayyorlash va sotib olish

16

MATERIALLAR QIYMATIDAGI FARQLAR HISOB

SChYoTLARI

A

1610

Materiallar qiymatidagi farqlar

17

18

19

20

ASOSIY IShLAB CHIQARISH HISOB SChYoTLARI

A

2010

Asosiy ishlab chiqarish

21

UZIDA IShLAB CHIQARILGAN YARIM TAYYoR

MAHSULOTLAR HISOB SChYoTLARI

A

2110

Uzida ishlab chiqarilgan yarim tayyor mahsulotlar

22

23

YoRDAMChI IShLAB CHIQARISH HISOB SChYoTLARI

A

2310

Erdamchi ishlab chiqarish

2320

Boshqa ishlab chiqarish

24

25

UMUMIShLAB CHIQARISH XARAJATLARI HISOBI

SChYoTLARI

A

2510

Umumishlab chiqarish xarajatlari

26

IShLAB CHIQARISHDAGI BRAK HISOBI SChYoTLARI

A

2610

Ishlab chiqarishdagi brak

27

Nokapital ishlar hisobi schyotlari

A

2710

Vaqtinchalik (titulli) inshootlari qurish

2720

Vaqtinchalik (titulsiz) inshootlarni qurish

2790

Boshqa nokapital ishlar

28

TAYYoR MAHSULOT HISOBI SChYoTLARI

2810

Ombordagi tayyor mahsulot

2820

Kurgazmadagi tayyor mahsulot

29

TOVARLAR HISOBI SChYoTLARI

A

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

2910

Ombordagi tovarlar

2920

Chakana savdodagi tovarlar

2930

Kurgazmadagi tovarlar

2940

Prokatdagi tovarlar

2950

Tovar bilan band va bush idishlar

2990

Boshqa tovarlar

3-BO’LIM KELGUSI DAVR XARAJATLARI VA MUDDATI UZAYTIRILGAN

XARAJATLAR-JORIY QISM

30

31

KELGUSI DAVR XARAJATLARI HISOBI SChYoTLARI

A

3110

Oddindan tulangan ijara haqi

3120

Oddindan tulangan xizmat haqi

3190

Boshqa bunak xarajatlar

32

MUDDATI UZAYTIRILGAN XARAJATLAR-JORIY QISM

HISOBI SCHYOTLARI

A

3210

Vaqtinchalik farqlar bo’yicha muddati uzaytirilgan daromad

(foyda) solig’i

3290

Boshqa muddati uzaytirilgan xarajatlar

33

34

35

36

37

38

39

4-BO’LIM OLINADIGAN SChYoTLAR

40

OLINADIGAN SChYoTLAR HISOBI SChYoTLARI

A

4010

Xaridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar

4020

Olingan veksellar-joriy qismi

41

BULINMALARDAN OLINADIGAN SChYoTLAR HISOBI

SChYoTLARI

A

4110

Alohida balansga ajratilgan bulinmalardan olinadigan schyotlar

42

DA'VOLAR BO’YICHA OLINADIGAN SChYoTLAR

HISOBI SChYoTLARI

A

4210

Da'volar bo’yicha olinadigan schyotlar

43

MOL yeTKAZIB BERUVChILAR VA PUDRATChILARGA

BERILGAN BUNAKLAR HISOBI SChYoTLARI

A

4310

TMZlar uchun mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga

berilgan avnslar

4320

Uzoq muddatli aktivlar uchun mol yetkazib beruvchilarga va

pudratchilarga berilgan bunaklar

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

44

XODIMLARGL BERILGAN BUNAKLAR HISOBI

SChYoTLARI

A

4410

Mexnat xak,i bo’yicha berilgan bunaklar

4420

Xizmat safari uchun berilgan bunaklar

4430

Umumxo’jalik xarajatlari uchun berilgan bunaklar

4490

Xodimlarga berilgan boshqa bunaklar

45

SOLIQLAR VA MAJBURIY TO’LOVLAR Bo’yicha BUNAK

TO’LOVLAR HISOBI SChYoTLARI

A

4510

Soliqlar bo’yicha bunak to’lovlar

4550

Majburiy to’lovlar bo’yicha bunak to’lovlar

46

XODIMLARNING TURLI OPERATsIYaLAR Bo’yicha

QARZLARI HISOBI SChYoTLARI

A

4610

Kreditga sotilgan tovarlar bo’yicha xodimlarning qarzlari

4620

Berilgan qarzlar bo’yicha xodimlarning qarzlari

4630

Moddiy zararlarni koplash bo’yicha xodimlarning qarzlari

4690

Xodimlarning boshqa qarzlari

47

USTAV KAPITALI (FONDI)GA ULUShLAR Bo’yicha

MUASSISLARNING QARZLARI HISOBI SChYoTLARI

A

4710

Ustav kapitali (fondi)ga ulushlar bo’yicha muassislarning

qarzlari

48

TURLI DEBITORLARNING QARZLARI HISOBI

SChYoTLARI

L

4810

Lizing bo’yicha olinadigan joriy to’lovlar

4820

Olinadigan foizlar

4830

Olinadigan dividentlar

4840

Royalti va gonorarlar bo’yicha olinadigan schetlar

4890

Boshqa shaxslar qarzlari-joriy kiem

49

ShUBXALI QARZLAR Bo’yicha ZAHIRA HISOBI

SChYoTLARI

KA

4910

Shubhali qarzlar bo’yicha zahira

5-BO’LIM PUL MABLAG’LARI QISQA MUDDATLI INVESTITSIYALAR VA

BOSHQA JORIY AKTIVLAR

50

KASSADAGI PUL MABLAG’LARI HISOBI SChYoTLARI A

5010

Milliy valyutadagi pul mablag’lari

5020

Xorijiy valyutadagi pul mablag’lari

51

HISOB- KITOB SChYoTIDAGI PUL MABLAG’LARI

HISOBI SCHYOTLARI

A

5110

Hisob-kitob schyoti

52

VALYUTA SCHYOTLARI HISOBINING SCHYOTLARI

A

5210

Mamlakat ichidagi valyuta schyotlari

5220

Xorijdagi valyuta schyotlari

53

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

54

55

Blnkdagi MAXSUS SCHYOTLAR HISOBI SCHYOTLARI

A

5510

Akk reditivlar

5520

Chek daftarchalari

5530

Boshqa maxsus schetlar

56

PUL EKVIVALENTLARI VA YULDAGI PUL

MABLAG’ARI HISOBI SChYoTLARI

A

5610

Pul ekvivalentlari (turlari bo’yicha)

5620

Yo’ldagi pul mablag’lari (turlari bo’yicha)

57

YULDAGI JUNATMALAR HISOBI SChYoTLARI

A

5710

Yuldagi junatmalar (turlari bo’yicha)

58

QISQA MUDDATLI INVESTITsIYaLAR HISOBI

SChYoTLARI

A

5810

Qimmatbaho qog’ozlar

5830

Berilgan qisqa muddatli qarzlar

5890

Boshqa joriy investitsiyalar

59

BOSHQA JORIY AKTIVLAR HISOBI SChYoTLARI

A

5910

Boshqa joriy aktivlar

3-QISM MAJBURIYATLAR

6-BO’LIM JORIY MAJBURIYATLAR

60

MOL yeTKAZIB BERUVChILAR VA PUDRATChILARGA

TO’LANADIGAN SChETLAR HISOBI SChYoTLARI

P

6010

Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan

schetlar

6020

Berilgan veksellar

61

BULINMALARGA TO’LANADIGAN SChETLAR HISOBI

SCHYOTLARI

P

6110

Alohida balansga ajratilgan bulinmalarga to’lanadigan schetlar

62

MUDDATI UZAYTIRILGAN MAJBURIYaTLARNING

JORIY QISMI HISOBI SChYoTLARI

A

6210

Muddati uzaytirilgan daromad

6220

Soliq va majburiy to’lovlar bo’yicha muddati uzaytirilgan

majburiyatlar

6230

Muddati uzaytirilgan diskontlar (chegirmalar)

KP

6240

Muddati uzaytirilgan mukofotlar (ustamalar)

KA

6290

Boshqa muddati uzaytirilgan majburiyatlar

63

OLINGAN JORIY BUNAKLAR HISOBI SChYoTLARI

P

6310

Xaridor va buyurtmachilardan olingan bunaklar

6320

Aktsiyaga yezilgan (jismoni shaxs)lardan olinadigan bunaklar

6390

Boshqa olingan bunaklar

64

Byudjetga TO’LOVLAR BO’YICHA QARZDORLIK HISOBI

Schyotlari (TO’LOV TURLARI Bo’yicha)

P

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

6410

Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarzdorlik (to’lov turlari bo’yicha)

65

SUG’URTA Bo’yicha VA BYuDJETDAN Tashqari

FONDLARGA TO’LOVLAR Bo’yicha

QARZDORLIKXISOBI SCHYOTLARI

P

6510

Mulkiy va shaxsiy sug’urta bo’yicha to’lovlar

6520

Ijtimoiy sug’urta bo’yicha to’lovlar

6530

Byudjetdan tashqari fondlarga to’lovlar

66

TA'SISChILARGA QARZLAR HISOBI SChYoTLARI

P

6610

To’lanadigan dividentlar

6620

chiqib ketayotgan ta'sischilarga ularning ulushlari bo’yicha

qarzlar

67

MEHNATGA HAQ TO’LASh BO’YICHA XODIMLAR

BILAN HISOB KITOBLAR HISOBI SChYoTLLRI

p

6710

6720

68

TURLI KREDITORLARDAN QARZLAR VA BOSHQA

HISOBLANGAN MAJBURIYaTLAR HISOBI SCHYOTLARI

P

6810

6820

6830

6840

6850

To’lanadigan uzoq, muddatli qarz majburiyatlari-joriy qism

6860

6870

6890

69

QISQA MUDDATLI BANK KREDITLARI VA BANKDAN

TASHQARI QARZLAR HISOBI SCHYOTLARI

p

6910

Qisqa muddatli bank kreditlari

6920

To’lanadigan obligatsiyalar-bankdan tashqari

6930

To’lanadigan veksellar-bankdan tashqari

6940

Qisqa muddatli bankdan tashqari qarzlar

6990

Boshqa kreditlar va qarzlar

7-BO’LIM UZOQ, MUDDATLI MAJBURIYaTLAR

70

MOL yeTKAZIB BERUVChILAR VA PUDRATChILARGA

TO’LANADIGAN SChYoTLAR HISOBI SChYoTLARI

p

7010

7020

71

BULINMALARDAN UZOQ, MUDDATLI QARZLAR

HISOBI SChYoTLARI

p

7110

Alohida balansga ajratilgan bulinmalardan uzoq, muddatli

72

MUDDATI UZAITIRILGAN UZOQ, MUDDATLI

p

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

MAJBURIYaTLAR HISOBI SChYoTLARI

7210

Vaqtinchalik farqlar bo’yicha muddati uzaytirilgan daromad

(foyda) solig’i bo’yicha majburiyatlar

7220

Soliqlar va majburiy to’lovlar bo’yicha muddati uzaytirilgan

7230

(chegirmalar)

kp

7240

OBLIGATSIYA BO’YICHA MUDDATI UZAYTIRILGAN

MUKOFOTLAR (USTAMALAR)

KA

7290

Boshqa muddati uzaytirilgan majburiyatlar

73

XARIDORLAR VA BUYURTMACHILARDAN OLINGAN

BUNAKLAR HISOBI SChYoTLARI

"

7310

Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan bunaklar

74

Boshqa ShAXSLARDAN UZOQ, MUDDATLI QARZLAR

HISOBI SChYoTLARI

P

7410

Boshqa shaxslardan uzoq, muddatli qarzlar

75

UZOQ, MUDDATLI BANK KREDITLARI HISOBI

SChYoTLARI

P

7510

Uzoq, muddatli bank kreditlari

76

UZOQ, MUDDATLI QARZLAR HISOBI SChYoTLARI

P

7610

To’lanadigan obligatsiyalar

7620

To’lanadigan veksellar

7630

To’lanadigan lizing-uzoq, muddatli qismi

7690

Boshqa uzoq muddatli To’lanadigan schyotlar

77

QAYTARILADIGAN MAQSADLI MOLIYaLAShTIRISh VA

TUShUMLAR HISOBI SChYoTLARI

P

7710

Qaytariladigan maqsadli moliyalashtirish va tushumlar

78

79

4-QISM XUSUSIY KAPITAL

8-BO’LIM KAPITAL, FOYDA VA ZAHIRALAR

80

81

82

83

84

8510

USTAV KAPITALI (FONDI) HISOBI SChYoTLARI

P

8511

Oddiy aktsiyalar

8512

Imtiyozli aktsiyalar

8513

Pay va ulushlar

8520

QO’SHILGAN KAPITAL (FONDI) HISOBI SChYoTLARI

P

8521

Emissoin daromad

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

8522

Ustav kapitalini shakllantirishda kursdagi farqlar

8523

Qaytarib bermaslik sharti bilan olingan mol-mulk

8530

ZAHIRA KAPITALI HISOBI SChYoTLARI

P

8531

Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar

8532

Zahira kapitali

86

SOTIB OLINGAN XUSUSIY AKTSIYALAR HISOBI

SCHYOTLARI

kp

8610

Sotib olingan xususiy aktsiyalar-oddiy

8620

Sotib olingan xususiy aktsiyalar-imtiyozli

87

TAKSIMLANMAGAN FOIDA (KOPLANMAGAN ZARAR)

HISOBI SCHYOTLARI

P

8710

Hisobot davrining taksimlanmagan foydasi (koplanmagan zarar)

8720

Jamagarilgan foyda (koplanmagan zarar)

88

GRLNTLAR VL SUBSIDIYALAR (KAPITAL) HISOBI

SCHYOTLARI

P

8810

Grantlar va subsidiyalar (kapital)

89

KELGUSI XARAJATLAR VA TO’LOVLAR ZAHIRASI

HISOBI SChYoTLARI

p

8910

Kelgusi xarajatlar va to’lovlar zahirasi

5-QISM MOLIYaVIY NATIJALARNING ShAKLLANIShI VA FOYDALANIShI

9-BO’LIM DAROMADLAR VA XARAJATLAR

90

ASOSII (OPERATsION) FAOLIYaTDAN OLINGAN

DAROMADLAR HISOBI SChYoTLLRI

T

9010

Tayyor mahsulotni sotishdan olingan daromadlar

9020

Tovarlarni sotishdan olingan daromadlar

9030

Bajarilgan ish va kursatilgan xizmatlardan olingan daromadlar

9035

Sotilgan tovarlarning qaytarilishi va chegirmalar

91

SOTILGAN MAHSULOTLAR TANNARXI HISOBI

SChYoTLARI

T

9110

Sotilgan tayyor mahsulotlar tannarxi

9120

Sotilgan tovarlar tannarxi

9130

Sotilgan ishlar va xizmatlar tannarxi

9140

Sotib olish xarid (o’quv maqsadlari uchun koldirilgan)

9150

TMZ bo’yicha tuzatishlar (o’quv maqsadlari uchun qoldirilgan)

92

ASOSIY VOSITALAR VA BOSHQA AKTIVLARNING

SOTILIShI VA TURLI ChIQIMI HISOBI SChYoTLARI

t

9210

Asosiy vositalarning sotilishi va turli chiqimlar

9220

Boshqa aktivlarining sotilishi va turli chiqimi

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

93

ASOSIY FAOLIYaTDAN OLINGAN BOSHQA

DAROMADLAR HISOBI SCHYOTLARI

t

9310

Asosiy vositalarining sotilishi va turli chiqimidan olingan foyda

9320

Boshqa aktivlarnig sotilishi va turli chiqimidan olingan foyda

9330

Undirilgan penya jarima va burdsizliklar

9340

Utgan yillar foydasi

9350

Renta daromadlari va yordamchi xizmatlardan tushgan daromad

9360

Kreditorlik va deponentlik qarzlarini hisobdan chiqarishdan

tushgan daromadlar

9370

TMZlarni qayta baholash

9380

Qaytarilmaydigan moliyaviy yordam

9390

Boshqa operatsion daromad

94

LAVR XARAJATLARI HISOBI SCHYOTLARI

t

9410

Sotish xarajatlari

9411

Saklash va tashish xarajatlari

9412

Reklama va sotishni rivojlantirish

9413

Urash,qayta saralash va idish xarajatlari

9414

Mehnatga haq, to’lash bo’yicha xarajatlar

9415

Mehnat haqi fondidan ajratmalar

9419

Boshqa sotish xarajatlari

9420

MA'MURIY XARAJATLAR

T

9421

Mexnatga hak to’lash bo’yicha xarajatlar

9422

Mehnat haqi fondidan ajratmalar

9423

Umumma'muriy asosiy vositalarning amortizatsiyasi bo’yicha

xarajatlar

9424

Umumma'muriy asosiy vositalarning ijarasi bo’yicha xarajatlar

9425

Umumma'muriy asosiy vositalarning sug’urtalash xarajatlari

9426

Umumma'muriy nomoddiy aktivlarning amortizatsiyasi bo’yicha

xarajatlar

9427

Yuqori tashkilotlarni saqlash xarajatlari

9429

Boshqa ma'muriy xarajatlar

9430

BOSHQA OPERATSION XARAJATLAR

T

9431

Asosiy vositalarnig realizatsiyasi va turli chiqimi bo’yicha

zararlar

9432

Boshqa aktivlarning realizatsiyasi va turli chiqimi bo’yicha

zararlar

9433

Moddiy boyliklarning kamomadi va buzilishi bo’yicha xarajatlar

9434

Shubhali qarzlar bo’yicha xarajatlar

9439

Boshqa operatsion xarajatlar

9440

KELGUSIDA SOLIQQA TORTILADIGAN BAZADAN

ChEGIRILADIGAN HISOBOT DAVRI XARAJATLARI

(XARAJATLARNING TURLARI BO’YICHA)

T

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

9450

YoRDAMChI XO’JALIKLAR

T

95

MOLIYaVIY FAOLIYaTDAN OLINGAN DAROMADLAR

HISOBI SCHYOTLARI

T

9510

Royalti va kapitalning trasfertidan olingan daromadlar

9520

Dividend ko’rinishdagi daromadlar

9530

Foiz ko’rinishidagi daromadlar

9540

Kurs farqlari (ijobiy)dan olingan daromadlar

9550

Mulkni lizing shartnomasi bo’yicha ijaraga berishdan olingan

daromadlar

9560

Qimmatbaho qog’ozlarga qo’yilgan mablag’larni qayta

baholashdan olingan daromadlar

9590

Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa daromadlar

96

MOLIYAVIY FAOLIYAT BO’YICHA XARAJLTLAR

HISOBI SCHYOTLARI

T

9610

Foiz ko’rinishidagi xarajatlar

9620

Kurs farqlaridan zararlar

9630

Qimmatbaho qog’ozlarni chiqarish va tarqatish bo’yicha

xarajatlar

9690

Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa xarajatlar

97

FAVKULOTDA FOYDA (ZARAR)LAR HISOBI

SCHYOTLARI

T

9710

favqulotdagi foyda

9720

favqulotdagi zarar

98

SOLIQLAR VA YIGIMLARNI TULASH UCHUN

FOYDANING ISHLLTILISHI HISOBI SCHYOTLARI

T

9810

Daromad (fonda) solig’ini to’lash

9820

Iigimlar va botsha majburiy ajratmalar

9890

Boshqa ajratmalar

99

YAKUNIY MOLIYAVIY NATIJA

T

9900

Yakuniy moliyaviy natija

BALANSDAN TASHQARI SCHETLAR

0001

Ijaraga olingan asosiy vositalar

3

002

Mas'ul saklashga olingan tovar-moddiy boyliklari

3

003

Qayta ishlash uchun olingan materiallar

3

004

Komissiyaga olingan tovarlar

3

005

Montaj uchun qabul qilingan uskuna

3

006

Qat'iy hisobot blankalari

3

007

Zararga olib borilgan to’lovga layok,atsiz bulgan debitorlarning

qarzlari

3

008

Majburiyatlar va to’lovlarning ta'minoti-olingan

3

009

Majburiyatlar va to’lovlarning ta'minoti-berilgan

3

PDF created with pdfFactory trial version

www.pdffactory.com

010

Moliyaviy lizing shartnomasi bo’yicha berilgan asosiy vositalar 3

011

Mulk bahosining usishi (pasayishi) summasi

3

Schyotlar rejasidagi shartli belgilar A-aktiv,P-passiv, KA- kamayish aktiv.KP-kamayish

passiv, T-turli schyotlar yoki aktiv- passiv, 3-zahira.

Tayanch iboralar.

1.Asosiy schyotlar

2.Tartibga soluvchi schyotlar.

3.Yig’ib taqsimlovchi schyotlar.

4.Kalkulyatsiya schyotlar.

5.Taqqoslovchi schyotlar.

6.Balansdan tashqari schyotlar.

7.Buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi.

Mavzu bo’yicha savollar.

1. Buxgalteriya schyotlari iqtisodiy mazmuniga kura qanday guruhlanadi?

2.Buxgalteriya schyotlari tayinlanishi va to’zilishiga kura qanday guruhlanadi?

3. Asosiy aktiv schyotlar.

4. Asosiy passiv schyotlar.

5. Yangi schyotlar rejasi nechta qism va bo’limdan iborat?

6. Schyotlar rejasidan 3-qismga qaysi bo’limlar kiradi?

Download 0.6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: