Mavzu: SBSH-250 MN burg’ulash qurilmasi ishchi kuchlanishi , elektr ta’minot sxemasi
Reja
1. Asosiy qism
2.Sharoshkali burg’ulash elektr yuritmalari va elektr uskunalar haqida umumiy ma’lumot
3.SBSH-250 MN elektr uskunalari.
4.Elektr ximoya haqida tushuncha.
5.Xulosa.
6.Foydalanilgan adabiyotlar.
Asosiy qism.
Hozirgi kunda qazilma xom ashyolarini qazib olish sanoatidagi burg’u dastgohlarini 380 V kuchlanishda elektr bilan ta’minlash ko’proq 630 kVAgacha bo’lgan quvvatli ko’chma komplektli transformatorli nimstantsiyalarda amalga oshiriladi.
Qo’llanilayotgan kuchlanishda katta kesimdagi moslashuvchan kabeldan foydalanishni talab etadi, ayrim hollarda esa – ikki moslashuvchan kabel liniyalaridan foydalaniladi. Masalan, SBSH-250 burg’u stanoklari elektr qurilmalari 120 -150 mm2 kesimli sim kabel bilan amalga oshiriladi, ikki kabel liniyali 2SBSH-200N stanoklari uchun esa sim kesimi 70 mm2 sim kesimli orqali bajariladi.
Buning hammasi burg’u qurilmalaridan foydalanishni murakkablashtiradi, xarajatlarni ko’payishi olib kelib, elektr ta’minoti samaradorligini pasaytiradi.
Yangidan yaratilayotgan stanoklarni quvvatini kelgusida oshirish va elektr ta’minotini ishonchliligini oshirish yuqori darajada ta’minlovchi va taqsimlovchi kuchlanishni talab qiladi.
6 kV kuchlanishli qudratli burg’u stanoklari uchun elektr ta’minotidan foydalanish uchun bevosita burg’u stanogini o’zida 6 / 0,4 kV li pasaytiruvchi transformatorni joylashtirishdan foydalanish maqsadga muvofiqligini taqdqiqotlar natijasida aniqlandi.
Qudratli burg’u stanoklarini elektr ta’minoti uchun 6 kV kuchlanishni qo’llash kabelni kesim simlari orqali quvvatlashni 5 barovarga kamaytirish imkonini beradi. Elektr energiyani taqsimlash sxemasini soddalashtiradi, burg’u stanoklarini elektr ta’minoti tizimida elektr uskunalari massasini 2 martadan ko’proq, joriy iste’molchilar chiqimlarini 4-5 baravarga kamaytiradi.
SBSH - 250 MN stanogining tuzilmasi. O’rta og’irlikdagi SBSH - 250 MN o’zi yurar burg’u stanogi manyovrli burg’u qurilmasi bo’lib va ular kon-kimyo sanoati uchun karьerlardan xom-ashyo qazib oladigan (f = 10 - 16 professor M.M. Protod’yakonov shkalasi bo’yicha)o’rta va o’rtadan yuqori qattiqlikdagi jinslarni portlatish skvajinalari sharoshka iskanasi uchun mo’ljallangan.
SBSH-250MN stanogi unifikatsiyalashganUG-60 gusenitsali yuruvchiga montaj qilingan. Gusenitsali aravacha ko’ndalang to’sinida mashina bo’limi bilan birgalikda bajarilgan stanok romi o’rnatiladi.
Mashina bo’limida mashinist kabinasi, suv uchun sig’im , gidro va elektr uskunalari tuguni joylashtirilgan. Mashina bo’limining isitilmaydigan qismida kompressor joylashgan.
Stanokning barcha jihozlari machtasi bilan maxsus tayanchlarda mashina bo’linmasi kuch elementlariga mustahkamlanib osib qo’yilgan, machta uch xil holatda mustahkamlab qo’yiladi (vertikal 15 burchak ostida va bertikal 30° burchak ostida)
Burgulashda stanokning barcha mexanizmlarini mashinist kabinasida joylashgan burg’u pulьtidan boshqarish amalga oshiriladi. Machtada burg’u snaryadi aylantirgichi, separator shtangasi, mexanizmni burab ajratgich, lyunet, uzatgich mexanizmi va boshqalar joylashgan.
Machta tayanchlarida o’rnashtirilgan ikkita gidrotsilindr orqali machta tushiriladi. Gidrotsilindr shtoki machtaning ko’ndalang to’siniga qotirilgan. Machtani engashtirish jarayonini boshqarish mashinist kabinasidagi pulьtdan boshqariladi. Gidrotsilindr porsheni bo’shlig’idagi ishlarni sinxronlashtirish uchun yuqori bosimli naporli yenglari o’zaro bir-biriga ulangan.
SBSH-250 xilidagi stanoklar ochiq kon ishlarida skvajinalarni burg’ulash uchun qo’llaniladi, shuning uchun skvajinadan burg’ining mayda-chuydalarini olib tashlash uchun sharoshka iskanasida kanallar mavjud bo’lib, ular orqali skvajina zaboyiga siqilgan havo yoki suv- havo aralashmasi kelib tushadi. Iskana panjasida sharoshka tayanchiga shamol purkash uchun mo’ljallab kanallar qo’yilgan. Burg’i shtangasidan ya’ni ana shu maqsad uchun maxsus щtutser va nippel ega bo’lib, u orqali havo yoki suv-havoli aralashma uzatiladi. Gidrouzatma tizimi qazish joyida dvigatelь aylanmasi yuklanmasida avtomatik ravishda burg’i shtangasida uzatilayotgan kuchlanishni bekor bo’lishini ta’minlab beradi.
Ana shu maqsadda tok relesi ishlaydi, u klapan uzatmasini (zolotnik) toksizlantiradi va klapan uzatmasiga (zolotnikka) quvvat berishni uzib qo’yadi.
Elektr ta’minoti stanogi elektr ta’minoti va elektr uskunalari 380 V kuchlanishda ko’chma transformator 6/0,4 kV nimstantsiyasidan amalga oshiriladi.
Stanokning barcha mexanizmlari elektrli uzatmaga ega. Belgilangan quvvat 386 kVt. Kuch elektr uskunalarining tavsifi tablitsada berilgan.
1. Stanokning elektr uskunalarining printsipial elektr sxemasi 9 rasmda taqdim etilgan. 3 x 150+1 x 50 mm2 kesimdagi KRSHK moslashuvchan kabelining uchta kuch simlari KV stanogining kabel o’tkazilgan joyi birlashtirilgan, to’rtinchi zaminlangan sim – uning korpusiga ulanadi.
A3742 turdagi avtomatik kiritadigan uzgich mashinist kabinasidan boshqarish imkonini beruvchi QF 1 elektromagnitli uzatmaga ega. TSZ-4/0,5 xildagi T1 transformatori stanokni yoritish va zanjirni boshqarishda 220 V kuchlanishda quvvatlantirish uchun xizmat qiladi. AS asimmetri bir fazali tutashuvda zaminlashda kiritish avtomatini uzib qo’yadi.
Boshqarish zanjirida quvvatni uzatish A3712, A3114, AP50-ZM xilidagi avtomatlar-380 V tarmoqdagi kuchlanish kuch elektro qabul qilgichlarga birlashtirish, AP40-ZM xilidagi QF3 avtomatik uzgich orqali amalga oshiriladi.
Burg’ulashdagi asosiy operatsiyalar UP5313-M9, UP5311-S23, UP5311-S303, UP5312-S302 tipidagi universal almashlab ulagichlar orqali amalga oshiriladi.O’zgarmas tok zanjirining ishga tushirishni rostlovchi, himoyalovchi va kommutatsion apparaturasi stanokning mashina bo’limida joylashgan boshqaruv shkafiga o’rnashtirilgan.
Tiristor o’zgartirgich tugun va barcha bloklari boshqa shkafga joylashtirilgan.Burg’ilash jarayonini boshqarish va uni nazorat qilish mashinist kabinasidan boshqariladigan o’lchov –nazorat asboblari, uni versal almashlab uzgich, tumbler va stanokning asosiy elektr uskunalarining boshqarish tugmachasi (yurish va kompressor uzatmani boshqaruvidan tashqari )bir joyga jamlangan pulьt orqali amalga oshiriladi.
Burg’ulash eshiklarining aylanadigan uzatmasi (TP—D) dvigateli – tiristorli o’zgartirgichli tizim bo’yicha bajarilgan. Uzatmali dvigatelning aylanish chastotasi unga o’tkazilgan kuchlanishdagi o’zgarish bilan boshqariladi, reversivlash qo’zg’otish cho’lg’amidagi tokning qutblanishi o’zgarishi bilan boshqariladi.
Uch fazali sxema bo’yicha TEZ-160/460 tiristorli o’zgartirgichning katta tokli moduli yig’ilgan va kuchlanishni 0 dan 440 Vgacha miqdorda chiqishida boshqariladigan to’g’rilagich kirishida 380 V kuchlanish uzatishni olish imkoniyatini beradi.
Kuchlanish (dvigatelning aylanish chastotasiga muvofiq va) (MKY-SMU) magnitli kuchaytirgich yig’indisi topshiriq beruvchi boshqarish chulg’amidagi tok miqdori o’zgarishi bilan boshqariladi.
Boshqarish tizimidagi bloklari (BTB-BSU) boshqarish cho’lg’amining magnit kuchaytirgichi chiqish qismiga ulangan. (BTB-BSU) blokining printsipial sxemasi 13 rasmda keltirilgan. T1 transformatorining birlamchi cho’lg’ami 380 V kuchlanishda quvvatlanadi; L1 konturga (A)fazaning bloklari uchun, hosil bo’lgan tig’iz (pik) -drossel PD va S1 kondensatori, kuchlanish ikkilamchi cho’lg’amdan uzatiladi 3 trasformator T1, faza bloklariga o’rnatilgan S.
(BTB-BSU) qolgan bloklari bir-biriga o’xshash ulangan. Topshiriq beruvchi cho’lg’amda tok miqdori o’zgarganida (pik) –drosselda T1 va T2 tranzistoriga uzatiladigan birlamchi impulьs shakllanadi.
T2 tranzistor transformatorlarini ochilishida va VD1 (V1)to’g’rilagichda to’g’riburchak impulьs ko’rinishida kuchlanish impulьsli transformatorning birlamchi cho’lg’amiga kelib tusha boshlaydi.Ikkilamchi cho’lg’amdan oxirgi chiqayotgan ispulьslar tiristor o’zgartirgichning kuch moduli tiristor elektrodlarini boshqarishga uzatiladi.
Uzatmaning yomshoq mexanik xususiyatlarini qo’llab –quvvatlash uchun sxemada tezlik bo’yicha va asosiy zanjirdagi tok bo’yicha teskari aloqa keltirilgan.(taxogenerator orqali amalga oshiriladi dvigatelь aylanmasiga val bilan val birlashtirilgan)
O’rmalab yuradigan stanoklar dvigatellari chiqarish pulьtidan boshqariladi, unda boshqarish tugmachalari o’rnatilgan.
SHu bilan boshqarish sxemasi yuradigan dvigatellar bilan birgalikda yoki alohida boshqarishni amalga oshirish imkonini beradi.
Gusenitsaning elektromagnitli tormozlari g’altagi to’g’rilagich qurilmasidan 110 V doimiy tok kuchlanishidan quvvatlanadi xuddi shuningdek dvigatelni qo’zg’otish cho’lg’ami aylanmasi va boshqarish zanjiridan quvvatlantiradi.
Stanokning gidrotizimlari barcha mexanizmlari (moynasos, boshqarish klapani(zolotnik)) elektrli va elektrmagnitli uzatmaga ega.
Moy stantsiyasining N-403 asosiy nasosi M3 dvigateli gidrouzatma bajaradigan barcha operatsiyalarni ishlab chiqishda ulanadi, shuning uchun istalgan universal almashlab ulagichdan ulanganda boshqarish sxemasi dvigatelь kontaktori g’ildiragiga kuchlanish uzatishni ta’minlab beradi
Gidrouzatma tizimi qazish joyida dvigatelь aylanmasi ortiqcha yuklanishida burg’i shtangasida avtomatik ravishda kuch uzatilishini bekor qiladi.
SHu holatda tok relesi va oraliq rele ketma-ket ishlay boshlaydi, o’z navbatida klapan uzatmasini toksizlantirib va uzatmani bekor qiladi. u klapanni quvvatlantiradi.
Yordamchi elektr qurilmalarni boshqarish(kabina ventilyatsiyasi uzatmasida, moystantsiyalari bakidagi moy elektr qizitgichlarda, kompressorda, o’rmalab yuradigan reduktorlarda, shuningdek suvda, chang yo’qotishni hosil qiluvchi suv-havo aralashmasi) mashinist kabinasining burg’ilashni boshqarish pulьtida joylashgan tugmachali postlar va o’chirgichlar orqali amalga oshiriladi.
Stanok kabinasi va mashina bo’limini yoritish PSX-60 yoritgichi bilan ishlash maydoni - RN-100 yoritgichlari va PZS-35 projektorlari bilan amalga oshiriladi.
Hozirgi kunda SBSH-250 va SBSH-320 burg’ulash stanoklari TEZ-160/460R-U2 va TEZ-250/460R-U2 tiristorli agregatlar o’zgarmas tok elektrodvigatellari aylanma uzatmasi bilan yoritiladi
Tezlikni ikki zonada boshqarishni agregatlar amalga oshirishi mumkin. Tok qo’zg’otgichni ulash yordamida (burg’ilash eshiklarini shtkangalarni burab ajratish uchun ) dvigatelini aylanishini reversivlash amalga oshirish mumkin. Mo’’tadil va tropik iqlimli mamlakatlar uchun umumiy bajarishdagi agregatlar ishlab chiqariladi. SHaroshkali burg’ulash stanoklari SBSH-250, SBSH-200, BASH-250, SBSH-320 elektrouzatmasini modernizatsiyalash uchun TP-ZBS o’zgartirgichlar ishlab chiqarilmoqda.
TP-ZBS o’zgartirgichlar noreversiv uz fazali simmetrik ko’prikli sxemada bajarilgan.Tiristorlar tabiiy, havo orqali sovutiladi. Qisqa tutashuvlarda tiristorlarni himoyalash A3 700 elektron himoyali avtomatik uzgichlar orqali amalga oshiriladi. Aylanma uzatmasini boshqarish sistemasi magnit kuchaytirgich yig’indisi asosida qurilgan, unga kirishda topshiriq beruvchi signal chalinadi, tok yuklamasi va kuchlanish bo’yicha teskari aloqa signali paydo bo’lad
3.Dvigatelning ishlash rejimlarini tahlil qilish shuni ko'rsatadiki, ishlab chiqarish sharoitida turli xil favqulodda vaziyatlar bo'lishi mumkin, bu esa dvigatel uchun turli xil oqibatlarga olib keladigan turli xil favqulodda vaziyatlar bo'lishi mumkin. Favqulodda vaziyatning sabablari va tabiatidan qat'i nazar, barcha holatlarda himoya vositasi etarlicha ko'p qirrali emas, buning uchun xavfli vaziyat yuzaga kelganda dvigatelni o'chiring. Har bir favqulodda holatning o'ziga xos xususiyatlariga ega. Hozirgi vaqtda amaliy himoya qurilmalari muayyan sharoitlarda kamchiliklar va afzalliklarga ega. Shuningdek, bu masalani iqtisodiy tomonini hisobga olish kerak. Himoya vositalarini tanlash texnik va iqtisodiy hisoblashga asoslanishi kerak, unda eng himoyaviy apparat narxini, uning ishlashi xarajatlarini hisobga olish kerak, bu esa dvigatel signaliga olib keladigan zarar miqdorini hisobga oladi. Shuni yodda tutish kerakki, himoya qilish harakatlarining ishonchliligi ish mashinasining xususiyatlariga va uning ishlashiga bog'liq. Eng katta ikki asrlik haroratni himoya qiladi. Ammo bu boshqa himoya vositalaridan ko'proq va qurilmada qiyinroq bo'ladi. Shuning uchun, uning boshqa turdagi himoya qilish yoki ishonchli operatsiyani ta'minlash mumkin bo'lmagan holatlarda uni ishlatish oqlanadi yoki himoyalangan o'rnatilishi himoyaning ishonchliligiga talab qiladi, masalan, dvigateldagi baxtsiz hodisa tufayli katta zarar etkazadi.
O'z ishining barcha xususiyatlarini hisobga olgan holda texnologik tiyinni loyihalashtirishda himoya vositasi turi tanlanishi kerak. Operatsion xodimlar barchasi bilan jihozlangan bo'lishi kerak kerakli uskunalar. Biroq, ba'zi hollarda, texnologik chiziqni qayta jihozlash yoki qayta qurish paytida
Instrumental xodimlar neo, savolning o'zida hal qilish kerak, bu muayyan holatda qo'llash tavsiya etiladi. Buning uchun shoshilinch o'rnatish moslamalarini tahlil qilish va kerakli himoya mosligini tanlash kerak. Ushbu risolada biz dvigatellarni haddan tashqari yuklashdan himoya qilishni tanlash metodologiyasini hisobga olmaymiz. Biz qishloq elektr o'rnatish xodimlari uchun foydali bo'lishi mumkin bo'lgan ba'zi umumiy tavsiyalar bilan cheklanganmiz. Birinchidan, siz ushbu o'rnatilish xususiyatiga ega bo'lgan favqulodda vaziyatlar rejimlarini o'rnatishingiz kerak. Ulardan ba'zilari barcha qurilmalarda, boshqalarida esa boshqalarda. Fazali yo'qotish ish mashinasidan mustaqil bo'lganda, ular barcha qurilmalarda paydo bo'lishi mumkin. Termal rezshabliligi va o'rnatilgan haroratni himoya qilish ushbu turdagi favqulodda holatda norozilik funktsiyalarini qoniqarli ravishda bajaradi. Ovqatlanishni ortiqcha himoya qilish uchun fazali zarardan tashqari maxsus himoya oqim oqlanishi kerak. Aksariyat hollarda, bu talab qilinmaydi. Etarli issiqlik oralig'i va haroratni himoya qilish. Ularning holatini muntazam ravishda tekshirish va tartibga solish kerak. Dvigatel avariya katta zararga olib kelishi mumkin bo'lgan hollarda, siz faza yo'qotish bilan maxsus ortiqcha yukni himoya qilishingiz mumkin.
Termal erlar o'zgaruvchini (katta yuk tebranishi bilan ortiqcha yuklardan himoya qilish vositasi sifatida samarali emas (katta yuk tebranishi bilan) qayta qisqa muddatli va qisqa muddatli foydalanish rejimlarida. Bunday hollarda, o'rnatilgan haroratni himoya qilish samaraliroqdir. Kuchli boshlanuvchilar holatida, haroratni butunlikni tartibga solishdan ustun qo'yishingiz kerak. Asinxron dvigatel himoyasining mavjud xilma-xilligi keng foydalanish.Faqat ikkita qurilma topildi: issiqlik oralig'i va haroratni tartibga solish. Ushbu ikkita qurilma qishloq xo'jaligi texnikalarini loyihalashda raqobatlashmoqda.
Xulosa.
Taqdim etilgan xarajatlar usuli bilan amalga oshiriladi. Ushbu usul bo'yicha aniq hisob-kitobni to'xtatmasdan, uning asosiy qoidalarini amalga oshirish uchun asosiy qoidalarni qo'llashni ko'rib chiqing.
Tanlovga nisbatan eng past sotib olish xarajatlari, ko'rib chiqilishini va amal qilishini afzal ko'rish kerak. Shu bilan birga, zararni himoya qilishning ishonchliligi etishmasligi tufayli etkazilgan zararni hisobga olish kerak. Bir yillik foydalanish uchun berilgan xarajatlar formula bilan belgilanadi u erda k mexanik va himoya qurilmasi, shu jumladan transport va o'rnatish xarajatlari; Amortizatsiya, asbob-uskunalar yangilanishi, ta'mirlash uchun ajratishlarni hisobga olgan holda koeffitsientni koeffitsienti; E - operatsion xarajatlar (himoya vositalarini himoya qilish, sarflangan elektr energiyasi va boshqalar); Siz ishdan chiqqan yoki noto'g'ri himoya qilish harakati tufayli davom etadigan zarar. Zararning kattaligi ikki muddatdan iborat UT - dvigatelning avariyasi natijasida texnologik zarar (o'qilmagan yoki buzilgan mahsulotlarning narxi); CD - dvigatel va himoya qurilmaining chiqishini, shu jumladan eski va yangi uskunalarni demontaj qilish xarajatlarini o'z ichiga olgan xarajat; P0 - bu dvigatel baxtsiz hodisalariga olib keladigan himoyaning muvaffaqiyatsizligi (noto'g'ri harakat) ehtimoli. Operatsion xarajatlar joriy xarajatlarning qolgan qismlaridan ancha kam, shuning uchun ular keyingi hisob-kitoblarga e'tibor bermasliklari mumkin. Murvatining o'rnatilgan himoya va uskunalari bilan jihozlangan dvigatelning narxi odatiy dvigatelning qiymati va issiqlik o'rni bilan kattaroqdir. Ammo ko'rib chiqilayotgan himoyaning birinchisi yanada mukammaldir. Bu deyarli barcha favqulodda vaziyatlar bilan samarali harakat qiladi, shuning uchun uning noto'g'ri harakatidan zarar kamroq bo'ladi. Yanada qimmat himoya qilish xarajatlari faqat yuqori darajada himoya qilishning qo'shimcha xarajatlaridan tashqari katta miqdorda kamayadi
Foydalanilgan adabiyotlar:
Puchkova L.A., Pivnyaka G.G. Elektrifikatsiya gornogo proizvodstva 2006g.
Nasriddinov Sh.G’. Kon elektrotexnikasi. O’quv qo’llanma. 1-2- qism. Konchilik korxonalarini elektr uskunalari. Toshkent 1992-2000 y..
Lyaxomskiy A.V., Faщilenko V.N. Upravlenie elektromexanicheskimi sistemami gornыx mashin. – 2004g.
A.A.Xalikov. Raqamli sxemotexnika. – Toshkent, 2006.
B.M.Xolmatjanov, Z.N.Fatxullayeva.
Do'stlaringiz bilan baham: |