Сборник научных трудов по материалам Международной научно-практической

 
82 
XALQARO MIQYOSIDAGI ILMIY-AMALIY KONFERENTSIYA MATERIALLARI
Tadqiqotlarda olingan natijalar mamlakatdagi ta’lim sifati va uning xalqaro standartlarni 
hisobga olgan holda egallagan o‘rni to‘g‘risida xulosalar chiqarish imkonini bеradi. 
Xalqaro tadqiqotlar ta’lim sohasidagi milliy tadqiqotlarni sifatli o‘tkazishga ijobiy ta’sir 
ko‘rsatadi. 
Xalqaro standartlar darajasida yuqori iqtisodiy samaraga asoslangan milliy baholash tizimini 
yaratish imkonini bеradi. 
O‘zbеkistonda turli tashkilotlarning yеtakchi mutaxassislarini jalb qilgan holda xalqaro 
tadqiqotlarda ishtirok etish orqali mahalliy mutaxassislarimizda monitoring tadqiqotlarini o‘tkazish 
madaniyati rivojlanadi, ta’lim sifatini baholashning xalqaro standartlarga moslashuviga olib kеladi. 
Milliy ta’lim sifatini baholashdagi nazorat matеriallarini xalqaro tadqiqotlarda 
qo‘llaniladigan nazorat matеriallari sifati darajasida ishlab chiqish imkonini bеradi.
Bu imkoniyatlar nafaqat sog‘lom, yetuk va aqliy salohiyati yuqori bo‘lgan kelajak avlodni 
tarbiyalabgina qolmay , balkiYurtimiz ravnaqiga, siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy o‘sishiga zamin 
yaratiladi.
Bunda esa albatta eng katta mas’uliyat boshlang‘ich sinf o‘qituvchi zimmasidadir. 4- va 8-
sinf o‘quvchilarining tabiiy-ilmiy yo‘nalishdagi fanlardan savodxonligini baholash (TIMSS) 
Xalqaro baholash dasturi misolida ko‘rsak, Rossiya Federatsiyasining boshlang‘ch sinf (4-
sinf)o‘quvchilarining bilim darajasi yuqori ekanliginiko‘rishmumkin.Lekin . Oksana Ridzening 
ta’kidlashicha, aynan geometrik materiallar, kasr va ulush mavzularidagi mantiqiy topshiriqlar 
bajarishda o‘quvchilarning bilim ko‘rsatkichlari pastligi aytilgan. Quyida aynan shunday 
topshiriqlardan namunalar keltirsak: 
TIMSS (2019) Xalqaro baholash dasturidagi topshiriqlardan namunalar: 
Berilgan burchaklardan to‘g‘ri burchakni belgilang: 
A B. C. D. 
Katta uchburchakning yarmini bo‘yang 
O‘qituvchi o‘quvchilarga shunday shaklni belgilangki, uni ikki bo‘lakka bo‘lganda kvadrat 
va to‘g‘ri burchakli uchburchak hosil bo‘lsin deb topshiriq beradi. Ular qaysi shaklni belgilashgan. 
A B .C. D.
Bosh kataklarga raqamlarni shunday yozingki, eng yuqori natija hosil bo‘lsin:5 4 3 2
□□+□□ 
Hozirgi kunga qadar Taʼlim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi va Iqtisodiy hamkorlik 
va taraqqiyot tashkiloti hamda Taʼlim sohasidagi yutuqlarni baholash xalqaro assotsiatsiyasi 

---

BOSHLANG‘ICH TA’LIMGA XALQARO BAHOLASH DASTURLARINI JORIY ETISHNING ISTIQBOLLARI