Say d u lla m irzayev

qiladi. Aksariyatida asosiy voqealar xushchaqchaq, b a’zilarida
(«Tobutdan tovush»da) esa sujet satirik kulgi asosiga qurilgan.
Bu kom ediyalarda Suqsurov, N etayxon , Qori singari satirik
xarakterlar ham, Farm on bibi, G ‘ani ota, M o ‘min, T oshbolta
kabi yumoristik obrazlar ham mahorat bilan yaratilgan. Shular
orqali hayotim izning turli qirralari k o ‘rsatilib, illat va nuqsonlar
kulgi ostiga olingan. «T osh b olta oshiq»da zararli, eski urf-
od a tla r fo sh etilsa , « K elin la r q o ‘z g ‘o lo n i» d a q a y n o n a va
kelinlar m unosabati tasvirlanib, erk ulug‘langan. «Oltin devor»
komediyasida boylikka hirs q o ‘yishning oqibatlari fosh etilib,
halollik va t o ‘g ‘rilik madh etilgan.
S h u n d a y q ilib , X X a sr n in g 6 0 -8 0 - y illa r d a o ‘zb ek
dram aturgiyasi, shubhasiz, ancha yutuqlarga erishdi. Biroq
ayrim h o lla rd a m iq d or o ‘sish i b ilan sifa t o ‘rtasid a b irlik
t a ’m in la n m a d i. B o sh q a c h a q ilib a y tg a n d a , bu d av r
dramaturgiyasida badiiy jihatdan yuqori saviyada yaratilgan
sahna asarlari yetarli b o ‘lmadi.
X X asrning 6 0 -80 -yillard a о ‘zbek ad ab iyoti m urakkab
y o ‘lni bosib o ‘tdi. Darhaqiqat, m am lakat ijtimoiy hayotidagi
71

---

ziddiyatlar, dabdababozlik, s o ‘z erkinligining cheklanganligi
o ‘zbek adabiyoti rivojiga salbiy ta’sir k o ‘rsatdi. Biroq bunday
t o ‘siq la r ijo d ja r a y o n in i t o ‘x ta tib q o ‘ya o lm a d i. Z o ta n ,
a d a b iy o tim iz sh axsga sig 'in ish davridagi ad olatsizlik la rn i
tu zatish yillarida ham o ‘z vazifasin i, o ‘z burchini bajarish
y o ‘lida m a’lum yutuqlarga erishdi. Adabiyotning hayot bilan