Professor:
Dilshoda Begimova
Student:
Faridun Egamov
II-Variant
Savollar:
1. Markazdan boshkariladigan iqtisodiy tizim
2. Milliy hisoblar tizimi
3. " Uzbekistan iqtisodieti" fanining boshka fanlar bilan alokasi
Javoblar:
1.
O‘zbekistonda markazlashgan rejali iqtisodiyot mavjud, ya’ni
hukumat iqtisodiy faoliyatni boshqarish va qarorlar qabul qilishda
katta rol o‘ynaydi. Bu tizimda davlat iqtisodiy siyosatni belgilaydi,
iqtisodiy rivojlanish rejalarini tuzadi va iqtisodiyotning turli
tarmoqlariga resurslar ajratadi. Davlat, shuningdek, mamlakatning
ko'plab asosiy sanoat tarmoqlari va infratuzilmalariga egalik qiladi va
ularni boshqaradi va davlat korxonalari, subsidiyalar va narxlarni
nazorat qilish kombinatsiyasi orqali bozor faoliyatini tartibga soladi.
Iqtisodiyotni liberallashtirish va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga
qaratilgan islohotlarga qaramasdan, Oʻzbekiston iqtisodiyoti asosan
markazlashtirilgan tarzda rejalashtirilgan boʻlib qolmoqda, bunda
hukumat iqtisodiy hayotning koʻp jabhalari ustidan muhim nazoratni
saqlab qoladi.
2.
O'zbekiston Milliy hisoblar tizimi. Ushbu tizim milliy daromad,
ishlab chiqarish, iste'mol, sarmoya va savdo ko'rsatkichlarini o'z
ichiga olgan mamlakatning iqtisodiy faoliyati to'g'risidagi
ma'lumotlarni to'plash, jamlash va taqdim etish uchun javobgardir.
Milliy buxgalteriya tizimi O‘zbekiston iqtisodiyoti samaradorligini
o‘lchash va tahlil qilish uchun asos yaratadi hamda siyosatchilarga
iqtisodiy siyosat va tashabbuslar bo‘yicha asosli qarorlar qabul
qilishda yordam beradi. Milliy buxgalteriya hisobi tizimi tomonidan
ishlab chiqarilgan ma'lumotlar xalqaro taqqoslash va mamlakatning
iqtisodiy maqsad va vazifalariga erishish yo'lini kuzatish uchun ham
qo'llaniladi.
3.
Siyosatshunoslik: Oʻzbekiston iqtisodiyotiga mamlakatning
siyosiy tizimi va siyosati taʼsir koʻrsatadi. Hukumat iqtisodiy
faoliyatga rahbarlik qilish va qarorlar qabul qilishda muhim rol
o'ynaydi va iqtisodiy islohotlar ko'pincha siyosiy mulohazalar asosida
amalga oshiriladi.
Xalqaro aloqalar: Oʻzbekiston iqtisodiyoti boshqa davlatlar,
jumladan, savdo sheriklari, investorlar va xalqaro moliya institutlari
bilan munosabatlari asosida ham shakllanadi. Mamlakatning Shanxay
Hamkorlik Tashkiloti kabi mintaqaviy iqtisodiy tashkilotlarga a'zo
bo'lishi ham uning iqtisodiyotiga ta'sir qiladi.
Geografiya: Oʻzbekistonning Markaziy Osiyo chorrahasida
joylashganligi uni savdo va savdo uchun muhim markazga aylantiradi
va neft va tabiiy gaz kabi tabiiy resurslar uning iqtisodiyotining
muhim omili hisoblanadi.
Demografiya: O’zbekiston aholisining soni, tuzilishi va joylashishi
ham uning iqtisodiyotida muhim rol o’ynaydi. Misol uchun,
mamlakat aholisining qarishi va tug'ilish ko'rsatkichlarining pasayishi
uning ishchi kuchi va iqtisodiy o'sishiga ta'sir qilishi mumkin.
Tarix: Oʻzbekiston iqtisodiyoti oʻzining tarixiy tajribasi, jumladan,
Sovet Ittifoqi tarkibida boʻlgan davri va 1991 yilda mustaqillikka
oʻtishi bilan shakllangan. Ushbu tarixiy sharoitni tushunish
Oʻzbekiston iqtisodiyotining hozirgi holatini tushunish uchun muhim
ahamiyatga ega.
Umuman olganda, Oʻzbekiston iqtisodiyoti siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy
va tarixiy omillarning murakkab oʻzaro taʼsirida boʻlib, boshqa
koʻplab fan va fanlar bilan bogʻliqdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |