Саволлар жавоблари

1969 Vena konvensiyasi Статья 26. Pacta sunt servanda. Shartnomaning har bir ishtirokchilari uchun majburiydir va ular tomonidan vijdonan bajarilishi kerak.


Казус 13
2000 йилда “Ф” давлати ҳамда “Х” давлати ўртасида зиддиятли ҳолат вужудга келди. “Х” давлати “Ф” давлатига қўшниси ва иттифоқдоши ҳисобланган “Й” давлати ҳудудига тарихий ворислик ҳуқуқи мавжудлигини важ қилиб, қўшин киритди. Бунга жавобан “Ф” давлати “Х” давлати раҳбариятига, аввал расмий тарзда тинч йўл билан қўшинларини олиб чиқиб кетишини талаб қилди, лекин мазкур талаб натижасиз қолгач, “Ф” давлати ҳам ўз қўшинини “Й” давлат ҳудудига киритиб, “Х” давлати ҳарбийларини мазкур ҳудуддан бир қатор жанглар билан суриб чиқарди. Ушбу ҳарбий тўқнашувлар вақтида иккала давлат ҳарбийлари томонидан геноцид жинояти содир этилди. Шу билан бир қаторда, “Й” давлати ҳарбийлари ҳам халқаро жиноятлар содир этганлиги маълум бўлди.
2008 йилда “Х” давлати Халқаро жиноят суди Статути (Рим статути)ни ратификация қилди. 2011 йилда Халқаро жиноят суди “Й” ҳудудида 2005 йилда юз берган ҳарбий тўқнашувлар вақтида содир этилган ҳарбий жиноятлар бўйича иш қўзғатиш ҳақида қарор қабул қилди. “Ф” ва “Й” давлатлари Халқаро жиноят суди Статутини ратификация қилмаган.
Савол: Мазкур ҳолатга халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган норма ва принциплари асосида баҳо беринг ҳамда халқаро жиноятларни Халқаро жиноят суди Статути, БМТнинг геноцид жиноятларини олдини олиш ва уни жазолаш тўғрисидаги конвенцияси қоидалари асосида ҳуқуқий таҳлил қилинг.
1969 Vena konvensiyasi Статья 26. Pacta sunt servanda. Shartnomaning har bir ishtirokchilari uchun majburiydir va ular tomonidan vijdonan bajarilishi kerak.
Статья 34. Общее правило, касающееся третьих государств
Shartnoma uchinchi davlatining roziligisiz u uchun huquq va majburiyatlarni yaratmaydi.
Статья 36. Договоры, предусматривающие права для третьих государств
Agar shartnoma ishtirokchilari ushbu qoida vositasida yo uchinchi davlatga yo u tegishli bo`lgan bir guruh davlatlariga yo barcha davlatlarga bu huquqni berish istagida bo`lsa, va uchinchi davlat bunga rozi bo`lsa, uchinchi davlat uchun huquq ushbu shartnoma qoidasi bo`yicha vujudga keladi. Agar shartnomada boshqacha qoidalar nazarda tutilmagan bo`lsa uchinchi davlatning roziligi uning aksi dalillari aniqlanmagunga qadar mavjud bo`ladi.
Xalqaro jinoyatlar to`g`riidagi Rim statutening 1998 17-iyul 6 moddasiga muvofiq genotsid bu muayyan millat yoki ellatni yo`qotilishiga qaratilgan harakat hisoblanadi. (1948 9-dekabr genotsid jinoyatining ogohlantirilishi va u uchun javobgarlikgi konvensiyasi)
125 moddasiga muvofiq ushbu hujjat ratifikatsiya qilinishi lozim.
F davlat X davlat rahbariyatidan avval rasmiy tarzda tinch yo`l bilan qo`shin bilan olib chiqib ketishini so`radi. Uning talabi BMTning 6 bobi ya`ni nizolarni tinch yo`l bilan hal etishni taklif qildi. (33-38 modda).
1970 yilgi xalqaro huquq tamoyillari to`g`risidagi deklaratsiyasiga muvofiq har bir davlat xalqaro nizolarni hal etishda kuch ishlatish yoki kuch bilan tahdid solishda o`zini tiyishi lozim. berib o`tilgan.
1907 yilda qabul qilingan Gaaga konvensiyasida davlatlar o`rtasidagi urush harakatlari ogohlantirishdan boshlanishni talab qiladi. Bu ikki xil shaklda amalga oshiriladi. 1. Asosiy ravishda urush e`lon qilish.2. ultimatum, ya`ni bir davlatning ikkinchi davlatga e`tirozlari bajarilmasa ushbu davlatlarga qarshi urushni boshlashdir.