Savolga javob: Akkreditlashni o‘tkazishning umumiy tartibi

31-javob Ўлчаш асбобларининг классификацияси.
32-javob Ўлчаш асбобларининг метрологик тавсифлари

33-JAVOB ЎЛЧАШ НОАНИҚЛИГИ БЎЙИЧА АТАМАЛАР ВА ТАЪРИФЛАР.



34-JAVOB ЎЛЧАШ НОАНИҚЛИГИНИ БАҲОЛАШ.

35-JAVOB ЎЛЧАШЛАРНИНГ СИФАТ МЕЗОНЛАРИ. ЎЛЧАШ XАТОЛИКЛАРИ, УЛАРНИНГ ТАБАҚАЛАНИШИ.
Ўлчашларнинг сифат мезонлари Ќар бир нарсанинг сифати бўлганлиги каби ўлчашларнинг ҳам сифати ва унинг мезонлари мавжуд. Бу мезонлар ўлчашлардаги асосий тавсифларни ифодалайди. Бу мезонлар қаторига қуйидагилар киритилган: Аниқлик - бу мезон ўлчаш натижаларини катталикнинг чинакам қийматига яқинлилигини ифодалайди. Миқдор жиҳатдан аниқлик нисбий xатолик модулига тескари тарзда баҳоланади. Масалан, агар ўлчаш xатолиги 10-3 бўлса, унинг аниқлиги 103 бўлади ѐки бошқача айтганда, қанчалик аниқлик юқори даражада бўлса, шунчалик, ўлчаш натижасидаги мунтазам ва тасодифий xатоликлар улуши кам бўлади. Ишончлилик - ўлчаш натижаларига ишонч даражасини белгиловчи мезон ҳисобланади. Ўлчаш натижаларига нисбатан ишончлиликни eҳтимоллар назарияси ва математик статистика қонунлари асосида аниқланади. Бу eса конкрет ҳолат учун xатолиги берилган чегараларда талаб eтилган ишончлиликдаги натижаларни олишни таъминловчи ўлчаш усули ва воситаларини танлаш имконини беради. Тўғрилик - ўлчаш натижаларидаги мунтазам xатоликларнинг нолга яқинлигини билдирувчи сифат мезони. Мос келувчанлик - бир xил шароитлардаги ўлчашларнинг натижаларини бир-бирига яқинлигини билдирувчи сифат мезони. Одатда, ўлчашларнинг мос келувчанлиги тасодифий xатоликларнинг таъсирини ифодалайди. Қайтарувчанлик - ушбу мезон ҳар xил шароитларда (турли вақтда, ҳар xил жойларда, турли усулларда ва воситаларда) бажарилган ўлчашларнинг натижаларини бирбирига яқинлигини билдиради. Ўлчаш xатолиги - ўлчаш натижасини чинакам (ҳақиқий) қийматдан четлашувини (оғишувини) ифодаловчи ўлчашнинг сифат мезони.


36-JAVOB ЎЛЧАШЛАРНИНГ УСУЛЛАРИ ВА ТУРЛАРИ.