Savol va topshiriqlar

12. M. Kaddafiy faoliyati haqida so‘zlab bering.

Liviya Birinchi jahon urushi yillaridan 1943-yilgacha Italiya mustamlakasi bo‘lib keldi. 1943-yilda Italiya ittifoqchilarga taslim bo‘lgach, Fransiya va Buyuk Britaniya boshqaruviga o‘tdi. 1951-yilda Liviya mustaqil davlat deb e’lon qilindi. Liviyada monarxiya qaror topdi. Qirol Idris I tashqi siyosatda, birinchi navbatda, Buyuk Britaniya va AQSH bilan yaqinlashish yo‘lini tutdi. Chunonchi, 1953-yilda mamlakat hududida Buyuk Britaniya, 1954-yilda esa AQSHning harbiy bazalarini tashkil etish haqida bitimlar imzolandi. Shu tariqa buyuk davlatlar o‘zlarining Afrikadagi manfaatlarini himoya qilishda Liviyani tayanch nuqtasiga aylantirdilar. Biroq Idris I siyosati harbiylar orasida norozilik tug‘dirdi. Ular 1969-yil 1-sentabrda harbiy to‘ntarishni amalga oshirdilar. To‘ntarishga polkovnik M. Kaddafiy (1942-

yilda tug‘ilgan) rahbarlik qildi. Hokimiyat inqilobiy qo‘mondonlik kengashi qo‘liga o‘tdi. To‘ntarish natijasida monarxiya ag‘darildi. Mamlakat Liviya Arab Respublikasi deb e’lon qilindi. Buyuk Britaniya va AQSH 1970-yilda Liviyadan o‘z harbiy qismlarini olib chiqib ketishga majbur bo‘ldi.