Savol javoblar


Газлар, уларнинг турлари, физикавий ва кимёвий хоссалари



Download 10,16 Mb.
bet10/56
Sana05.04.2022
Hajmi10,16 Mb.
#529551
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   56
Bog'liq
Нефть ва газ саноати мухандислари учун қўлланма

Газлар, уларнинг турлари, физикавий ва кимёвий хоссалари.

  • Газларга доир Авогадро қонуни: бир хил шароитда ва тенг хажмида олинган газларда молекулалар сони тенг бўлади.
  • Барча элементлар хосил қилган мураккаб моддаларни икки гурухга ажратиш мумкин: органик ва анорганик моддалар.
  • Органик моддалар - углероднинг водород ва бошқа элементлар билан хосил қилган бирикмалари.
  • Анорганик моддалар - углероддан ташқари барча элементнинг ўзаро хосил қилган мурракаб бирикмалари. Лекин бундай ажратиш маълум даражада шартли бўлиб, углероднинг айрим бирикмалари, масалан углерод оксидлари, карбонат кислота тузлари анорганик моддаларга киритилади.
  • Анорганик модданинг энг мухим синфлари: оксидлар, асослар, кислоталар ва тузлар.

Моддаларнинг бир – биридан фарқ қиладиган ёки бир-бирига ўхшайдиган белгилари уларнинг хоссалари дейилади.

  • Моддаларнинг бир – биридан фарқ қиладиган ёки бир-бирига ўхшайдиган белгилари уларнинг хоссалари дейилади.
  • Моддаларнинг физикавий хоссалари деганда уларнинг агрегат холати (газ, суюқлик ёки қаттиқ модда эканлиги) ранги, хиди, зичлиги, сувда эрувчанлиги, иссиқлик ва электр ўтказувчанлиги, суюқланиши хамда қайнаш температуралари тушинилади.
  • Моддалар бошқа модда билан реакцияга киритиш ёки парчаланиб бошқа моддага айланиш хусусияти учун кимёвий хоссаси дейилади.
  • Моддалар таркиби ўзгармасдан содир бўладиган ходисалар физи-кавий ходисалар дейилади.
  • Масалан – йирик тошдан шағал ва қум тайёрлаш
  • Моддалар таркиби ўзгариши билан содир бўладиган ходиса кимёвий ходисалар дейилади.
  • Моддалар хоссасини ўзида сақлайдиган унинг энг майда заррачаси молекула дейилади.

Метан гази, хоссалари ва ишлатилиши.

  • Табиатда ўсимлик ва хайвон организмлари қолдиқларининг хавосиз жойда парчаланиши натижасида хосил бўлади. Ботқоқлик ховузлардан газ пуфакчаларни чиқиши шу билан тушинтирилади. Баъзан метан тошкўмир қатламларидан хам чиқади ва шахталарда йиғилиб қолади. Метан табиий газнинг асосий массасини (80-97%)ташкил қилади.У нефть қазиб чиқаришда ажралиб чиқадиган газ таркибида хам бўлади.Табиий ва нефть газлари таркибига С2Н6, пропан С3Н8, бутан С4Н10 ва баъзи бир бошқа газлар хам киради. Нефть таркибида газ холидаги суюқ ва қаттиқ тўйинган углеводородлар бўлади.
  • Физикавий хоссалари: Метан-рангсиз,хидсиз газ,хаводан деярли 2 марта енгил,сувда кам эрийди. Этан, пропан, бутан нормал шароитларда –газлар, пентандан то пентадекангача –суюқликлар, кейинги гомологлари эса қаттиқ моддалар.Пропан ва бутан босим остида одатдаги хароратда хам суюқ холда бўлиши мумкин. Тўйинган углеводородлар хавосиз жойда, қаттиқ қиздирилганда (1000 0Сдан юқори) парчаланади.
  • Метан жуда хам турли-туман сохаларда ишлатилади: Метан табиий газ хамда ёқилги сифатида ишлатилади. Метан метанол, сирка кислота, синтетик каучук, синтетик бензин ва жуда кўп бошқа қимматбахо махсулотлар олишда дастлабки хомашёдир.
  • Хавога нисбатан зичлиги – 0,55
  • Ўз-ўзидан ёниш харорати – 537 0С
  • Портлаш оралиғи (ПДВК) – 5 – 15 % гача
  • Рухсат этилган миқдори (ПДК) – 300 мг/м3.

Download 10,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish