Savol-javoblar

Ahmad Yassaviy 
№ 
Savol 
Javob 
1 
Ahmad Yassaviy o’z asarida kimlarning mashhar kuni armon yo’qdir 
deydi? 
Ish yo’lida jon bergan insonni 
2 
Ahmad Yassaviy nimaga shum sifat beradi? 
Nafsga 
3 
Muqir so’zi qaysi tildan olingan va qanday manoni anglatadi? 
Iqror bo’lmoq 
4 
A. Yassaviy ishqni nimaga o’xshatadi? 
Bebaho dur-u gavharga 
5 
A. Yassaviyning fikricha to’g’ri yo’l nimaga olib keladi? 
Haqiatni anglashga 
6 
Tasavvufdagi to’rt asosiy bosqichni ketma-ketlikda yozing? 
Shariat, tariqat, ma’rifat, 
haqiqat 
7 
Ahmad Yassaviydan merosi qanday? 
“Hikmat” 240 she’r 
8 
Ahmad Yassaviy Buxoroda kimdan tahsil oladi? 
Yusuf Hamadoniydan 
9 
Ahmada yassaviy qaysi ijodkorning tog’asi deb qayd etilgan? 
Atoyi 
10 Kim Ahmad Yassaviyga alohid ehtirom bilan qaragan? 
Amir Temur 
11 Alisher Navoiy ishq tasnifiga bag’ishlab qanday doston yozgan? 
“Nasoyim ul-muhabbat” 
12 Kim Turkistonda Ahmad Yassaviyning qabri o‘rnida muhtasham 
maqbara qurdiradi. 
Amir Temur 
13 Ahmad Yassaviyning tahalluslarini yozing. 
«Qul Xoja Ahmad», «Xoja
Ahmad Yassaviy»,
«Ahmad ibn Ibrohim», 
«Sulton Xoja Ahmad
Yassaviy», «Yassaviy
miskin Ahmad», 
«Miskin Yassaviy»,
«Xoja Ahmad»,«Ahmad»,
«Ahmadiy»,«Qul Ahmad»,
«Miskin Ahmad»
14 Yassaviy nimani inson ma’naviyatini yuksaltiruvchi muhim omil
sifatida bila- di. 
Tasavvufni 
15 Yassaviy asarlarida tasavvufga aloqador atamalarni yozin. 
Pir, darvish, oshiq, obid, 
oqil, zohid, ishq, tolib, 
ummat, rasul, shayton, 
iymon 
15 Yassaviy ijodida og’zaki ijod bilan bog’liq atamalarni yozing. 
yo‘l, rabot, karvon, o‘q 
16 Yassaviy she’riyatida qanday oshiq mashhar kuni armoni yo’q deb 
aytadi? 
Yaxshilarga xizmat qilib
duo olg‘onni// nafsni yengsa 
17 Yassaviy nimani pesh(hunar) qilishni aytadi? 
Qanoatni 
18 «buni ko‘rmagan kishi bilmas va bunga yetmagan kishi bovar (ishonch)
qilmaskim, hijron-u firoq mundin iboratdur...» nafs haqidagi ushbu 
fikr kimga tegishli. 
Alisher Navoiy 
19 Qaysi ijodkor o’zini tuproqqa tenglashtiradi? 
Ahmad Yassaviy 

---

5 
20 Yassaviy sheriyati aksariyat qaysi vaznda yozilgan? 
Barmoq vaznida 
21 1.
Qayerda tug’ilgan?
Yassi yaqinidagi Sayram 
shahrida 
22 Otasi kim?
Ibrohim – Turkistonning 
mashhur shayxlaridan 
23 Onasi kim ?
Qorasoch momo nomi bilan 
mashhur 
24 Yassaviy she’riyatining keng tarqalishi va xalq orsida sevib 
o’qilishining asosiy sabablaridan biri nima?
Xalq og’zaki ijodiga yaqinligi 
25 2.
Tasavvuf negizida nima turadi?
Ruhiy tarbiya 
26 Nimaga nisbatan insonnning kamolotiga xalaqit beradigan yovuz va 
yaramas kuch sifatida baho beriladi 
Nafsga 
27 “Shariatsiz tariqatga kirib bo’lmas”, “Tariqatga shariatsiz kirganlarni 
Shayton kelib iymonini olar emish”, So’finaqsh bo’lding vale hargiz 
musulmon bo’lmading” misralari muallifi kim? 
Yassaviy 
28 Arabchada “iqror bo’moq, bo’yniga olmoq” ma’nolarini anglatuvchi 
so’z? 
Muqir 
29 Yassaviy ishq dardiga uchragan odamda bo’ladigan ruhiy o’zgarishlarni 
nimaga o’xshatadi?
1. o’tga tushgan odam holiga;
2. Sham atrofida 
aylanayotgan kapalakka 
30 Axgar so’zining ma’nosi? 
Laxcha cho’g’ 
Atoyi 
№ 
Savol 
Javob 
1 
Atoyi qayerda tug’iladi? 
Balxda
2 
Atoyi qaysi g’azalida kiprikni jorubga o’xshatadi? 
“Begim” 
3 
Atoyi kimning saroyida hizmat qiladi 
Mirzo Ulug’bekning 
4 
Atoyi g’azallarida parilarning yashash joyi deb qayer tilga olinadi? 
Bog’i Eram 
5 
Navoiy qaysi asarida Atoyining hayoti va iiodiga to’xtalib o’tadi? 
“Majolis un-nafois” 
“Nasoyim ul-muhabbat” 
6 
Atoyidan nechta g’azal bizgacha yetib kelgan? 
260 ta 
7 
Bo’yra nima? 
Qamishdan to’qilgan narsa 
8 
Atoyining qo’lyozma nusxasi qayerda saqlanadi? 
Sankt-Peterburgda 
9 
«Mavlono Atoyi Balxda bo‘lur erdi. Ismoil ota farzandlaridindur, 
darveshvash va xushxulq, munbasit (ochiq chehrali) kishi erdi. O‘z 
zamonida she’ri atrok (turkiy tilda so‘zlovchilar) orasida ko‘p shuhrat 
tutti.” Atoyi haqidagi bu malumot qaysi asardan? 
«Majolis un-nafois» 
10 Ul sanamkim suv yaqosinda paritek o‘lturur,
G‘oyati nozuklukindin suv bila yutsa bo‘lur. San’atlarni aniqlang. 
Mubolag’a, tashbeh,
11 
Jamoling vasfini qildim chamanda, 
Qizordi gul uyottin anjumanda. 
San’atlarni aniqlang. 
Husni ta’lil, tashxis, tanosub 
12 
Solib borma meni, ey Yusufi husn, 
Bukun Ya’qubtek bayt ul-hazanda. 
San’atlarni aniqlang. 
Talmeh, tashbeh 

---

6 
13 Bayt ul-hazan nima? 
G’am uyi. 
14 Ya’qubni Yusufsiz hayoti qanday nomlamadi? 
Bayt ul-hazan 
15 Atoyi yorning qop-qora sochini nimaga o’xshatadi? 
Laylat ul-qadrga 
15 Atoyi yorning oppoq yuzini nimaga qiyoslaydi? 
Subhi soddiqa 
16 Ular qiyomatda yaxshi qismatga ega bo‘lish uchun toat-ibodat qilish 
pora evaziga ish bitirishga o‘xshash narsadir. Gap kimlar haqida 
bormoqda? 
Jannatga kirish uchun toat 
ibodat qiladigan kimsalar 
haqida 
17 Atoyi yorning qop-qora ko’zlarini qanday tashbehlaydi? 
Qaroqchiga
18 Qaysi g’azalida g‘azalida ma’shuqa achchiq-tiziqlaridan, nozlaridan
hayratga tushgan oshiq ho- latini ifoda etadi. U yor g‘azabiga
duchor bo‘ldi, lekin aybi ne ekanini bilmaydi. Shu bois uni savollar 
qiynaydi. 
«Netti, ne bo‘ldi?»
19 Qaysi ijodkor yor yuzining rangini anorga o’xshatadi? 
Atoyi
20 Shе’riy asarda shoirning murojaat qilgan obyеktiqaysi san’atni 
vujutga keltiradi? 
Nido 
21 Navoiy qaysi asarida Atoyining otasi – Ismoil ota haqida to’xtalib, u 
kishini Yassaviyning inisi – Ibrohim otaning o’g’li ekanligini yozib 
qoldirgan? 
“Nasoyim ul-muhabbat” 
22 Navoiyning “Majolis un-nafois” asarida adibning qaysi misralari misol 
tariqasida keltirilgan? 
Ul sanamkim suv yaqosinda 
paritek o’ltiirur,
G’oyati nozuklukidin suv bila 
yutsa bo’lur 
23 Atoyi g’azallarining ko’p qismini qaysi aruzning qaysi bahrida yozgan?
Ramal bahrida 
24 Atoyi jannatdan ko’ra nimani afzal ko’rishini yozadi?
yor eshigining tufrog’i 
25 Yusufni kimlar aldab otasi oldidan olib, dalaga olib chiqib ketib bir 
quduqqa tashlaydilar? 
Akalari 
26 Yusuf tashlangan quduq mumtoz adabiyotda qaysi istiloh (termin)ga 
ishora qiladi?
“chohi zaqan” (iyak ostidagi 
chuqurcha)
 
27 “Ayoqing qanda bo’lsa, boshim anda…” qanday she’riy san’at 
qo’llangan?
Tazod
28 Allohni jannatga kirish umidi bilangina sevuvchi zohidlar qanday 
atalgan?
Naqdni nasiyaga almashgan 
nodonga 
29 Orif kim? 
Kecha-yu Kunduz Xudoga 
iltijo qiluvchi zot 
30 Tobutni to’rt oyoqli cho’bin ot ga qiyoslagan ijodkor kim? 
Ahmad Yassaviy