Sanoat. Uning milliy iqtisodiyot rivojidagi roli va o’rni

Sanoat iqtisodiyotning eng yetakchi tarmog’i

Reja:
1. Sanoat. Uning milliy iktisodiyot rivojidagi roli va o’rni

2. Sanoat tarmoqlari va ularning rivojlanishi


Sanoat. Uning milliy iqtisodiyot rivojidagi roli va o’rni
Sanoat – moddiy ishlab chikarishning eng yirik yetakchi tarmogidir. Unda mexnat kurollari (vositalari), mexnat buyumlari va xalk iste’mol tovarlarining kupchilik kismi yaratiladi: mashina va mexanizmlarning barcha turlari, bino va inshootlarning konstruktiv elementlari ishlab chikariladi, yer osti boyliklari kazib olinadi, mineral, usimlik va xayvon xomashyosiga ishlov beriladi, keng iste’mol mollari tayyorlanadi va x.k.lar.
Sanoat xalk xujaligining barcha tarmoklarini ishlab chikarish vositalari, mexnat kurollari bilan ta’minlaydi. Milliy iktisodiyot, fan, maorif, madaniyat, soglikni saklash, sport, turizm va boshka soxalar rivoji sanoatning tarakkiyot darajasiga boglik.
Ishlab chikarish kuchlari va munosabatlari tarakkiyotida sanoatning tarixiy roli bekiyosdir. Shu sababli uning rivoji va samaradorligi kanchalik yukori bulsa, davlatning mavkei shunchalik kuchli buladi va axoli turmush darajasi yanada yaxshilanib boradi.
Sanoat jamiyatning yetakchi kuchi bulgan ishchilar sinfini uzida birlashtiradi. Sanoat rivoji tufayli unda band bulgan xodimlarning soni kupayadi, ularning bilimi va ilmi, maxorati ortadi, kadrlar saloxiyati yukori darajaga kutariladi.
Sanoat soxasida mexnatni ijtimoiy tashkil kilishning eng oliy turi, konsentrasiyaning yukori darajasi va shu asosda ijtimoiy ishlab chikarishni uyushtirishning ilgor usullari – ixtisoslashtirish, kooperativlashtirish va kombinatlashtirish, ishlab chikarishni potok tizimi yordamida uzluksiz tashkil etish ustunlik kiladi.
Fakat yirik mashina industriyasigina fan va texnikaning barcha yutuklarini mujassamlashtirib, mexnatni texnika bilan kurollantirishi va unumdorligini yukori darajaga kutarishi mumkin.
Sanoat va ayniksa, uning eng muxim soxasi bulgan ogir sanoat mamlakatda kengaytirilgan takror ishlab chikarishning asosi xisoblanadi. U moddiy - texnika vositalarini uzi va boshka tarmoklar uchun takror ishlab chikarish bilan bir vaktda jamiyat a’zolari urtasidagi ijtimoiy - ishlab chikarish munosabatlarini takomillashtirib xam boradi.
Sanoat kishlok xujaligi ishlab chikarishini kayta kurishning negizi xisoblanadi. Uni yangi texnika bilan ta’minlash orkali fermer, shirkat, dexkon xujaliklarini va boshka shakllarda faoliyat kursatayotgan sub’yektlarni iktisodiy va madaniy jixatdan yukori darajaga kutarishga, shaxar bilan kishlok urtasidagi muxim tafovutlarni yukotishga, dexkon mexnatini industrial mexnatga aylantirishga yordam beradi.
Sanoat - mamlakat mudofaa kobiliyatinining moddiy manbai, dunyoda tinchlikni saklashning muxim omili, mamlakatlar mustakilligini va birdamligini ta’minlovchi muxim soxadir. Chunonchi mamlakatimizda mudofaa kobiliyatini mustaxkamlashda sanoatning roli muxim.
Barcha mamlakatlarning siyosiy, iktisodiy va tashkiliy intilishlari, xujalik jixatidan xamkorligi sanoat soxasida xam uz ifodasini topadi. Tabiiy, mexnat resurslaridan, fan va texnika yutuklaridan foydalanish imkoniyatlari kengayishida sanoatning axamiyati salmokli.
Sanoat uchun fan-texnikaning uzluksiz tarakkiyoti va ishlab chikarishning yutuklari bilan kurollanishi darajasining usishi xarakterlidir. Unda elektrlashtirish, elektronizasiyalash, ishlab chikarishni avtomatlashtirish, kompyuterlashtirish va kimyolashtirish soxasidagi ilgor yutuklardan keng foydalaniladi. Ularni tinchlik maksadlarida kullaydi.