Sanliq: ta`rtip ha`m sanaq san. Latin ha`m grek sanliq alding`i qosimtalari



Download 1,43 Mb.
Sana10.03.2022
Hajmi1,43 Mb.
#488333
Bog'liq
17 - Mavz, qq tilinde


17- tеma: Sanliq:ta`rtip ha`m sanaq san.Latin ha`m grek sanliq alding`i qosimtalari
De gustibus et coloribus non est disputandum-Ta`m va rang haqida tortishmaydilar
Summum bonum medicinae sanitas- Salomatlik tibbiyotning oliy maqsadidir
Temanin` maqset ha`m waziypalari: sanaq ha`m qatarliq sanlardi uyreniw,latin grek sanliq aldingi qosimtalarin u`yreniw,anatomiyaliq ha`m farmacevtik terminlerde sanliq alding`i qosimtalarin ajratip biliw:

Turlanish
Rod

m

F

Ǹ

I


-ae


II

-i




III

-es

-a, -ia (-e, -al, -ar qo‘shimchali otlar)

IV

-us


-ua

V


-es






Arab sanalri

Sanaq sanlar

Tartib sanlar

Rim sanlari

1

unus, a, um

primus, a, um

I

2

duo, duae, duo

secundus, a, um

II

3

tres, tria

tertius, a, um

III

4

Quattuor

quartus, a, um

IV

5

Quinque

quintus, a, um

V

6

Sex

sextus, a, um

VI

7

Septem

septimus, a, um

VII


8

Octo

octavus, a, um

VIII

9

Novem

nonus, a, um

IX

10

Decem

decimus, a, um

X

11

Undecim

undecimus, a, um

XI

12

Duodecim

duodecimus, a, um

XII

13

Tredecim

tertius decimus, a, um

XIII

14

Quattuordecim

quartus decimus, a, um

XIV

15

Quindecim

quintus decimus, a, um

XV

-us

-or+is

-er+is

-ur+is

-ut+is

-ud+is

Ǹ

f

corpus, oris n

viscus, eris ǹ

crus, cruris n

senectus, utis f

incus, udis f

Sanaq sanlar arasinda tek ǵ`ana (1) unus, a, um;(2) duo, duae, duo;(3) tres, tria rod qosimtasina iye .


Misali: unus musculus – bitta mushak duo musculi – ikkita mushak (lar) una costa – bitta qovurg‘a duae costae – ikkita qovurg‘a (lar) unum ligamentum – bitta boylam duo ligament – ikkita boylam(lar) tres musculi –uchta mushak (lar) tres costae – qovurg‘a (lar) tria ligamenta – uchta boylam(lar) Qatarliq sanalar I topar kelbetlikleri siyaqli seplenedi ha`m maslasadi.


Tartib sanlarda sanliq penen atliqtin` baylanisiw to`mendegishe boladi. Bunda 1- ha`r dayim atliq jaziladi,atliqtin rodina maslasip ta`rtip san jaziladi.
Misali: Nervus secundus – ikkinchi nerv;
dens tertius – uchinchi tish;
ligametum quintum – beshinchi boylam;
costa prima – birinchi qovurg‘a



Anatomik terminologiyada latin tilindegi sanliq prefikslari,

farmacevtik ha`m klinik terminologiyada bolsa grek tilindegi sanliq prefikslar xizmetinde qollaniladi



 

Lotin prefikslari

Misollar

Yunon prefikslari

Misollar

yarim

semi-

semilunaris, e
yarimoysimon

hemi-

hemispherium, i n
yarim palla

bir

uni-

unicornis, e
bir shoxli

mono-

mononucleosis, is f
mononukleoz

ikki

bi-

biceps, ipitis
ikki boshli

di-

dicheilia, ae f
qo‘sh lab

uch

tri-

trigeminus, a, um
uch shoxli

tri-

trioxazinum, i n
trioksazin

-us

-or+is

-er+is

-ur+is

-ut+is

-ud+is

Ǹ

f

corpus, oris n

viscus, eris ǹ

crus, cruris n

senectus, utis f

incus, udis f



to‘rt

quadri-

quadriceps, ipitis
to‘rt boshli

tetra-

tetraboras, atis m
tetraborat

besh



pent-

pentaminum, i n
pentamin

olti



hex-

hexenalum, i n
geksenal

yetti



hept-

heptylresorcinum, i m
geptilrezorsin

sakkiz



octo-

octoestrolum, i n
oktestrol

Hiermit komme ich zum Schluss
VIELEN DANK FÜR IHRE AUFMERKSAMKEIT
Hiermit komme ich zum Schluß.
VIELEN DANK FÜR IHRE AUFMERKSAMKEIT
Download 1,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish