Sana yil Geofrafiya fani Sinf: 9

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______


- Mavzu: Turizm. Atrof –muhitni muhofaza qilish. 4-Nazorat ishi
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga atrof –muhitni muhofaza qilish. Turizm haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. 1. Transport turlari bo‘yicha yetakchi mamlakatlar ro yxatini fuzing va uning tahlilini daftaringizga yozib qoying.2. Daftaringizga quvur transporting asosiy yo‘nalishlarini tushiring.?
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: Yevropa aholisi, shaharlari zich joylashgan, sanoat va qishloq xo'jaligi ishlab chiqarish. yuqoki bo'lgan, transport va turizm rivojiangan regiondir. Bu esa atrof-muhitning ifloslamshiga ta’sir ko'rsatadi.Bu borada birmchi o'rinda hududning asosiy joylaimi egallagan iflos sanoat ishlab chiqarishlami nazarda tutish kerak. Masalan, ko'mir konlar. hamda Reyn, Rona, Luara va boshqa daryolardagi GES lar shular jumlasidandir.Regionning atrof-muhitiga tobora Jipslashib borayotgan qishloq xo'jaligi katta ta’sir ko'rsatmoqda. Avtomobil sanoatining yuqori daraJUJa rivojlanishi, havoda yuk tashish hajmining kengayishi, dengiida kema qatnovlaiiinug ko'payishi ham atrof-muhitga ta’sir etmay qo'ymaydi. Oxirgi paytda dengi/bo yi va tog'li rayonlarda turizmning ham tez sur’atlar bilan rivojlanishi atrof-muhitga salbiy ta’sir ko'rsatmoqda. Ammo, umumiy o'xshashliklarga qaramasdan, ekologiya sohasida Yevropa regionlari o'rtasida, ayniqsa. G'arbiy va Sharqiy Yeviopa o'rtasida tafovut mavjuddir.Yevropada 1973- yilda atrof-muhitni muhofaza qilish to'g'risidagi Yevropa Ittifoqi davlatlarining birinchi dasturi qabul qilindi. Ikkinchi dastur esa 1977-yilda qabul qilindi. Ekologik muammolarni, atrof-muhitni har xil zararli
ta’sirlardan saqlash, ekologik barqarorlikni yuzaga keltirish uchun tabiat resurslaridan oqilona foydalarLsti ekologik ekspertizalarni tashkil etish maqsadida davlatlararo maxsus komissiya qarorlari qabul qilindi 80 -90- yillarda tabiatni muhofaza qilish va ekologik muammolar to g'lisida 300 dan ortiq hujjatlar qabul qilindi.Bu muammolar ichida toza havoni ifloslantiruvchi kislotali yomg'irdan saqlash Xalqaro konvensiyasi juda muhim o'rin egallaydi.Shuningdek, tabiatni muhofaza qilish fondi Yevropa Ittifoqi tomonidan qo'llab-quvatlana boshlandi. Bundan tashqari, 80- yillaming oxiri va 90- yillarda tabiatni muhofaza qilishning toiiq strategiyasi ishlab chiqild., Atrof-muhitni bir me’yorda ushlab turish maqsadida, 90- yillaming boshlariga kelib, neft mahsulotlaridan,
ko'mir va tabiiy gazdan oqilona foydalanish maqsadida Yevropa Ittifoqi tomonidan
soliqlar tizimi muhokama qilingandan so'ng qabul qilindiiYana shuni ta’kidlash mumkinki, har xil boshqa yo'nalishlar bo'yicha ham qator ishlar amalga oshirildi. Masalan, yo'l harakati intensiv bo'lgan joylarda yashaydigan kishilar Yevropa Ittifoqi tomonidan 140 mln. dona velosiped bilan ta’minlandi.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. Yevropaning asosiy turizm regionlari va markazlari to`g ‘risida nimalami bilasiz?
2. Turizm qaysi davlatlarda katta daromad manbayiga aylangan?
3. Nima uchun atrof-muhitni muhofaza qilish muammosi Yevropa uchun o`ta ahamiyatlidir?
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.