Sana yil Geofrafiya fani Sinf: 9

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________
Sana ___ ______”_________-yil Geofrafiya fani Sinf: 9_______


- Mavzu: Ilmiy texnika inqilobining xo`jalikning o`sish suratlari va rivojlanish darajasiga ta`siri
I. Darsning maqsadi:
a) Ta’limiy: O`quvchilarga ilmiy texnika inqilobining ishlab chiqarishning rivojlanishiga ta`siri haqida ma`lumot berish.
b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish
v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.
II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):
1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.
2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish
v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash. 1. Hozirgi vaqtda mavjud Yevropa Ittifoqi, ASEAN, NAFTA va boshqa iqtisodiy bloklarning tarkibini daftaringizga yozib oling va tahlil qiling.2. Yozuvsiz kartaga iqtisodiy bloklarga kirish davlatlarning nomlari va poytaxtlar'mi tushiring.
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni: FTI ning kengayishi va chuqurlashishi natijasida dunyodagi ko`pchilik,asosan,iqtisodiy rivojlangan mamalakatlarda iqtisodiyotning yangi postindustrial turi shakklana boshlandi. Postindustrial mamlakatlar qatoriga G`rbiy, Janubiy va Shimoliy Yevropa mamlakatlari, AQSH, Kanada, Avstraliya, Yaponiya hamdaArgintina, Liviya va boshqa davlatlar kiradi.Ularda noishlab ishlab chiqarish sohasiga jami band aholining 60-70 foizi to`g`ri keladi. Fan-texnika inqilobining jahon xo`jaligiga ta`siri quyidagilarda o`z ifodasini topgan. 1.FTI ning jahon xo’jaligi rivojlanishining suratlari va darajasiga ta’siri “uchinchi sanoat inqilobining boshlanishi”. Jahon xo’jaligi XX asrda, ayniqsa, uning ikkinchi yarmida juda yuqori su’ratlar bilan rivojlandi. XX asr va XXI asrning dastlabki davrida dunyo miqyosida yaratiladigan YAMD hajmi 15 marta ko’paydi va 34 trln. AQSH dollaridan oshib ketdi. Demak, jahon xo’jaligining bugungi kungacha bo’lgan rivojlanishining deyarli 85,5 foizini so`ngi yuz ещёке yillikda,qolgan 6% XXasrgacha kishilik jamiyati taraqqiyotining jami tarixini o`z ichiga olgan davrda ta`minlandi. Reindustrallashtirish jarayonida monopoliyalarning ahamiyati katta bo`lmoqda Shunday monopoliyalarning asosiy shakli –transmilliy korporatsiyalardir.Sanoatning tarmoq takibida qayta ishlovchi tarmoqlarning va ahamiyati yana o’smoqda , ularga hozir jami sanoat mahsulotining 9/10 qismi to’g’ri kelmoqda. Qishloq xo’jaligida bunday o’zgarishlar asta-sekin yuz bermoqda. Shunga qaramasdan, FTI chorvachilik tarmog’ining qishloq xo’jaligi yalpi mahsulotini ishlab chiqaishdagi salmog’ini keskin ko’tarib , ¾ qismga yetishini ta’minladi.FTI transport tarmoqlari o’rtasidagi mavjud nisbatni keskin o’zgartirishga olib keldi. Temiryo’l transportining ahamiyati birmuncha pasaydi. Avtomobil transporti shahar atrofi a ichida yo’lovchilar tashishda asosiy ahamiyat kasb etadi. Keyingi yillarda avtomobil transportining shaharlararo va xalqaro yuk va yo’lovchi tashishdagi ahamiyati oshib borayotganligini aytib o’tish lozim. Dengiz transporti xalqaro savdo yuklarining asosiy qismini tashib bermoqda, lekin uning yo’lovchilar olib yurishdagi ahamiyati keskin pasaydi (xalqaro turistlar bundan mustasno).
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash:
1. Geografik mehnat taqsimoti nima? Unga xos xususiyatlar to'g'risida nima-
larni bilasiz?
2. Xalqaro geografik mehnat taqsimoti nimani anglatadi?
3. Jahon xo'jaligining asosiy markazlari to 'g ’risida so`zlab bering.
XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish Yozuvsiz xaritaga tushurib
XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: Geografiya 9-sinf darsligi, qo`shmcha adabiyotlar.