Sana: Fan: Jahon tarixi Sinfi: 7

Belgilangan vaqt.

1.	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2.	O`tilgan mavzuni takrorlash	12 daqiqa
3.	Yangi mavzu bayoni	14 daqiqa
4.	Mustahkamlash	12 daqiqa
5.	Baholash	2 daqiqa
6.	Uyga vazifa	2 daqiqa

I.Tashkiliy qism: Salomlashish,davomatni aniqlash,sinf tozaligini kuzatish.

II.O`tilgan mavzuni takrorlash: O`quvchilarning o’tgan darsda olgan bilimlari sinab ko`riladi.

Faol o`quvchilar baholanadi.

III.Yangi mavzu bayoni: Reja:

1. 
   Yaponiyada XI—XII asrlarda yangi tuzum qanday shakllanib bordi?
   
2. 
   Yaponiya boshqaruv tizimi boshqa Osiyo mamlakatlaridan nimalari bilan farq qilgan?
   
3. 
   Syogun unvonining ma'nosini ayting.
   
4. 
   Yaponiya shaharlari qanday rivojlangan?
   

Yaponiyada mulkchilik munosabatlari XI—XII asrlarda uzil-kesil shakllanadi. Bu paytga kelib yer egalari mulklari — syoenlar vujudga keladi. Bunday yerlar merosiy bo'lib syoenlar barcha soliqlardan ozod etilgan. Zamindor- lar o'z yerlarini kambag'al dehqonlarga ijaraga berishgan. Yaponiyada yirik yer egalari ma'lum toifalarga bo'lingan. Ulardan eng nufuzlilari — xanke deb nomlangan. Ularning vassal- lari ryokalar bo'lgan. Harbiy bo'linmalar jangchilari esa — samuraylar deb nom­langan. Ularga xo'jayinlari harbiy xizmat evaziga yer-mulk berganlar. Yillar o'tib Yaponiya samuraylarining bir qismi Yevropa ritsarlari kabi alohida toifa, mayda dvor- yanlarga aylanadi. O'z yerlariga ega bo'l- magan jangchilar harbiy o'ljalar hisobiga yoki o'z senorlari hisobidan kun kechir- ganlar. Yaponiyada boshqa mamlakatlardan farq qiladigan siyosiy tuzum shakllanadi. Mamlakatni XII asrdan mikado — imperator boshqargan. U mamlakatdagi barcha yerlarning egasi hisoblangan. Zodagonlar esa lining amaldorlari va noiblariga aylangan. Viloyat noiblarining mustaqil boshqarishgq^ntilishi esa aksari holatlarda mamlakatni siyosiy tarqoqlikka olib kelgan.

Imperator hokimiyati zaiflana borib ko'p o'tmay real hokimiyat mamlakatdagi eng kuchli mulkdor, harbiy qo'mondon — syogun qo'liga o'tadi. Dastlab syogunlik XII asr oxiridan mahalliy mulkdorlardan biri Minamoto tomonidan o'rnatilgan. U samuraylardan tuzilgan qo'shini bilan raqiblarini yengib, imperator poytaxti Kiotoni qo'lga kiritadi. Minamoto davlatni o'zining Kamakuradagi qal'a - saroyidan turib boshqaradi. Shu tariqa Yaponiyada qo'sh hokimiyatchilik paydo bo'ladi.

1358-1408 yillarda hukmroniik qilgan syogun Yosimitsu Asikaga.


Mamlakatda dehqonlarning ahvoli nihoyatda og'ir edi. Soliqlarning ko'payib borishi xalqni ayniqsa qiynagan. Manbalarda yozilishicha, XIV-XV asrlarda yapon qishloqlarida ocharchiliklar tez-tez takroiianib turgan. Ocharchilik ko'pincha turli yuqumli kasalliklar epidemiyasining tarqalishi va ko'plab kishilarning halok bo'lishi bilan tugar edi. Yaponiyada o'rta asrlarda shaharlar o'sib, ularda hunarmandchilik va savdo rivojlangan. Yaponlar xitoyliklardan shoyi ipak, me- tallar, lak ishlab chiqarishni o'zlashtirib olganlar. Mamlakatda qadim zamonlardan temir, mis, oltin va kumush qazib olingan. Yapon ustalari bu ma'danlardan ajoyib qu- rollar tayyorlaganlar. Qurolsozlar yasagan qilichlar o'zining sifati bilan shuhrat qo- zongan. Manbalarda yozilishicha, 1483-yili savdogarlar chet mamlakatlarga 67 ming dona qilich olib ketganlar. Yapon chinnisi, yelpig'ichlari, suyakdan, qimmatbaho tosh- lardan yasalib laklangan san'at buyumlari, paxtadan va ipakdan to'qilgan gazlamalari ham xorijda yuqori baholangan. Yaponlar, Koreya, Xitoy, Vyetnam. Tailand, Filippin bilan qizg'in savdo olib borganlar. Mam­lakatda - Sakai, Xyogo, Xakata, Nagasaki kabi yirik, aholi zich yashaydigan port shaharlari bor edi.