Sana : 22. 02 Sinf: 6 Fan: Matematika

Sana : 22. 02

Sinf: 6-

Fan: Matematika

Manfiy ishorali sonlarni qo’shish

Darsning maqsadi:

Ta’limiy maqsad : Manfiy ishorali sonlarni

qo’shish va uning yechimi haqida

umumiy tushuncha berish orqali

o’quvchilarning bilim,malaka va

ko’nikmalarini hosil qilish.

Tarbiyaviy : O’quvchilarni matematik

nutq madaniyatini rivojlantirish, bilan hayot

go’zalligini tasvirlashga,atrof -olamni

go’zalligini koordinata tekisligi orqali

tasavvur qilish va hayotga tatbiq etishga

o’rgatish orqali estetik tarbiya berish.

Rivojlantiruvchi: O’quvchilarning

mustaqil fikrlash qobiliyatini

rivojlantirish, misollar yechish

orqali darsda faolligini oshirish.

Vatanimiz ravnaqi va rivojiga o’z

hissasini qo’shadigan kasblar tanlashga

va hayot zavq -shavqidan bahrammand

bo’lishga o’rgatish.

 

Amaliy ,

ko’rgazmali

Dars jihozi: 6-sinf matematika

darsligi,ko’rgazma va

tarqatma materiallar

Muzyorar, guruhlar

bilan ishlash

musobaqa

1.Salomlashish

2.Navbatchini hisoboti

3.Sinf tozaligi

4.Uyga vazifani so’rash

proyektor,

ekran va

kompyuter

Dars uslubi

Dars jihozi

Texnik vositlari

Dars usuli

Dars borishi

Darsning texnologik xaritasi

I. Darsning maqsad va vazifalari	Ta’limiy maqsad : Manfiy ishorali sonlarni qo’shish haqida umumiy tushuncha berish orqali o’quvchilarning bilim,malaka va ko’nikmalarini hosil qilish. Tarbiyaviy maqsad : O’quvchilarni matematik nutq madaniyatini rivojlantirish, bilan hayot go’zalligini tasvirlashga,atrof - olamni go’zalligini matematika orqali tasavur qilish va hayotga tatbiq etishga o’rgatish orqali estetik tarbiya berish. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatining rivojlantirish, misollar yechish orqali darsda faolligini oshirish. Vatanimiz ravnaqi va rivojiga o’z hissasini qo’shadigan kasblar tanlashga va hayot zavq - shavqidan bahrammand bo’lishga o’rgatish.
II . O’quv jarayonining mazmuni	Shakl: Guruhlar bilan ishlash Metod: Ko`rgazmali ,amaliy Vosita: 6-sinf matematika darsligi ,6-sinf matematikadan masalalar to’plami Usul:Muzyorar, guruhlar bilan ishlash musobaqa.
III. O’quv jarayonini tashkil etish texnologiyasi	O`qituvchi: Manfiy son ko’rinishi, manfiy son ishorasi, manfiy sonlarni qo’shish haqida umumiy tushuncha beriladi.
IV . Kutiladigan natijalar	O’qituvchi : manfiy ishorali ikkita sonni qo;shishni o’rgatish. O’quvchi : mavzu yuzasidan olgan bilimlari mustahkamlanadi , o’zi mustaqil misollar yecha oladi.
V. Kelgusi rejalar	O`qituvchi:Manfiy sonlarni qo’shishni butun sonlar qatoridava koordinata to’g’ri chizig’da o’rgatish.

Tashkiliy qism

Aziz o’quvchilar bugungi darsimiz qiziqarli bo’lishi uchun sinf o’quvchilarini 2 ta guruhga bo’lib olaman va quyidagicha nomlayman .

“Komil inson ” guruhi

“Barkamol avlod “ guruhi

Dars shiori :

Ilmdan bir shu’la dilga tushgan on ,

Shundan bilursankim ilm bepayon

Dars maqsadi :

Atrof olamni o’rab turgan binolarni matematik shakllarsiz tasvirlab bo’lmaganidek , haroratni manfiy sonlarsiz tasavvur qilib bo’lmaydi.

Darsning rejasi

• Tashkiliy qism 2 daqiqa
• Psixologik iqlim yaratish 3 daqiqa
• O’tilgan mavzuni so’rash va

yangi mavzuga zamin tayyorlash 5 daqiqa

• Yangi mavzu bayoni 12 daqiqa
• Yangi mavzuni mustahkamlash 10 daqiqa
• Koordinata o’qida sonlarni qo’shish 5 daqiqa
• 6-sinf darsligidagi topshiriq 4 daqiqa
• Darsning xulosasi 2 daqiqa
• Uyga vaziga 2 daqiqa

?

Psixologik iqlim yaratish

Perpendikular to’g’ri chiziqlar deb nimaga aytiladi ?

Parallel to’g’ri chiziqlar deb nimaga aytiladi ?

Manfiy son deb nimaga aytiladi ?

Musbat son deb nimaga aytiladi ?

Koordinata to’g’ri chiziq deb nimaga aytiladi ?

Butun sonlar deb nimaga aytiladi ?

Ratsional sonlar deb nimaga aytiladi ?

Qarama-qarshi sonlar deb nimaga aytiladi ?

1

2

9

5

4

5

6

6

?

?

?

?

?

?

?

?

Men dunyoni nima qildim,

O'zing yorug' jahonim.

O'zim xoqon,

O'zim sulton,

Sen taxti Sulaymonim.

Yolg'izim,

Yagonam deymi,

Topingan koshonam deymi,

O'zing mening ulug'lardan

Ulug'imsan, Vatanim...

VATANIM

Psixologik iqlim yaratish

Perpendikular to’g’ri chiziqlar deb nimaga aytiladi ?

Parallel to’g’ri chiziqlar deb nimaga aytiladi ?

Manfiy son deb nimaga aytiladi ?

Musbat son deb nimaga aytiladi ?

Koordinata to’g’ri chiziq deb nimaga aytiladi ?

Butun sonlar deb nimaga aytiladi ?

Ratsional sonlar deb nimaga aytiladi ?

Qarama-qarshi sonlar deb nimaga aytiladi ?

1

2

9

5

4

5

6

6

Men dunyoni nima qildim,

O'zing yorug' jahonim.

O'zim xoqon,

O'zim sulton,

Sen taxti Sulaymonim.

Yolg'izim,

Yagonam deymi,

Topingan koshonam deymi,

O'zing mening ulug'lardan

Ulug'imsan, Vatanim...

VATANIM

8

-8 -3

Yangi mavzu bayoni

(-3)+(-5)=-8

(-7)+(-3)=-10

0

+(+)+=+

-(+)+=-

-(+)-=+

+(+)-=-

Manfiy ishorali ikkita sonni qo’shish uchun: 1-qadam: ularning modullarini qo’shish ; 2-qadam: hosil bo’lgan son oldiga – ishorasini qo’yish kerak.

Har qanday son unga musbat son qo’shilsa ortadi, manfiyson qo’shilsa kamayadi.

Rene Dekart fransus matelarnimatiki fanga algebraic belgilarni takomillashtirgan manfiy sonlar yunalishiga ega kesmalar orqali ifodalagan. Musbat manfiy ildizlarni aniqlagan. Koordinatalar metodini yaratgan.

Buyuk olim Abu Rayhon Beruniy ham o’z asarlarida koordinatalar tekisligi , funksiya tushunchasidan , uning xossalaridan foydalangan . Abu Rayhon Beruniy mashhur “Qonuni Ma’sudiy “ asarining 6-maqolasida argument va funksiyaning o’zgarish oraliqlari , funksiyaning ishoralari , eng katta va eng kichik qiymatlarini ta’riflaydi .

Geografiyada ham o’ziga xos koordinatalar sistemasi bor . Geografiya darslarida masshtab,bosh meridian , parallel va meridian ,geografik kenglik, geografik uzunlik bilan tanishsiz.Yer sirtidagi nuqtaning geografik uzunligi va kengligi shu nuqtaning geografik koordinatalari deyiladi.Yer sirtidagi har bir nuqtaga ikkita miqdor – uning geografik uzunligi va kengligi mos qo’yiladi.

Tarixga bir nazar.

Yangi mavzuni mustahkamlash

BUTUN SONLARNI KOORDINATA CHIZIG’IDA TASVIRLANADI

0 SONIMUSBAT VA MANFIY SONLARNI AJRATIB TURADI

MODULLARDAN CHIQARGANDAN SO’NG OLDIGA – BELGISI QO;YILADI

MANFIY SON YIG’INDISI NOLGA TENG BO’LMAYDI

MANFIY SON MODULLARINI QO’SHISH

Manfiy ishorali sonlarni qo’shish

?

?

?

?

?

Yangi mavzuni mustahkamlash

0SONI MUSBAT VA MANFIY SONLARNI AJRATIB TURADI

MANFIY SONLAR YIG’INDISI NOLGA TING BO’LOLMAYDI

MANFIY SON MODULLARINI QO’SHISH

MODULLARDAN CHIQARGANDAN SO’NG –BELGISI QO’YILADI

BUTUN SONLARNI KOORDINATA TO’G’RI CHIZIG’IDA TASVIRLANADI

Koordinatalar

tekisligi

a

,

1

2

6

5

4

3

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

X

Professions

Darsning xulosasi

Perpendikular

to’g’ri chiziqlarni

Butun sonlarni ,

musbat va manfiy

sonlarni, koordinata

to’g’ri chizig’ini.

Koordinata tekisligini ,

koordinatalar

sistemasini

koordinatalar o’qini,

koordinatalar boshini,

nuqtani koordinata

tekisligida belgilashni

Bilar edim

Bilishni xohlayman

Bilib oldim

Manfiy ishorali

ikkita sonini

qo’shish uchun:

1-qadam:

ularning modullarini

qo’shish ;

2-qadam:

hosil bo’lgan son oldiga

– ishorasini qo’yish kerak.

Uyga vazifa : 831-832 misollarini yechib kelish